Ακόμα και διαγραφή του συνόλου της οφειλής σε περιπτώσεις που οι τράπεζες κρίνουν ότι δεν υπάρχουν ρευστοποιήσιμα περιουσιακά στοιχεία και δεν είναι δυνατή η αποπληρωμή του χρέους προβλέπει ο νέος Κώδικας Δεοντολογίας της Τραπέζης της Ελλάδος, ο οποίος δημοσιεύτηκε χθες στο ΦΕΚ.

Ο αναθεωρημένος Κώδικας αυστηροποιεί ακόμα περισσότερο τις διαδικασίες που πρέπει να ακολουθούν οι τράπεζες στην προσπάθεια επίλυσης των διαφορών τους με τους οφειλέτες, αλλά και το καθεστώς για τους ίδιους τους οφειλέτες, ορίζοντας ρητά πότε αυτοί θα χαρακτηρίζονται ως μη συνεργάσιμοι και θα χάνουν τις ευεργετικές διατάξεις της νομοθεσίας. Ο νέος Κώδικας, ο οποίος περιλαμβάνει τις έννοιες του συνεργάσιμου δανειολήπτη και των ευλόγων δαπανών διαβίωσης, δίνει στις τράπεζες προθεσμία έως τον ερχόμενο Οκτώβριο να υποβάλουν τις καταγεγραμμένες διαδικασίες που θα θεσπίσουν και θα υιοθετήσουν για την αντιμετώπιση των κόκκινων δανείων νοικοκυριών, επαγγελματιών και μικρών επιχειρήσεων.

Ο νέος Κώδικας, πάντως, δίνει περισσότερες επιλογές για την αντιμετώπιση των κόκκινων δανείων κατηγοριοποιώντας τις λύσεις αυτές σε ομάδες (βραχυπρόθεσμες, μακροπρόθεσμες, οριστικές, εξωδικαστικές), ενώ προτείνει και λύσεις για περιπτώσεις όπου οι πιστωτές είναι περισσότεροι του ενός.

ΓΡΗΓΟΡΕΣ ΛΥΣΕΙΣ. Βραχυπρόθεσμοι θεωρούνται οι τύποι ρύθμισης με διάρκεια μικρότερη των δύο ετών που αφορούν περιπτώσεις όπου οι δυσκολίες αποπληρωμής κρίνονται, βάσιμα, προσωρινές. Σε αυτές τις περιπτώσεις θα μπορούν να προβλέπονται:

– Κεφαλαιοποίηση ληξιπρόθεσμων οφειλών και αναπροσαρμογή του προγράμματος αποπληρωμής του οφειλόμενου υπολοίπου.

– Τακτοποίηση ληξιπρόθεσμων οφειλών, δηλαδή συμφωνία αποπληρωμής των ληξιπρόθεσμων οφειλών με προκαθορισμένο χρονοδιάγραμμα.

– Μειωμένη δόση μεγαλύτερη των οφειλόμενων τόκων, με μείωση της τοκοχρεωλυτικής δόσης αποπληρωμής σε επίπεδο που υπερβαίνει αυτό που αντιστοιχεί σε αποπληρωμή μόνο τόκων για καθορισμένη βραχυπρόθεσμη περίοδο.

– Καταβολή μόνο τόκων κατά τη διάρκεια καθορισμένης βραχυπρόθεσμης περιόδου.

– Μειωμένη δόση μικρότερη των οφειλόμενων τόκων με μείωση της τοκοχρεωλυτικής δόσης αποπληρωμής. Αυτή θα αντιστοιχεί σε αποπληρωμή μόνο τόκων για καθορισμένη βραχυπρόθεσμη περίοδο.

– Περίοδος χάριτος με αναστολή πληρωμών για προκαθορισμένη περίοδο. Οι τόκοι κεφαλαιοποιούνται ή διευθετούνται.

ΓΙΑ ΑΝΩ ΤΩΝ ΔΥΟ ΕΤΩΝ. Στις μακροπρόθεσμες ρυθμίσεις κατατάσσονται οι τύποι ρύθμισης με διάρκεια μεγαλύτερη των δύο ετών, με στόχο τη μείωση της τοκοχρεωλυτικής δόσης ή και της δανειακής επιβάρυνσης, λαμβάνοντας υπόψη συντηρητικές παραδοχές για την εκτιμώμενη μελλοντική ικανότητα αποπληρωμής του δανειολήπτη μέχρι τη λήξη του προγράμματος αποπληρωμής. Ετσι προβλέπεται:

– Μείωση του επιτοκίου ή του επιτοκιακού περιθωρίου.

