Οταν ολοκλήρωσε την προεδρική θητεία της στο Συντηρητικό Κόμμα η Τερίζα Μέι αντικαταστάθηκε από τον λόρδο Σαάτσι και τον Λίαμ Φοξ. «Πράγματι χρειάζονται δύο άνδρες για να μπουν (σ.σ. να διαδεχθούν) στα παπούτσια μιας γυναίκας» είχε πει στους «Κυριακάτικους Τάιμς». Ηταν ίσως μία από τις αφορμές που έδωσε στα βρετανικά ταμπλόιντ να την αποκαλέσουν «Ιμέλντα Μάρκος της βρετανικής πολιτικής σκηνής». Ηδη από το 1996 η σημερινή πρωθυπουργός της Βρετανίας είχε εξασφαλίσει, λόγω στυλιστικού ενδιαφέροντος, την προβολή της στις σελίδες της αγγλικής έκδοσης της «Vogue». Επαναλήφθηκε και το 2003 για την πολιτικό που τότε έδειχνε ενδιαφέρον για θέματα πολιτισμού, μίντια και αθλητισμού. Μόλις πριν από δύο χρόνια σε μια ραδιοφωνική συνέντευξή της εκδήλωσε την αγάπη της για τη μόδα. Ενώ πρόσφατα η βρετανίδα πρωθυπουργός δήλωσε στην εφημερίδα «Ιντιπέντεντ» το απενοχοποιημένο πάθος της για τα παπούτσια. Στο μεταξύ το καθήκον της να διαχειριστεί το Brexit φαίνεται ότι υποφωτίζεται από τα αγγλικά μίντια. Τα ταμπλόιντ και οι σελίδες κοινωνικής δικτύωσης δίνουν σημασία στην εμφάνιση και στη ζωηρόχρωμη κινητικότητα των κάτω άκρων της Τερίζα Μέι, σχολιάζοντας λιγότερο τους πρωθυπουργικούς χειρισμούς για την εφαρμογή του αποτελέσματος του πρόσφατου δημοψηφίσματος.
Το λάιφσταϊλ της εξουσίας
Θα μπορούσε κανείς να χρησιμοποιήσει παλιούς κώδικες αισθητικής ερμηνείας του ενδυματολογικού ύφους για να περιγράψει αυτό το πρωθυπουργικό ενδιαφέρον για τα παπούτσια, διαπιστωμένο και καταγεγραμμένο από το αρχείο Getty Images.
Θα μπορούσε εξίσου από άλλη οπτική γωνία κάποιος να προσεγγίσει κοινωνιολογικά τους ελιγμούς των μίντια. Τα οποία στο πλαίσιο του εκδημοκρατισμένου λάιφσταϊλ αποφασίζουν να συμπεριλάβουν στο πανόραμα των αστέρων και πρόσωπα της πολιτικής. Αφού οι γυναικείες παρουσίες έχουν μεγαλύτερη απήχηση. Γιατί πολύ απλά τα μίντια ακουμπάνε σε γερές παραδοσιακές ρίζες. Η πατριαρχική τους καταγωγή εύκολα ανασύρει συμπεριφορές που βασίζονται στον διαχωρισμό των φύλων προκειμένου να αμφισβητήσουν την ικανότητα των γυναικών σε παραδοσιακούς ανδρικούς ρόλους. Πολύ περισσότερο μάλιστα αν αυτός ο ρόλος εξουσίας αφορά την ηγετική θέση σε μια ευρωπαϊκή χώρα που στην ιστορία της οι γυναίκες (Ελισάβετ Α’, βασίλισσα Βικτωρία, Ελισάβετ Β’, Μάργκαρετ Θάτσερ) επιβλήθηκαν χρησιμοποιώντας τα σύμβολα που οι ίδιες επινόησαν για να ενισχύσουν την ταυτότητά τους στον χώρο της εξουσίας και άσκησης της πολιτικής.
Το εργαλείο της εικόνας
Η ιστορική αναδρομή είναι αναπόφευκτη προκειμένου να καταλάβουμε την εμμονή της Τερίζα Μέι να εναλλάσσει ζευγάρια παπούτσια. Στην περίπτωση της πρώτης βασίλισσας της Αγγλίας, η Ελισάβετ Α’ επέβαλε στους υπηκόους της και στον περίγυρο των ανδρών της εξουσίας της τα μεγάλα περίτεχνα λευκά κολάρα που ακινητοποιούσαν την περιστροφή του λαιμού. Η Ελισάβετ επιδίωξε να φτιάξει μια εικόνα αποφασιστικής, αμετάπειστης στην κρίση της ηγεμόνα χρησιμοποιώντας στην εμφάνισή της την άκαμπτη θεωρία του νάρθηκα. Ανάλογα έπραξε τον περασμένο αιώνα με τη μεγάλη μαύρη τσάντα της η ατσάλινη φιγούρα της Μάργκαρετ Θάτσερ. Η Μέι δεν χρησιμοποιεί τα εργαλεία της προκατόχου της, Θάτσερ, και κατασκευάζει τον δικό της εξοπλισμό για τα διψασμένα για θέαμα μίντια.
