Η έλλειψη ουσιαστικού σχεδίου διαχείρισης επικίνδυνων αποβλήτων –που να ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις της κοινοτικής νομοθεσίας –και η έλλειψη των κατάλληλων εγκαταστάσεων (ΧΥΤΕΑ) οδήγησε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή το 2003 να κινήσει τη διαδικασία εις βάρος της Ελλάδας.

Η Ελλάδα δεσμεύτηκε ότι έως το τέλος του 2005 θα προχωρούσε στην αναθεώρηση της σχετικής νομοθεσίας. Στα χρόνια που ακολούθησαν –με την ανταλλαγή της σχετικής αλληλογραφίας –η Επιτροπή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι δεν έχουν ληφθεί τα κατάλληλα μέτρα για την ασφαλή τελική διάθεση των επικίνδυνων αποβλήτων.

Ενδεικτική είναι η διαπίστωση της ΕΕ ότι η συνήθης πρακτική στην Ελλάδα είναι η προσωρινή εναποθήκευση, η οποία όμως εξαιτίας της ανανέωσης των σχετικών αδειών, ελλείψει κατάλληλων χώρων ταφής, έχει μετατραπεί σε μόνιμη. Αποτέλεσμα όλων αυτών ήταν να καταδικαστεί η Ελλάδα από το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ενωσης τον Σεπτέμβριο του 2009. Η ΕΕ ζήτησε:

– Τη συμπλήρωση και επικαιροποίηση του εθνικού σχεδίου διαχείρισης και πλήρη απογραφή των αποβλήτων.

– Τη δημιουργία υποδομών διαχείρισης επικίνδυνων αποβλήτων εντός της χώρας.

– Τη διαχείριση των προσωρινώς αποθηκευμένων επικίνδυνων αποβλήτων.

Επειτα από αυτό η Ελλάδα προχώρησε μεταξύ άλλων στην ετήσια απογραφή των επικίνδυνων αποβλήτων και στην αποτύπωσή τους στον νέο Εθνικό Σχεδιασμό Διαχείρισης Αποβλήτων. Ωστόσο, η δυσκολία να διασφαλισθεί η τελική διάθεση του συνόλου των επικίνδυνων αποβλήτων εντός της χώρας (απόβλητα κυρίως βιομηχανικής προέλευσης που σήμερα εξάγονται στο εξωτερικό και μέρος αυτών διαχειρίζεται στην Ελλάδα ή αποθηκεύονται προσωρινά στις εγκαταστάσεις των παραγωγών) είχε ως αποτέλεσμα να υπάρχει και νέα παραπομπή στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.

Μάλιστα υπάρχει εισήγηση για οικονομικά πρόστιμα: κατ’ αποκοπήν ποσό 18 εκατομμυρίων ευρώ για τη μη υλοποίηση της πρώτης καταδικαστικής απόφασης και ημερήσια χρηματική ποινή 72.864 ευρώ από τη δεύτερη καταδικαστική απόφαση. Η εκδίκαση της υπόθεσης έγινε τον περασμένο Μάρτιο και η απόφαση αναμένεται τον ερχόμενο Σεπτέμβριο.

«Η αντιμετώπιση του χρόνιου προβλήματος της παράνομης διαχείρισης Επικίνδυνων Βιομηχανικών Αποβλήτων είναι ένας διαρκής αγώνας που διεξάγεται με αποφασιστικότητα και πείσμα» επισημαίνει στα «ΝΕΑ» ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος Γιάννης Τσιρώνης.

Οπως λέει: «Προτεραιότητα του υπουργείου αποτελεί η λήψη μέτρων ασφάλειας των πολιτών από τις επικίνδυνες αποθέσεις σε παράνομες χωματερές γύρω από τον Ασωπό και αλλού».

Η ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ. Σε ό,τι αφορά τα Βιομηχανικά Επικίνδυνα Απόβλητα (ΒΕΑ), σύμφωνα με τα στοιχεία παραγωγής και διάθεσης ανά περιφέρεια, το μεγαλύτερο ποσοστό ΒΕΑ προς διάθεση παράγεται στην Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας (27,3%). Ακολουθούν η Αττική (26,9%), η Κεντρική Μακεδονία (18,9%), η Θεσσαλία (13,8%) ενώ για τις υπόλοιπες περιφέρειες τα αντίστοιχα ποσοστά κυμαίνονται σε πολύ χαμηλές τιμές.

Σύμφωνα με πηγές από την Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας, ήδη προχωράει ο διαγωνισμός για τον εντοπισμό των εστιών ρύπανσης στον Ασωπό. Επίσης μέσα στο επόμενο διάστημα θα ανακοινωθούν οι όροι της μελέτης για την οριοθέτηση του ποταμού, ενώ διαμορφώνεται η μελέτη για τη δημιουργία επιχειρηματικού πάρκου στα Οινόφυτα.

Στα Οινόφυτα σήμερα είναι συγκεντρωμένες σχεδόν 200 βιομηχανικές επιχειρήσεις. Και όπως λένε από την Περιφέρεια, ένα από τα προβλήματα είναι ότι δεν έχουν θεσμοθετηθεί ακόμη ως βιομηχανικές ούτε καν οι χρήσεις γης σε όλη την περιοχή.