Είναι μια αίσθηση που εξαπλώνεται σαν ιός στον πολιτικό κόσμο της Γερμανίας και λέει ότι η Τουρκία λύνει όλο και περισσότερο τις διαφορές της στο γερμανικό έδαφος. Σαν να κάνει εξαγωγή της εσωτερικής της πολιτικής σε μια χώρα όπου αισθάνεται να έχει λόγο εξαιτίας της πολυπληθούς τουρκικής μειονότητας. Το πρώτο κρούσμα σημειώθηκε στα τέλη του περασμένου μήνα με τη διοργάνωση στην Κολωνία συγκέντρωσης υποστήριξης προς τον Ταγίπ Ερντογάν. Οι διοργανωτές είχαν εγγυηθεί τότε την ειρηνική έκβαση της διαδήλωσης. Ο υδράργυρος των γερμανοτουρκικών σχέσεων ανέβηκε, ωστόσο, όταν οι γερμανικές Αρχές απαγόρευσαν στον τούρκο πρωθυπουργό να απευθυνθεί με βιντεοσκοπημένο χαιρετισμό στο πλήθος. Η απαγόρευση προκάλεσε την αντίδραση της Αγκυρας με την τουρκική κυβέρνηση να βλέπει πλήγμα κατά της δημοκρατίας. Για το Βερολίνο, από την άλλη, ο τούρκος πρόεδρος δεν είχε παρά να κάνει τις πολιτικές του συγκεντρώσεις στη χώρα του και όχι στο γερμανικό έδαφος.

Οι δυο λογικές συγκρούστηκαν και πάλι με αφορμή μια ανακοίνωση που φέρεται να γράφτηκε στην Αγκυρα και διαβάστηκε από τους τούρκους ιμάμηδες στα περίπου 900 τεμένη της Γερμανίας. Η Γερμανία –υπενθυμίζει η «Γουόλ Στριτ Τζέρναλ» –ενθάρρυνε επί μακρόν τις θρησκευτικές Αρχές της Τουρκίας να στελεχώνουν τα τεμένη με ιεροκήρυκες και δασκάλους της επιλογής τους. Η εντύπωση που δημιουργείται τώρα όμως δεν είναι ότι οι ιεροκήρυκες επιτελούν θρησκευτικό έργο, αλλά πολιτική προπαγάνδα. Η αιτία ήταν η ανακοίνωση που διακινήθηκε επισήμως από την ένωση των τουρκικών τζαμιών στη Γερμανία. Και η οποία καλούσε το «σπουδαίο έθνος μας» να ξεσηκωθεί εναντίον ενός «άθλιου δικτύου» που έσπειρε «τον σπόρο της ανταρσίας, της εξέγερσης και της εχθρότητας».

Η αναφορά στον αυτοεξόριστο ιμάμη Φετουλάχ Γκιουλέν, τον οποίο ο Ερντογάν κατηγορεί ως υποκινητή της αποτυχημένης απόπειρας πραξικοπήματος, ήταν σαφής. Η ανακοίνωση έφτασε στη Γερμανία από την Προεδρία των Θρησκευτικών Υποθέσεων, κυβερνητική υπηρεσία που εδρεύει στην Αγκυρα. «Αυτό δεν ήταν ένα θρησκευτικό κείμενο. Ηταν μια διακήρυξη υπακοής στον Ταγίπ Ερντογάν και τα μέτρα καταστολής που υιοθέτησε μετά την εκδήλωση του πραξικοπήματος» δήλωσε ο βουλευτής των Πρασίνων Βόλκερ Μπεκ. Σε πιο υψηλούς τόνους ο Βόλκερ Κάουντερ, αρχηγός της κοινοβουλευτικής ομάδας των Χριστιανοδημοκρατών, είπε ότι «οι Γερμανοί τουρκικής καταγωγής πρέπει να είναι πιστοί πρωτίστως στη Γερμανία». Και πρόσθεσε ότι «η προσπάθεια της τουρκικής κυβέρνησης να τους επηρεάσει είναι ανησυχητική». Ενώ η ένωση των τουρκικών τζαμιών, γνωστή από το τουρκικό ακρωνύμιό της ως DITIB, δεν είναι τίποτε περισσότερο από «φερέφωνο του Ερντογάν».

Είναι μια άποψη με την οποία συμφωνούν πολλές τοπικές κυβερνήσεις της Γερμανίας αν λάβει κανείς υπόψη του το γεγονός ότι το τελευταίο διάστημα πάγωσαν τη συνεργασία τους με την DITIB στο θέμα της θρησκευτικής εκπαίδευσης στα σχολεία. «Τα εσωτερικά προβλήματα της Τουρκίας πρέπει να λύνονται έξω από εδώ» είναι η θέση που εκφράζει η Μαλού Ντράιερ, πρωθυπουργός του κρατιδίου της Ρηνανίας – Παλατινάτου. H DITIB απέρριψε αυτές τις αιτιάσεις κάνοντας λόγο για «προκατάληψη». Και η σύγκρουση των δύο λογικών συνεχίζεται.

Η αντίδραση

«Η DITIB πρέπει να εκπροσωπεί τους σουνίτες μουσουλμάνους της Γερμανίας και όχι το τουρκικό κράτος» δηλώνει Τζεμ Ετσντεμιρ, ο τουρκικής καταγωγής ηγέτης των γερμανών Πρασίνων.