Ψυχρολουσία περιμένει σήμερα δεκάδες χιλιάδες συνταξιούχους καθώς θα πάρουν μειωμένες συντάξεις λόγω των περικοπών στις επικουρικές που τίθενται σε ισχύ. Πρόκειται για το πρώτο μαχαίρι στις επικουρικές συντάξεις ή αλλιώς για την πρώτη φουρνιά συνταξιούχων στους οποίους θα επιβληθούν οι μειώσεις αυτές, οι οποίες θα κυμαίνονται σε ποσοστά από 4% έως και 44% και θα ισχύσουν αναδρομικά από τον Ιούνιο 2016. Οι μειώσεις για όλους τους θιγόμενους, που υπολογίζονται συνολικά σε 370.000, θα ολοκληρωθούν με την καταβολή των συντάξεων στις 2 Σεπτεμβρίου.

Οι περικοπές θα αφορούν όσους εισπράττουν συνολικά (κύρια και επικουρική) πάνω από 1.300 ευρώ μηνιαίως (μεικτά). Οι περικοπές θα γίνουν μέσω του επανυπολογισμού τωνσυντάξεων, με νέο ποσοστό αναπλήρωσης της τάξης του 0,45% κατ’ έτος. Συνεπώς το μαχαίρι θα πέσει κυρίως στις συντάξεις που στο παρελθόν υπολογίστηκαν με υψηλό ποσοστό αναπλήρωσης.

Το σημερινό πρώτο κύμα των μειώσεων στις επικουρικές εκτιμάται ότι θα αφορά κάποιες δεκάδες χιλιάδες συνταξιούχους κυρίως του Δημοσίου και άλλων 10 Ταμείων, ενώ το δεύτερο κύμα του Σεπτμεβρίου θα αφορά κυρίως τους συνταξιούχους του ιδιωτικού τομέα.

Το μαχαίρι στις επικουρικές αποτελεί μέρος του πακέτου μειώσεων στις συντάξεις που αποφασίστηκε μεταξύ κυβέρνησης και δανειστών στο πλαίσιο της πρώτης αξιολόγησης. Αυτό, εκτός από τις επικουρικές, αφορά τις νέες κύριες συντάξεις, το εφάπαξ, το ΕΚΑΣ, τα μερίσματα και τις συντάξειςχηρείας και σε συνδυασμό με την αλματώδη αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών που προβλέπει ο νόμος Κατρούγκαλου (4387/2016) οδηγεί σε μείωση αποδοχών για εκατομμύρια εργαζομένους και συναξιούχους. Εκτιμάται ότι οι 7 στους 10 εργαζομένους και συνταξιούχους της χώρας βλέπουν μειώσεις στις αποδοχές τους.

Ειδικότερα, εκτός των επικουρικών τα άλλα μέτρα που αποφασίστηκαν από τη σημερινή κυβέρνηση και τίθενται σταδιακά σε ισχύ είναι τα ακόλουθα:

1. ΑΥΞΗΣΗ ΕΙΣΦΟΡΩΝ

– Εισφορά 7% μισθωτών – εργοδοτών από 1/6/2016.

– Εισφορά 7% των αυτοαπασχολουμένων από 1/6/2016.

– Εισφορά 20% επί του εισοδήματος των επαγγελματιών και επιστημόνων από 1/1/2017.

– Εισφορά 14% επί του εισοδήματος των αγροτών από 1/1/2017.

– Εισφορά 6,9% επί του εισοδήματος των επαγγελματιών υπέρ του ΕΟΠΥΥ.

– Εισφορά 7,1% επί των αποδοχών των μισθωτών υπέρ του ΕΟΠΥΥ.

2. ΕΚΑΣ: Από 1/6/2016 και για πάντα το ΕΚΑΣ καταργήθηκε για 145.000 χαμηλοσυνταξιούχους, αριθμός που υπερβαίνει ακόμη και τον στόχο που είχε συμφωνηθεί από την κυβέρνηση και τους δανειστές στο 3ο Μνημόνιο, ότι το 2016 το ΕΚΑΣ θα κοβόταν για το 20% των λιγότερο φτωχών συνταξιούχων. Ο μεγαλύτερος κόφτης ήταν αυτός που μπήκε με το κριτήριο του οικογενειακού εισοδήματος, καθώς κατάργησε το ΕΚΑΣ και από τα δύο μέλη των ζευγαριών χαμηλοσυνταξιούχων, εφόσον είχαν ετήσιο φορολογητέο εισόδημα πάνω από 11.000 ευρώ, ενώ μέχρι τώρα το εισοδηματικό όριο γι’ αυτά ήταν 15.380,90 ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι για ένα ζευγάρι με μηνιαία σύνταξη για το κάθε μέλος του 460 ευρώ, που το καθένα έπαιρνε ΕΚΑΣ, τώρα και οι δύο σταματούν να το εισπράττουν.