Οπως το λεγόμενο μποτάκι Τσέλσι που σταματά στο ύψος του αστραγάλου, με χαμηλά κυλινδρικά τακούνια. Ως σχέδιο δημιουργήθηκε το 1837 από τους υποδηματοποιούς Sparks Hall ειδικά για την τελετή στέψης της βασίλισσας Βικτωρίας. Η κομψότητα της Βικτωρίας ήταν τόσο διαδεδομένη που τα Τσέλσι της πέρασαν ακόμη και από τα τεστ αμφισβήτησης των Μπιτλς στα 60s. Κατ’ αυτόν τον τρόπο η φαν του συγκροτήματος πρωθυπουργός συνέδεσε την εκκεντρικότητα των λεοπάρ συνδυασμών της με την παράδοση της συντηρητικής πτέρυγας στην οποία ανήκει. Ωστόσο, καθώς η Μέι έχει περάσει και από το υπουργείο Εργασίας και ασχολήθηκε με ζητήματα γυναικείας ισότητας, δεν επέτρεψε στον εαυτό της να βγάλει από το ντύσιμό της τα κόκκινα παπούτσια. Αντίθετα, οι κόκκινες σουέντ μπότες της τον Μάρτιο του 2010 σε ένα συνέδριο για εργατικά ζητήματα που φιλοξενήθηκε στους χώρους της Μάικροσοφτ θυμίζουν στον θεατή της εικόνας της τη γενεαλογική σημειολογία των κόκκινων παπουτσιών. Που ξεκινά με το παραμύθι «Τα κόκκινα παπούτσια» του Δανού Χανς Κρίστιαν Αντερσεν και την οδύνη της πειθαρχίας που δείχνει η ηρωίδα του. Μια μπαλαρίνα που προσπαθεί να ισορροπήσει πάνω στις κόκκινες πουέντ μέχρι να ματώσουν τα δάχτυλά της. Ενώ το 1993 το μείγμα παραμυθιού και συμβολισμών της γυναικείας ενηλικίωσης πέρασε στο άλμπουμ της Κέιτ Μπους «The Red Shoes» και στους στίχους της: «Το λεπτό που τα έβαλα/ ήξερα ότι κάτι λάθος είχα κάνει/ είναι τα κόκκινα παπούτσια που δεν σταματάνε να χορεύουν…».
Τα σύμβολα της θηλυκότητας
Το τακούνι έχει γίνει το κατ’ εξοχήν στοιχείο της θηλυκής σιλουέτας και της γυναικείας επιρροής. Η γυναίκα που φορά ψηλά τακούνια χρησιμοποιεί την ανασηκωμένη σιλουέτα της ως εργαλείο αποπλάνησης των ανδρών. Η Μέι δείχνει με την εμφάνισή της ότι πιστεύει στη σημασία του υλικού πολιτισμού. Ως φανατική αναγνώστρια της «Vogue», όπως άλλωστε έχει δηλώσει, είναι βέβαιο ότι θα συμμερίζεται τις παραπάνω απόψεις του Μανόλο Μπλάνικ. Του δημιουργού παπουτσιών που έχει στολίσει με τα επιτεύγματά του τις σελίδες μόδας του αγγλικού περιοδικού, το οποίο φημίζεται ότι δημιουργεί περιβάλλοντα εκτός πραγματικότητας στα οποία οι γυναίκες ποθούν να ζήσουν. Για αυτό τον κόσμο της ιλουστρασιόν πραγματικότητας τα παπούτσια θεωρούνται ένα είδος τελετουργίας περάσματος για τις γυναίκες. Αν κάποια δεν νιώσει την επιθυμία να δοκιμάσει έστω κάποιο από τα φανταχτερά ή απλώς υπέρκομψα σχέδια, ίσως δεν έχει περάσει το κατώφλι της θηλυκής ενηλικίωσης και της αρμόζουσας αισθητικής καλλιέργειας. Ο Μπλάνικ διατυμπανίζει με στόμφο ότι τα τακούνια του έχουν ερωτικά στοιχεία αποφεύγοντας τη χυδαιότητα. Είναι θέμα αναλογιών και εξηγεί τη θεωρία του για τον «όγκο του παπουτσιού»: είναι διπλάσιο σε ποσότητα από την επιφάνεια του εκτιθέμενου ποδιού με ιδιαίτερη πάντα έμφαση στο «τόξο» του κουντεπιέ. «Είναι πολύ σημαντικό η καμπύλη του κουντεπιέ να σχηματίζει τόξο» δηλώνει και η Τερίζα Μέι έχει προσέξει αυτή τη λεπτομέρεια στις φιδίσιες οκτάποντες γόβες της, στις λεοπάρ με κρύσταλλα Swarovski χαμηλότερου ύψους. Ή στις μαύρες σουέντ με τη στενή μύτη που φορούσε τη βραδιά απονομής των βραβείων γυναικείας επιχειρηματικότητας, με χορηγό τη σαμπάνια Veuve Clicquot.
Διαβατήριο στον μιντιακό κόσμο
Τι μένει από αυτή την παρέλαση των παπουτσιών; Μια νέα αντίληψη στο πολιτικό παιχνίδι. Η Τερίζα Μέι αποφεύγει τη μελαγχολική απόσυρση από τα φαινόμενα της μόδας, όπως κάνουν άλλες ισχυρές γυναίκες της πολιτικής πραγματικότητας. Αντίθετα ενισχύει την εικόνα της, αποζητώντας στο διάστημα της σύντομης υπηρεσιακής πρωθυπουργίας της την εγχάραξη του ονόματός της στη μνήμη του μιντιακού κοινού. Η Μέι αλλάζει παπούτσια, φτιάχνει μια φετιχιστική σχέση με τους παρατηρητές της και παίζει με τους κανόνες της ερωτικοποιημένης ανδρικής κυριαρχίας. Και όπως η ίδια έχει πει: «Δεν μετανιώνω που είμαι διάσημη για τα παπούτσια μου. Τα καλό είναι ότι πολύ συχνά έχουν σπάσει τον διπλωματικό πάγο».
Αναζήτηση