– Επιμήκυνση της διάρκειας αποπληρωμής του δανείου (δηλαδή μετάθεση της συμβατικής ημερομηνίας καταβολής της τελευταίας δόσης του δανείου).

– Διαχωρισμός της οφειλής του δανειολήπτη σε δύο τμήματα στο τμήμα του δανείου, το οποίο ο δανειολήπτης εκτιμάται ότι μπορεί να αποπληρώνει με βάση την υφιστάμενη και την εκτιμώμενη μελλοντική ικανότητα αποπληρωμής του και στο υπόλοιπο τμήμα του δανείου, το οποίο τακτοποιείται μεταγενέστερα, με ρευστοποίηση περιουσίας ή άλλου είδους διευθέτηση, η οποία συμφωνείται εξαρχής από τα δυο μέρη.

– Μερική διαγραφή οφειλής η οποία θα προβλέπει οριστική διαγραφή μέρους της συνολικής απαίτησης, ώστε η εναπομένουσα οφειλή να διαμορφωθεί σε ύψος που εκτιμάται ότι είναι δυνατό να εξυπηρετηθεί ομαλά.

– Λειτουργική αναδιάρθρωση επιχείρησης ώστε να καταστεί βιώσιμη και ικανή για την ομαλή εξυπηρέτηση των οφειλών της. Η αναδιοργάνωση μπορεί να περιλαμβάνει ενέργειες όπως η αλλαγή διοίκησης, η πώληση περιουσιακών στοιχείων, ο περιορισμός του κόστους, ο εταιρικός μετασχηματισμός, η ανανέωση πιστωτικών ορίων ή και η παροχή νέων δανείων.

– Συμφωνία ανταλλαγής χρέους με μετοχικό κεφάλαιο με τη μετατροπή μέρους της οφειλής σε μετοχικό κεφάλαιο, ώστε η εναπομένουσα οφειλή να διαμορφωθεί σε ύψος που εκτιμάται ότι είναι δυνατό να εξυπηρετηθεί ομαλά.

ΟΡΙΣΤΙΚΗ ΔΙΕΥΘΕΤΗΣΗ. Τέλος, στις λύσεις οριστικής διευθέτησης, σύμφωνα με τον Κώδικα, θα προβλέπεται οποιαδήποτε μεταβολή του είδους της συμβατικής σχέσης μεταξύ και δανειολήπτη ή και ο τερματισμός της, με στόχο την οριστική τακτοποίηση της απαίτησης του ιδρύματος έναντι του δανειολήπτη. Η λύση αυτή θα μπορεί να συνδυάζεται με εθελοντική παράδοση της εμπράγματης εξασφάλισης στην τράπεζα προς μείωση του συνόλου του χρέους ή ακόμα και με οικειοθελή ρευστοποίηση των εξασφαλίσεων προς τακτοποίηση της απαίτησης.

Στην ομάδα αυτή των ρυθμίσεων περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων εξωδικαστικές ενέργειες που δεν εμπίπτουν σε κάποια από τις παρακάτω κατηγορίες όπως εθελοντική παράδοση ενυπόθηκου ακινήτου, όπου ο δανειολήπτης ο οποίος δεν μπορεί να ανταποκριθεί στους όρους αποπληρωμής ενυπόθηκου δανείου παραχωρεί οικειοθελώς (δηλαδή χωρίς να απαιτηθεί η προσφυγή σε δικαστικές ενέργειες από πλευράς του ιδρύματος) την κυριότητα του υπέγγυου ακινήτου στο ίδρυμα. Η λύση αυτή θα μπορεί να αφορά οικιστικό ακίνητο ή επαγγελματική στέγη. Επίσης μετατροπή σε ενοικίαση – χρηματοδοτική μίσθωση όπου ο δανειολήπτης θα μεταβιβάζει την κυριότητα του ακινήτου υπογράφοντας σύμβαση ενοικίασης – χρηματοδοτικής μίσθωσης, η οποία του εξασφαλίζει τη δυνατότητα μίσθωσης του ακινήτου για ορισμένη ελάχιστη χρονική περίοδο. Τέλος, ολική διαγραφή οφειλής όταν η τράπεζα αποφασίζει τη διαγραφή του συνόλου της οφειλής εφόσον δεν υπάρχουν ρευστοποιήσιμα στοιχεία και δεν αναμένεται περαιτέρω ανάκτηση.