Τονίζεται ότι το ΕΚΑΣ χορηγήθηκε τον Ιούλιο μόνο σε 231.279 χαμηλοσυνταξιούχους που πληρούν τα νέα αυστηροποιημένα εισοδηματικά κριτήρια, ενώ τον προηγούμενο μήνα το είχαν πάρει 376.230 συνταξιούχοι. Για 144.951 συνταξιούχους το ΕΚΑΣ παύει οριστικά να καταβάλλεται. Η απώλεια για τον καθένα δικαιούχο χαμηλοσυνταξιούχο είναι από 30 ώς 230 ευρώ τον μήνα. Από τους 231.279, που θα συνεχίσουν να το λαμβάνουν, περίπου 20.000 θα παίρνουν λιγότερα, δηλαδή αντί για 230 ευρώ που έπαιρναν μέχρι τον προηγούμενο μήνα θα λαμβάνουν 175 ή 115 ή 57,5 ευρώ. Από την περικοπή αυτή εξοικονομούνται πάνω από 330 εκατ. ευρώ το 2016, δηλαδή πολύ περισσότερα από την αρχική μνημονιακή δέσμευση της κυβέρνησης για 220 εκατ. ευρώ.

3. ΜΕΡΙΣΜΑΤΑ: Σε δύο δόσεις, Σεπτέμβριο και Δεκέμβριο, θα ολοκληρωθεί ο υπολογισμός των οριστικών ποσών που αντιστοιχούν στονέο μειωμένο μέρισμα του Μετοχικού Ταμείου Πολιτικών Υπαλλήλων (ΜΤΠΥ). Ετσι, οι δικαιούχοι θα λάβουν το πραγματικό ποσό του μερίσματος στο τέλος του 2016, καθώς τον Ιούλιο οι μειώσεις έγιναν χωρίς να έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία αντιλογισμού των ποσών, με αποτέλεσμα να υπάρχουν έντονες αντιδράσεις από τους μερισματούχους, οι οποίοι ούτως ή άλλως θα δουν τα μερίσματά τους μειωμένα ακόμη και έως 63%. Συγκεκριμένα, εντός του Σεπτεμβρίου θα έχει ολοκληρωθεί ο αντιλογισμός των ποσών που αντιστοιχούν στο μέρισμα του ΜΤΠΥ βάσει του νέου τρόπου υπολογισμού που προβλέπεται στον ασφαλιστικό νόμο Κατρούγκαλου. Από το μέρισμαθα έχουν αφαιρεθεί οι μειώσεις των προηγούμενων νόμωνβάσει των οποίων καταβλήθηκε το μέρισμα για το διάστημα Ιανουαρίου – Μαρτίου, ενώ θα έχουν υπολογιστεί και τα αναδρομικά ποσά περικοπών, αφού ο νέος νόμος που οδηγεί σε μικρότερα ποσά ισχύει αναδρομικά από την 1η Ιανουαρίου 2016. Μάλιστα, καθώς την 1η Ιουλίου, που καταβλήθηκε η τελευταία 3μηνη πλέον δόση των μερισμάτων, το ΜΤΠΥ δεν είχε προλάβει να ολοκληρώσει τις διαδικασίες επανυπολογισμού, στις επόμενες δύο δόσεις θα συμψηφιστούν και τα ποσά που παρακρατήθηκαν επιπλέον σε χιλιάδες μερισματούχους. Τα νέα ποσά, όπως προκύπτουν μετά τους συμψηφισμούς,θα καταβληθούν σε δύο δόσεις, στις 30 Σεπτεμβρίου και τις 30 Δεκεμβρίου. Μάλιστα, αυτό αναμένεται να οδηγήσει σε ορισμένες περιπτώσεις και σε αύξηση του ποσού σε σχέση με αυτό που καταβλήθηκε την 1η Ιουλίου.

