Τα μυαλά που έχουν μεταναστεύσει σε πιο ανεπτυγμένες οικονομίες προσπαθούν τώρα να πείσουν να επιστρέψουν οι χώρες της Ανατολικής Ευρώπης. Η Λετονία, η Πολωνία, η Ρουμανία και άλλα μέλη της ΕΕ βλέπουν ότι η φυγή των ανθρώπων αυτών όχι μόνο πλήττει τις οικονομικές προοπτικές τους, αλλά και εντείνει το δημογραφικό πρόβλημα που αντιμετωπίζουν.

«Σας θέλουμε πίσω» είναι το σλόγκαν που επέλεξε η Λετονία στην προσπάθεια να δελεάσει πολίτες της να επιστρέψουν στη χώρα. Πρόκειται για πολίτες που είχαν φύγει προς τη Δυτική Ευρώπη ελπίζοντας να βρουν καλύτερες θέσεις εργασίας και υψηλότερους μισθούς. Το πρόγραμμα της Πολωνίας με την ονομασία Επιστροφή προσφέρει σε όσους θέλουν να γυρίσουν πίσω βοήθεια για την εξεύρεση θέσεων εργασίας και κατοικίας. Η Ρουμανία από την πλευρά της συνεργάζεται με ιδιωτικές επιχειρήσεις προσφέροντας υποτροφίες και διοργανώνοντας ημέρες καριέρας για να δελεάσει τους πολίτες της που έχουν εγκαταλείψει τη χώρα.

Οι εκστρατείες αυτές έχουν πλέον ενταθεί μετά το δημοψήφισμα των Βρετανών που αποφάσισαν να εγκαταλείψουν την Ευρωπαϊκή Ενωση. Το Brexit έχει δημιουργήσει αμφιβολίες για το μέλλον των ξένων εργαζομένων στη Βρετανία. Η φυγή εργαζομένων έχει κοστίσει σε 21 χώρες της Κεντρικής και της Ανατολικής Ευρώπης 7% του ΑΕΠ. Πρόκειται για τη μέση εκτίμηση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου.

«Η διασπορά αντιπροσωπεύει σημαντικό ανεκμετάλλευτο δυναμικό για τις χώρες καταγωγής» εκτιμά ο Ρόκας Γκραζάουσκας, οικονομολόγος στην Danske Bank, με έδρα το Βίλνιους, πρωτεύουσα της Λιθουανίας. Η εμπειρία που έχουν οι εργαζόμενοι αυτοί από το εξωτερικό μπορεί να αποδειχθεί πολύ επωφελής καθώς αποκτώνται νέες ικανότητες και διαφορετικός τρόπος σκέψης, προσθέτει ο ίδιος.

Οι χώρες της Ανατολικής Ευρώπης έχουν εμπειρία στη φυγή στο εξωτερικό. Το πρώτο κύμα καταγράφηκε μετά την κατάρρευση της πρώην Σοβιετικής Ενωσης και τη φυγή πολιτών προς τη Δύση. Το δεύτερο μεγάλο κύμα καταγράφηκε κατά τη διάρκεια της χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2008. Την προηγούμενη δεκαετία περισσότερο επηρεάστηκαν από τη φυγή επιστημόνων οι χώρες της Βαλτικής, σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat.

© Bloomberg News