Το να παραμένεις χαλαρός όταν έχεις κουραστεί και όταν νιώθεις τα πόδια σου βαριά σαν μολύβι δεν είναι καθόλου εύκολο πράγμα. Προκειμένου όμως να διατηρήσεις την απόδοσή σου και ουσιαστικά να τρέξεις γρηγορότερα, είναι απαραίτητο να παραμείνεις ήρεμος και να μη βιάζεις τον ρυθμό σου. «Κάθε φορά που σφίγγεσαι, ξοδεύεις πολύ περισσότερη ενέργεια και χαλάς τη στάση του σώματός σου, με αποτέλεσμα αυτό να μην μπορεί να λειτουργήσει σωστά» λέει ο Αμερικανός Στιβ Μάγκνες, προπονητής στις ομάδες στίβου και ανώμαλου δρόμου του Πανεπιστημίου του Χιούστον στο Τέξας αλλά και σε ελίτ δρομείς. «Οταν σφίγγεσαι και αρχίζεις να αλλάζεις τη στάση με την οποία τρέχεις, τότε πλέον τρέχεις με τρόπο διαφορετικό από αυτόν που έχει συνηθίσει το σώμα σου. Αρχίζουν λοιπόν να μεταβάλλονται ολόκληρο το κινητικό σου μοτίβο και οι μύες που επιστρατεύονται». Επί της ουσίας, κάνεις τον εαυτό σου να χαμηλώνει ταχύτητα.

Πώς θα διώξεις την ένταση

«Σε περίπτωση που έχεις παρατηρήσει ότι σου συμβαίνει αυτό, το πρώτο βήμα για να απαλλαγείς από όλη αυτή την ένταση είναι να πιάσεις τον εαυτό σου στα πράσα» λέει στο περιοδικό «Running Competitor» η Κέιτ Τσοκ, αμερικανίδα πρώην πρωταθλήτρια στα 5.000 μ. με προπονητή τον διάσημο Αλμπέρτο Σάλαζαρ. «Ενας προπονητής ή απλά ένας καλός παρατηρητής στον στίβο μπορεί να σε βοηθήσει να εντοπίσει ποια είναι τα σημεία του σώματος όπου κάνει την εμφάνισή της η ένταση, ώστε να κάνεις τις απαραίτητες προσαρμογές “ανακούφισης”» συνεχίζει. «Υστερα από λίγο θα μπορείς να αισθάνεσαι πότε σφίγγεις τις γροθιές σου, τους ώμους, τα δόντια σου και να αναλάβεις δράση για να διορθώσεις τη φόρμα σου».

Στις απαιτητικές προπονήσεις όπως είναι για παράδειγμα οι διαλειμματικές, λέει η Τσοκ, θα πρέπει να δίνεις έμφαση περισσότερο στο στυλ τρεξίματός σου παρά στους χρόνους των κομματιών. «Είναι πολύ σημαντικό να κάνεις εξάσκηση σε κουραστικές προπονήσεις» λέει με τη σειρά του ο Μάγκνες. «Μόνο έτσι θα μάθεις πώς να πολεμάς το “σφίξιμο”. Κάν’ το, ακόμη κι αν αυτό σημαίνει πως κάποια κομμάτια στη διαλειμματική θα βγουν λίγο πιο αργά στην αρχή. Το κλειδί είναι να το επαναλάβεις τόσες φορές και να το αφομοιώσεις, ώστε πλέον κάποια στιγμή να μην καταπιέζεσαι όταν έρχεται η στιγμή να ανεβάσεις ταχύτητα. Χαλάρωσε. Είναι πιο εύκολο βέβαια να το λέει κανείς παρά να το κάνει».

Μην πιέζεσαι υπερβολικά

Ακούγεται λίγο αντιφατικό, όμως κάποιες φορές οι δρομείς προσπαθούν υπερβολικά πολύ, σχολιάζει η Κέιτ Τσοκ. Το στρες που τους δημιουργείται επειδή θέλουν να τρέξουν γρηγορότερα καθώς και το ότι το σκέφτονται αδιάκοπα τελικά αποδεικνύονται ανασταλτικοί παράγοντες. Αυτό συμβαίνει κυρίως όταν σε ένα πρόγραμμα προπόνησης ένας δρομέας επικεντρώνεται περισσότερο στο να του βγουν τα κομμάτια στον χρόνο που θεωρεί ότι πρέπει και όχι στο καθαυτό τρέξιμο. «Με τους αθλητές μου δουλεύουμε πολύ στο να εστιάζουμε περισσότερο στην ίδια τη διαδικασία του τρεξίματος παρά στο αποτέλεσμα» συμφωνεί ο Στιβ Μάγκνες. «Είναι σημαντικό να μάθει κανείς να τρέχει με την αίσθηση. Οπότε είναι σημαντική η διδασκαλία αυτής της διαδικασίας, όπως και το να μάθουν οι δρομείς να δίνουν σημασία περισσότερο στο τι τους λέει το σώμα τους από τον χρόνο σε ένα κομμάτι μιας απαιτητικής διαλειμματικής προπόνησης».

Ενας εύκολος τρόπος να μάθεις να ακούς το σώμα σου είναι να σταματήσεις να φοράς ρολόι. Οταν το αφήσεις στο σπίτι για μερικές από τις προπονήσεις σου, θα νιώσεις σαν να σου φεύγει ένα μεγάλο «χρονικό» βάρος από τους ώμους σου. Τρέξε με την αίσθηση και επικεντρώσου στην προσπάθεια. Ακούγεται απλό, αλλά το αποτέλεσμα είναι απελευθερωτικό. Η ίδια λογική μπορεί να εφαρμοστεί και στις προπονήσεις που γίνονται στον στίβο ή σε μετρημένες διαδρομές: αν νιώθεις ότι πιέζεσαι πολύ από αποστάσεις μετρημένες ακριβώς μέχρι… εκατοστό, βάλε στο πρόγραμμά σου προπονήσεις που βασίζονται σε χρονικά όρια. Αντί δηλαδή να κάνεις μια διαλειμματική στον στίβο και να «βαρέσεις» δυνατά 800άρια, κάνε τρίλεπτα σετ με την αίσθηση αντίστοιχης προσπάθειας έξω, σε μη μετρημένη διαδρομή. Οταν νιώσεις άνετα και τρέχεις πλέον χωρίς να σφίγγεσαι, επίστρεψε στο ταρτάν.

Νομίζεις πως το να τρέχεις με ένα ρολόι είναι απαραίτητο στις κούρσες; Την επόμενη φορά σκέψου το διπλά, λέει ο Μάγκνες. «Προσωπικά συμβουλεύω τους δρομείς μου να μη φορούν ρολόι στους αγώνες» σχολιάζει ο κόουτς. Δεν αισθάνονται όλοι το ίδιο άνετα να αφήσουν το ρολόι στο σπίτι τους, αλλά να έχεις στο μυαλό σου πως σε έναν αγώνα συχνά είναι σημαντικό να χαλαρώνεις και να είσαι σε θέση να αντιδράς στις κινήσεις των άλλων δρομέων που συναγωνίζεσαι από το να παίρνεις όλα τα στοιχεία που χρειάζεσαι από το ρολόι. «Τίναξέ το μακριά σου» συμβουλεύει ο Μάγκνες. «Και μπορεί έτσι να βρεθείς καθ’ οδόν για ένα νέο ατομικό ρεκόρ».