Είναι η μεγαλύτερη υπαίθρια αγορά της Ευρώπης, με ιστορία που έχει τις ρίζες της στον 12ο αιώνα. Ενα σύμβολο γιορτής και λαϊκής παράδοσης που προσελκύει κάθε χρόνο, το πρώτο Σαββατοκύριακο του Σεπτεμβρίου, στη Λίλλη, στη Βόρεια Γαλλία, από ένα έως και 2,5 εκατ. επισκέπτες. Μόνο που εφεξής είναι επίσης το σύμβολο της τρομοκρατικής απειλής και του εδάφους που αυτή έχει κερδίσει. Διότι η μεγάλη υπαίθρια αγορά της Λίλλης, με τους 10.000 πωλητές και τα 100 χλμ. πάγκους, δεν θα λειτουργήσει φέτος.
Δεν είναι η πρώτη καλοκαιρινή διοργάνωση/εκδήλωση που ακυρώνεται στη Γαλλία μετά τις επιθέσεις στη Νίκαια και στην εκκλησία της Νορμανδίας, κάθε άλλο. Εχει ακυρωθεί ήδη το ευρωπαϊκό πρωτάθλημα ποδηλασίας δρόμου που επρόκειτο να γίνει στη Νίκαια μεταξύ 14 – 18 Σεπτεμβρίου. Τουλάχιστον δύο φεστιβάλ υπαίθριου σινεμά, στο Παρίσι και στη Μασσαλία – ακόμη ένα, το Cinéma en plein air του Παρισιού μετέφερε όλες τις προβολές σε εσωτερικό χώρο. Η μετατροπή της Λεωφόρου Ηλυσίων Πεδίων σε πεζόδρομο στις 7 Αυγούστου. Το παραδοσιακό σόου με πυροτεχνήματα του Δεκαπενταύγουστου στη Λα Μπολ. Πολλές από τις συνολικά 430 εκδηλώσεις που είχαν προγραμματιστεί στο πλαίσιο του ετήσιου αστρονομικού φεστιβάλ Nuit des Etoiles.
Η επονομαζόμενη braderie της Λίλλης ωστόσο είναι η μεγαλύτερη διοργάνωση που έχει ακυρωθεί μέχρι σήμερα από τον φόβο των τζιχαντιστών. Ούτε η δήμαρχος της πόλης, η βετεράνος Σοσιαλίστρια Μαρτίν Ομπρί, ούτε ο νομάρχης του Νορ, ο Μισέλ Λαλάντ, έκρυψαν τη θλίψη και την απογοήτευσή τους για την απόφαση που αναγκάστηκαν να ανακοινώσουν την περασμένη Παρασκευή.
«Επώδυνη απόφαση». Η Ομπρί έκανε λόγο για «επώδυνη απόφαση». «Είναι μια ηθική ευθύνη, είναι μια δυστυχία, είμαι συντετριμμένη» δήλωσε. «Η εγγύηση της ασφάλειας σε ένα τέτοιο τρομοκρατικό πλαίσιο ήταν αδύνατη. Δεν παραιτούμαστε απέναντι στην τρομοκρατία. Το πάθος είναι απαραίτητο, αλλά η λογική είναι ακόμα πιο απαραίτητη. Προτιμώ να αντιμετωπίσω την οργή εκείνων που χάνουν ένα σημείο αναφοράς, ίσως και χρήματα, παρά να αντιμετωπίσω την οργή εκείνων που θα έχαναν ένα παιδί» δήλωσε από την πλευρά του ο Μισέλ Λαλάντ.
Χρειάστηκαν, όπως αποκαλύπτει η «Μοντ», περίπου τρεις εβδομάδες μέχρι να φτάσουν οι τοπικές Αρχές σε αυτή την απόφαση. Το σενάριο της ακύρωσης συζητήθηκε πρώτη φορά στις 15 Ιουλίου, την επομένη της επίθεσης με τους 85 νεκρούς στην Promenade des Anglais της Νίκαιας, κατά τη διάρκεια τηλεφωνικής επαφής της Ομπρί με τον γάλλο υπουργό Εσωτερικών Μπερνάρ Καζνέβ. «Του είπα αμέσως πως ήθελα να κρατήσω την braderie και να μην υποκύψω στον φόβο της τρομοκρατίας» είπε η δήμαρχος της Λίλλης στη γαλλική εφημερίδα. Δημαρχείο και νομαρχία εξετάζουν το θέμα από όλες τις σκοπιές. «Δεκαπέντε μέρες τώρα, παίρναμε απίστευτα μέτρα».
