Στις 19 Αυγούστου 2014 η παγκόσμια κοινή γνώμη παρακολουθούσε με αποτροπιασμό τον αποκεφαλισμό του αμερικανού φωτορεπόρτερ Τζέιμς Φόλεϊ σε βίντεο που ανέβασαν στο Youtube τζιχαντιστές του Ισλαμικού Κράτους. Η εικόνα του Αμερικανού δεμένου πισθάγκωνα με την πορτοκαλί φόρμα, αναγκασμένου να διαβάσει κείμενο των φονταμενταλιστών για τα «εγκλήματα της Αμερικής», πέρασε στη συνείδηση του κόσμου ως η απόλυτη φρίκη.

Δύο χρόνια μετά τον αποτρόπαιο θάνατο του 40χρονου δημοσιογράφου, ένα ντοκιμαντέρ ακολουθεί τη διαδρομή του Τζιμ, όπως τον φώναζαν οι δικοί του. Η παιδική ηλικία του Φόλεϊ συνοψίζει το αμερικανικό όνειρο της εποχής του. Γεννήθηκε στο προάστιο Γούλφμπορο του Νιου Χαμσάιρ, σε ένα περιποιημένο ξύλινο σπίτι, με μεγάλο κήπο, δίπλα σε μια όμορφη λίμνη. Ηταν ένα από τα πέντε παιδιά μιας οικογένειας αστών στην οποία κυριαρχούσε η αγάπη κι εκείνος τα είχε όλα: γοητευτικός, ιδεαλιστής, καλοαναθρεμμένος, με καλή παιδεία και εκπαίδευση, επιμελής μαθητής, με ανέφελη ζωή. Ισως γι’ αυτό τα άφησε όλα πίσω του και βούτηξε στη δίνη του σπαρακτικού δολοφονικού εμφυλίου της Συρίας, με αντάλλαγμα για τις ανταποκρίσεις του λίγες εκατοντάδες δολάρια.

Στο ντοκιμαντέρ «Jim: The James Foley Story» (από 2 Σεπτεμβρίου στους βρετανικούς κινηματογράφους) ο Μπράιν Οουκς, κολλητός με τον Φόλεϊ από παιδί, επιχειρεί να ανασυστήσει τη ζωή τού φίλου του και τις τελευταίες ημέρες της ομηρείας του μέσα από μαρτυρίες συγγενών, αλλά κυρίως άλλων δυτικών δημοσιογράφων που μοιράστηκαν δύο χρόνια κράτησης στο ίδιο μικρό κελί. Περιγράφονται όλα: τα παιδικά χρόνια του, ο ιδεαλισμός του, αλλά και οι ιδιοτροπίες του, η αντισυμβατικότητά του, η διάθεσή του να μην επαναπαυθεί σε μια βολεμένη ζωή. Ο Νικολά Χενίν, γάλλος φριλάνσερ δημοσιογράφος, συγκρατούμενος του Φόλεϊ για αρκετό χρονικό διάστημα, περιγράφει στην κάμερα ότι αρχικά αντιπαθούσε τον Αμερικανό. «Με ξένιζε» διηγείται στην «Guardian», από το Παρίσι. «Δεν ταίριαζε στην αισθητική μου. Δεν ήταν του στυλ μου. Αλλά πράγματι γίναμε σαν αδέλφια με τον Τζιμ. Εφηύραμε μια ζωή στους μήνες της ομηρείας μας. Και όταν εφευρίσκεις μια ζωή, εφευρίσκεις και μια οικογένεια. Ημασταν σαν σε σαρδελοκούτι στο μικρό κελί, μαζί με άλλους 12 κρατουμένους. Σε τέτοιες συνθήκες εγκλεισμού αναπόφευκτα αναπτύσσονται εντάσεις. Οχι όμως για τον Τζιμ. Ηταν απίστευτα επικοινωνιακός. Ηταν ο μόνος που δεν ήρθε σε αντιπαράθεση με κανέναν» θυμάται ο Χενίν.

Η μητέρα του Ντάιαν Φόλεϊ αποκαλύπτει στην κάμερα ότι ήταν η δεύτερη φορά που συνελήφθη όμηρος ο γιος της. Οταν ξέσπασε η επανάσταση στη Λιβύη, εκείνος βρισκόταν εκεί. Συνελήφθη και παρέμεινε κρατούμενος για έξι εβδομάδες. Πίσω στις ΗΠΑ, μετά την απελευθέρωσή του, φαίνεται ο ίδιος να λέει σε βιντεοσκοπημένη ομιλία του στη σχολή δημοσιογραφίας όπου είχε φοιτήσει ότι «από καθαρή τύχη δεν σκοτωθήκαμε τότε» και πως «κάναμε πολλά λάθη εκείνη την ημέρα. Οι εμπόλεμες ζώνες είναι δυνατόν να καλυφθούν με ασφάλεια. Αλλά θα πρέπει να είναι πολύ έμπειρος ο δημοσιογράφος. Πρέπει να είναι πολύ, πολύ προσεκτικός. Εμείς δεν ακολουθήσαμε πολλές από αυτές τις πρακτικές, έτσι είχαμε αυτή την τραγωδία».

Ισως η πιο συγκινητική μαρτυρία είναι εκείνη του δανού φωτορεπόρτερ Ντάνιελ Ρέι Οτοσεν στα υπό ομηρεία Χριστούγεννα που πέρασαν με τον Φόλεϊ. «Καθόμασταν στο σκοτάδι και αντί για δώρα ανταλλάσσαμε φιλοφρονήσεις. “Είσαι ο πιο έντιμος που έχω γνωρίσει. Είσαι η προσωπoποίηση της καλοσύνης” του είπα. Και ειλικρινά αυτή ήταν η ωραιότερη νύχτα Χριστουγέννων της ζωής μου».