4. ΧΗΡΕΙΑΣ: Αυστηρότερες προϋποθέσεις ισχύουν για τις νέες συντάξεις χηρείας που εκδίδονται μετά τις 12 Μαΐου 2016. Συγκεκριμένα τίθεται όριο ηλικίας τα 55 έτη. Οι χήρες/χήροι άνω των 55 θα παίρνουν διά βίου τη σύνταξη. Εφόσον είναι 52 θα την παίρνουν για τρία χρόνια, θα τη χάνουν και μετά θα επαναχορηγείται στα 67. Αν είναι κάτω από 52 θα την εισπράττουν για τρία χρόνια (με επιπλέον διετή επιδότηση ασφαλιστικών εισφορών σε περίπτωση ανεργίας), εκτός αν είναι μητέρες ανηλίκων, οπότε θα τη λαμβάνουν μέχρι να ενηλικιωθεί το παιδί ή μέχρι να αποφοιτήσει (24 ετών).Ειδικές προϋποθέσεις ισχύουν για τις συντάξεις χηρείας των διαζευγμένων. Επίσης περιορίζεται το ποσοστό του επιζώντος συζύγου επί της σύνταξης γήρατος του θανόντος εφόσον αυτό πλέον συναρτάται από τη διάρκεια του γάμου (μεγαλύτερη των 5 ετών) και τη διαφορά ηλικίας μεταξύ των συζύγων. Αν η διαφορά ηλικίας μεταξύ του αποβιώσαντος και της συζύγου του, αφαιρουμένου του διαστήματος του γάμου τους, είναι μεγαλύτερη από δέκα έτη, η σύνταξη του επιζώντος συζύγου υφίσταται, για κάθε πλήρες έτος διαφοράς μείωση που καθορίζεται σε:

– 1% για τα έτη από το 10ο και το 20ό έτος.

– 2% για τα έτη από το 21ο έως το 25ο έτος.

– 3% για τα έτη από το 26ο έως το 30ό έτος.

– 4% για τα έτη από το 31ο έως το 35ο έτος.

– 5% για τα έτη από το 36ο και άνω.

Σημειώνεται τέλος ότι όσοι καταθέσουν αίτηση συνταξιοδότησης (σε όλα τα ασφαλιστικά ταμεία) από 13 Μαΐου 2016 εντάσσονται στον νέο τρόπο υπολογισμού των συντάξεων. Η μείωση έως 30% στις νέες κύριες συντάξεις (για όσους υποβάλουν αίτηση συνταξιοδότησης από τις 13/5/2016) επέρχεται λόγω νέας μείωσης των ποσοστών αναπλήρωσης στο 40,7% στα 40 χρόνια ασφάλισης (αντί του 45% που πρότεινε αρχικά η κυβέρνηση), 60% που προβλεπόταν στους νόμους Λοβέρδου και 70% στον προηγούμενο νόμο Ρέπα. Επίσης, λόγω υπολογισμού των συντάξιμων αποδοχών σε όλο τον εργασιακό βίο, αντί των 5 καλύτερων από την τελευταία 10ετία που ίσχυε στο ΙΚΑ, του τελευταίου μισθού που ίσχυε στις ΔΕΚΟ και τις τράπεζες και του μισθού του Οκτωβρίου του 2011 που ίσχυε για τους δημοσίους υπαλλήλους.

Οι ανατροπέςεπί ΣΥΡΙΖΑ

Τονίζεται ότι οι νέες ανατροπές στις συντάξεις και στις εισφορές προστίθενται στα όσα η σημερινή κυβέρνηση προώθησε μετά τις εκλογές της 20ής Σεπτεμβρίου, δηλαδή: μείωση της κατώτατης σύνταξης από τα 486 ευρώ στα 392 ευρώ (και ειδικά στους συνταξιούχους κάτω από τα 67 στα 150–338 ευρώ), αύξηση της εισφοράς υγειονομικής περίθαλψης των συνταξιούχων 2% στις κύριες συντάξεις και 6% στις επικουρικές, ουσιαστική κατάργηση της σύνταξης των ανασφάλιστων υπερηλίκων, επιπλέον 10% μείωση της σύνταξης κατ΄ έτος για όσους συνταξιοδοτούνται πρόωρα, αύξηση στα ηλικιακά όρια συνταξιοδότησης έως και 17 χρόνια εις βάρος κατοχυρωμένων και θεμελιωμένων ασφαλιστικών δικαιωμάτων.