«Οι σπουδαίες ικανότητες και η επιμονή σου σε οδήγησαν στην κορυφή. Συγχαρητήρια, Αννα!» Αυτά έγραψε στο twitter ο Πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας προκειμένου να συγχαρεί την αθλήτρια Αννα Κορακάκη, η οποία στο σπορ πιστόλι από τα 25 μέτρα κέρδισε χρυσό μετάλλιο στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Ρίο. Κατ’ αρχάς, δεν καταλαβαίνω γιατί ο Πρωθυπουργός και κυβερνητικά στελέχη συγχαίρουν την ολυμπιονίκη; Δεν είναι εναντίον της αριστείας; Δεν είναι υπέρ του εξισωτισμού, της εξίσωσης δηλαδή προς τα κάτω; Μέχρι και εδώ ασυνεπής, κύριε Τσίπρα –ή μήπως πιστεύετε ότι οι σπουδαίες ικανότητες είναι εκ γενετής, ότι δεν χρειάστηκε να τις αναπτύξει η αθλήτρια;
Κατά δεύτερον, απορώ από πού κι ώς πού ο έλληνας Πρωθυπουργός μιλάει για την αθλήτρια απευθυνόμενος κατευθείαν σε αυτή, στον ενικό και μάλιστα χρησιμοποιώντας το μικρό της όνομα. Από πού αντλεί αυτή την απίστευτη οικειότητα ο Πρωθυπουργός; Ξαδέρφη του είναι, συμμαθήτριά του ή παλαιά συντρόφισσά του στην ΚΝΕ; Θα πείτε, εδώ απευθύνεται σε αγνώστους του ηγέτες στον ενικό σε επίσημες συναντήσεις, εδώ είχε αποκαλέσει τον πρώην τούρκο πρωθυπουργό Αχμέτ Νταβούτογλου, «φίλο του Αχμέτ», η πρωταθλήτρια Αννα Κορακάκη θα του γλίτωνε;
Κάνουμε συχνά το λάθος να θεωρούμε ότι οι τύποι δεν έχουν σημασία –εμείς, άλλωστε, είναι γνωστό ότι είμαστε ξεχωριστοί, η περίφημη «αστική ευγένεια» δεν μας ταιριάζει. Αυτό ωστόσο δεν είναι και τόσο τρομερό, η υπέρβαση των τύπων, η διεκδίκηση της οικειότητας όταν μιλάμε στους άλλους είναι χαρακτηριστικό της ιδιοπροσωπίας μας.
Μπορεί να συνιστά ιδιοπροσωπία η αγένεια; Ασφαλώς. Είναι όμως έλλειμμα, ένα από τα πολιτιστικά ελλείμματα του εξαιρετισμού μας. Μιλώντας στον ενικό στην πρωταθλήτρια ο έλληνας Πρωθυπουργός, πιθανόν ενδομύχως, υποδηλώνει ότι είναι ανώτερός της. Ο κύριος Τσίπρας οικειοποιείται τον ρόλο ενός πατερούλη του έθνους που, ταυτόχρονα, κάνει την τιμή στους πολίτες να τους απευθύνεται σαν να είναι το ίδιο. Τιμή μας –αλλά επιλέγουμε μόνοι μας τους οικείους μας. Ο δημόσιος χώρος έχει άλλους κανόνες.
ΥΓ: Και ο Σταύρος Θεοδωράκης χρησιμοποίησε τον ενικό. Αλλά στην περίπτωσή του, τον παρέσυρε η ποίηση.
