Τον περασμένο χρόνο συνελήφθησαν στην Μπρέσια της Ιταλίας δυο άτομα με την κατηγορία ότι σχεδίαζαν να επιτεθούν στη στρατιωτική βάση του Γκέτι, όπου ο αμερικανικός στρατός έχει αποθηκεύσει είκοσι πυρηνικές κεφαλές. Μερικούς μήνες μετά, στο Βέλγιο, έχανε τη ζωή του κάτω από μυστηριώδεις συνθήκες ένας φρουρός της βάσης του Κλέιν Μπρόγκελ, όπου φυλάσσονται άλλες είκοσι πυρηνικές κεφαλές των Αμερικανών. Γενικά στην Ευρώπη –υπενθυμίζει η «Ρεπούμπλικα» –υπάρχουν 140 ατομικές βόμβες made in USA: πενήντα επιπλέον στην Ιταλία, οι υπόλοιπες στη Γερμανία, την Ολλανδία και την Τουρκία.

Τα ερωτήματα επομένως προκύπτουν αβίαστα: Πόσο ασφαλείς είμαστε; Είναι παράλογο να σκεφτεί κανείς ότι οι ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ μπορεί να χάσουν τον έλεγχο των πυρηνικών; Τελικά, δεν θα ήταν καλύτερα χωρίς αυτά; Η απάντηση είναι μία και μοναδική –τουλάχιστον σύμφωνα με τους ειδικούς του Stimson Center, ενός ανεξάρτητου ινστιτούτου του αμερικανικού Πενταγώνου: τα αμερικανικά πυρηνικά πρέπει να φύγουν από την Ευρώπη. Οπως εξάλλου επισημαίνουν οι ίδιοι στη σχετική έκθεση που συνέταξαν, τα πυρηνικά δεν είναι μόνο επικίνδυνα. Επιπλέον, δεν εξυπηρετούν απολύτως κανέναν σκοπό.

Η ανησυχία στην Ουάσιγκτον δεν εκτοξεύθηκε στα ύψη μόνο εξαιτίας των τρομοκρατικών επιθέσεων στην Ευρώπη. Αλλά κυρίως της απόπειρας πραξικοπήματος στην Τουρκία. Εκείνη τη νύχτα, στη στρατιωτική βάση του Ιντζιρλίκ, όπου φυλάσσονται πενήντα πυρηνικές κεφαλές, η ηλεκτροδότηση διακόπηκε, στα αμερικανικά μαχητικά απαγορεύτηκε να προσγειώνονται και να απογειώνονται, ενώ ο τούρκος διοικητής της βάσης συνελήφθη. «Είναι αδύνατο να προβλέψουμε τι θα συμβεί σε περίπτωση μιας εμφύλιας σύγκρουσης στην Τουρκία» αναφέρουν οι συντάκτες της έκθεσης του Stimson Center. «Είναι άγνωστο εάν οι Ηνωμένες Πολιτείες θα μπορέσουν να διατηρήσουν τον έλεγχο» προσθέτουν. Κι έπειτα, «αυτά τα όπλα δεν χρησιμεύουν σε τίποτα στην ευρωπαϊκή σκακιέρα, συνιστούν περισσότερο βάρος παρά πλεονέκτημα για τους συμμάχους μας στο ΝΑΤΟ».

Οι πυρηνικές κεφαλές φυλάσσονται από Αμερικανούς, αλλά θεωρητικά θα πρέπει να φορτωθούν στα μαχητικά των Ευρωπαίων. Ωστόσο, ελάχιστοι είναι αυτοί που πιστεύουν σήμερα ότι η γερμανική ή η ιταλική κυβέρνηση θα αποφάσιζε να ρίξει ατομικές βόμβες σε κάποιον υποτιθέμενο εχθρό. Κάτω από αυτό το πρίσμα, η παρουσία τους στις ευρωπαϊκές βάσεις δεν είναι κάτι περισσότερο από ένα σύμβολο της αμερικανικής δέσμευσης για την προστασία της Ευρώπης. Αξίζει επομένως όλο αυτό το ρίσκο για ένα σύμβολο εν πολλοίς ψυχροπολεμικό;

Αν στο θέμα της ασφάλειας προστεθεί και το θέμα του κόστους, τότε η απάντηση γίνεται ακόμη πιο ξεκάθαρη. Οι σημερινές κεφαλές, γνωστές ως Β61, θα πρέπει να αντικατασταθούν, εκκινώντας από το 2020, από το μοντέλο Β61-12, οι οποίες μπορούν να εκτοξευθούν και από τα μαχητικά και από βομβαρδιστικά. Το πρόβλημα είναι ότι αυτό το μοντέλο πυρηνικών κεφαλών είναι πιο βαρύ από το προηγούμενο. Το πρόβλημα που δημιουργείται είναι ότι για να μπορέσουν να φορτωθούν στα νέα μαχητικά F35 θα χρειαστούν μετατροπές πολλών εκατομμυρίων δολαρίων.

Πεταμένα λεφτά, σύμφωνα με το Stimson Center. Κι ο λόγος είναι ότι τα σημερινά μαχητικά, επισημαίνουν οι ειδικοί, δεν θα είναι σε θέση να ξεπεράσουν τα νέα προγράμματα αεράμυνας που ετοιμάζουν η Κίνα και η Ρωσία. Το μέλλον της αμερικανικής άμυνας βρίσκεται σε πυραύλους και βομβαρδιστικά μεγάλου βεληνεκούς, τα οποία μπορούν να εκτοξευθούν ή να επιχειρήσουν από το αμερικανικό έδαφος. Να γιατί, καταλήγει η έκθεση, οι κεφαλές που βρίσκονται στο Αβιάνο, το Ιντζιρλίκ και το Κλέιν Μπρόγκελ είναι άχρηστες εκτός από επικίνδυνες. Ποιος θα πάρει την απόφαση;

6δισεκατομμύρια δολάρια θα ήταν το οικονομικό όφελος που θα απέφερε η απομάκρυνση των πυρηνικών κεφαλών από την Ευρώπη, σύμφωνα με το αμερικανικό ινστιτούτο. Και μόνο για οικονομικούς λόγους, ποτέ το σύνθημα «έξω οι βάσεις του θανάτου» δεν ήταν πιο κοντά στην πραγματικότητα.

Τελευταία Νέα