Οι χαμένες ισορροπίες. Αντίθετα από πόλεις όπως η Μασσαλία, η Λίλλη δεν έχει δεχθεί συγκεκριμένες απειλές. Προσπαθώντας ωστόσο να βρουν ισορροπίες ανάμεσα στην ελευθερία και στην ασφάλεια, οι τοπικές Αρχές σκέφτηκαν να περιορίσουν την περίμετρο της υπαίθριας αγοράς, να παραγγείλουν τσιμεντένια προστατευτικά, να ενισχύσουν την αστυνομική και στρατιωτική παρουσία στους 20 λόχους από πέντε πέρυσι, να τοποθετήσουν σνάιπερ στις στέγες, να επιστρατεύσουν drones και ελικόπτερα. Δεν αρκούσε. Ο κίνδυνος κινήσεων του πλήθους παρέμενε, ήταν επίσης αδύνατο να ελεγχθούν και να ασφαλιστούν οι χιλιάδες κατοικίες πλησίον της braderie και τα χιλιάδες οχήματα που σταθμεύουν στην περιοχή πολλές ημέρες προτού ανοίξει τις πύλες της η αγορά. «Από την προηγούμενη Κυριακή είχα χάσει τον ύπνο μου» ομολόγησε η Μαρτίν Ομπρί. «Δεν μπορούσα να διακινδυνεύσω τον θάνατο δεκάδων ανθρώπων». Το πρωί της περασμένης Τρίτης η δήμαρχος ανακοίνωσε στον νομάρχη πως η braderie θα ακυρωνόταν. «Η γαλλική κυβέρνηση» επισημαίνει η «Μοντ «δεν έχει την πολυτέλεια να χρεωθεί τις κατηγορίες ότι δεν έλαβε όλα τα δυνατά προληπτικά μέτρα. Και να αφήσει να ευδοκιμήσει, λιγότερο από έναν χρόνο πριν από τις προεδρικές εκλογές, μια νέα πολεμική για ανεπαρκή μέτρα ασφαλείας εδώ, για ελλιπή παρακολούθηση εκεί». Δεδηλωμένος στόχος της βέβαια είναι να γίνουν όλες οι προγραμματισμένες εκδηλώσεις – μόνο όμως εφόσον «πληρούνται οι προϋποθέσεις ώστε να διασφαλιστεί η μέγιστη δυνατή ασφάλεια».
Λύπη και κατανόηση. Οι περίφημες Paris Plages, για παράδειγμα, Οι Πλαζ του Παρισιού στις όχθες του Σηκουάνα πραγματοποιούνται κανονικά αλλά υπό δρακόντεια μέτρα ασφαλείας. Οσο για τους κατοίκους της Λίλλης, οι περισσότεροι δηλώνουν πως «απογοητεύτηκαν», πως «λυπούνται», αλλά «καταλαβαίνουν». Ακόμη και επιχειρηματίες για τους οποίους η ακύρωση της braderie σημαίνει και μεγάλη οικονομική ζημιά, όπως ο τοπικός διευθυντής της αλυσίδας Trois Brasseurs, «καταλαβαίνουν»: «Καλύτερα να χάσουμε χρήματα, παρά ανθρώπινες ζωές». Πολλοί πιστεύουν άλλωστε πως με ή χωρίς τη μεγάλη υπαίθρια αγορά, η Λίλλη και πάλι θα μεταμορφωθεί σε πόλη γιορτής το πρώτο Σαββατοκύριακο του Σεπτεμβρίου – πολλοί από όσους είχαν προγραμματίσει να την επισκεφθούν θα δώσουν τελικά το «παρών».
