Θα είναι η Γιόκο Ονο παρούσα στα εγκαίνια της μεγάλης εγκατάστασής της που θα φιλοξενήσει το Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης στα τέλη Σεπτεμβρίου;

Η 83 ετών σήμερα θρυλική καλλιτέχνις, μέλος της πρωτοποριακής εννοιολογικής ομάδας των σίξτις-σέβεντις Fluxus και σύντροφος του Τζον Λένον, με κάποιο τρόπο έστω και με τη βοήθεια της τεχνολογίας (να υποθέσουμε μία ζωντανή εμφάνισή της μέσω Skype;) θα συμμετέχει στα φετινά 51α Δημήτρια (30/9 – 23/10). Οπως εξηγεί η αντιδήμαρχος Πολιτισμού του Δήμου Θεσσαλονίκης Ελλη Χρυσίδου, το έργο της Γιόκο Ονο θα πρωταγωνιστήσει στο πρόγραμμα των καλλιτεχνικών εκδηλώσεων. Μάλιστα ένας όροφος του Μακεδονικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης θα φιλοξενήσει μια μεγάλη εγκατάσταση της Γιόκο Ονο. Η αντιδήμαρχος δεν αναφέρει συγκεκριμένα ποιο από τα έργα της παρουσιαστεί στη Θεσσαλονίκη, ενώ το κόστος εγκατάστασης θα καλύψει ιδιωτική χορηγία.

Το 1966 η Γιόκο Ονο δημιουργεί τις πρώτες «ζωγραφικές οδηγίες» που τιτλοφορεί «Smoke Paintings» («Ζωγραφιές καπνού»), εξηγώντας στο κείμενό της: «Το έργο γίνεται πραγματικότητα όταν το δημιουργούμε. Οι οδηγίες μπορούν να τελεστούν από τον οποιονδήποτε και με διαφορετικούς τρόπους. Αυτό επιτρέπει στο έργο να υπάρχει μέσα από άπειρες παραλλαγές που ο καλλιτέχνης δεν μπορεί να προβλέψει ». Με αυτόν τον τρόπο συνέχιζε να δουλεύει τα έργα της αφήνοντας πολλά περιθώρια σε νέες ερμηνείες τους. Πάνω σε αυτήν τη λογική θα παρουσιαστεί και η εγκατάστασή της στη Θεσσαλονίκη. Θα δένει μάλιστα με βίντεο από περφόρμανς που είχε κάνει η ίδια μαζί με τον Τζον Λένον. Από τη σειρά των «Bed-Ins for Peace» του 1969. Την εποχή δηλαδή που ο Πόλεμος στο Βιετνάμ είχε ωθήσει το καλλιτεχνικό ζεύγος να χρησιμοποιήσει τη δύναμη των μίντια προσκαλώντας τα τηλεοπτικά μέσα και τον Τύπο να καταγράψουν τα μηνύματα ειρήνης που έστελναν ξαπλωμένοι σε διάφορα δωμάτια ξενοδοχείων στο Αμστερνταμ και το Μόντρεαλ.

Ετσι η Θεσσαλονίκη στις 30 Σεπτεμβρίου τηρουμένων των αναλογιών θα ακολουθήσει το παράδειγμα της Λυών και του Λονδίνου. Το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης της Λυών πρόσφατα οργάνωσε μεγάλη αναδρομική του έργου της μουσικού, ζωγράφου, περφόρμερ και ακτιβίστριας της ειρήνης Γιόκο Ονο. Και στο Λονδίνο στις 25 του μηνός η Ορχήστρα του Λονδίνου θα παρουσιάσει την περφόρμανς της «Sky Piece To Jesus Christ» που για πρώτη φορά παρουσίασε το 1965 τιμώντας τον αβανγκάρντ μουσικό και καλλιτέχνη Τζον Κέιτζ.

Τα Δημήτρια θα περιλαμβάνουν 43 εκδηλώσεις και θα παρουσιαστούν όχι μόνο σε καθιερωμένους χώρους τέχνης και πολιτισμού, αλλά και σε απρόβλεπτα σημεία της Θεσσαλονίκης. Σκοπός είναι το κτιριακό απόθεμα της πόλης να ενεργοποιηθεί μέσα από παραστάσεις χορού και συναυλίες μουσικής που θα γίνουν σε κλειστούς χώρους και κενά εγκαταλειμμένα κτίρια. Αλλά και σε ανοιχτούς χώρους όπως στο Καπάνι, στην Πλατεία Αθωνος, στην Πλατεία Αριστοτέλους, στην Αγιορειτική Εστία και τα Σφαγεία. Στο πρόγραμμα των εκδηλώσεων η αντιδήμαρχος Πολιτισμού ξεχωρίζει και το workshop που θα κάνουν οι στενοί συνεργάτες του βέλγου χορογράφου Γιαν Φαμπρ. Πρόκειται για ένα τριήμερο σεμινάριο χορού από 18 έως 21 Οκτωβρίου, που θα συνοδεύεται από περφόρμανς και θα το συντονίζει ο πρώτος χορευτής της ομάδας του Φαμπρ. Η συνεργασία αποτελεί συνέχεια της παράστασης «Mount Olympus» που είχε παρουσιαστεί στα περσινά Δημήτρια, καθώς ο Γιαν Φαμπρ είχε συμφωνήσει με τον δήμο να κάνει και ένα workshop. Η παρουσία του δεν είναι επιβεβαιωμένη αλλά ο βασικός χορευτής της ομάδας θα ακολουθήσει τις υποδείξεις του. Και την άποψη περί δημιουργίας σύγχρονου έργου που για δεκαετίες πρεσβεύει άλλωστε και η Γιόκο Ονο.