Η λιστομανία –η αμερικανική ψύχωση της κατάταξης –έπληξε το BBC. Στον βρετανικό ραδιοτηλεοπτικό οργανισμό σκέφτηκαν να διερευνήσουν στη χώρα της κινηματογραφικής δημιουργίας ποιες ταινίες έχουν τις προδιαγραφές να θεωρηθούν κλασικές, με την έννοια ότι αντέχουν στον χρόνο. Για το εγχείρημα απευθύνθηκαν σε 177 κριτικούς κινηματογράφου από 36 χώρες (χωρίς ελληνική εκπροσώπηση) ζητώντας να επιλέξουν τις καλύτερες φιλμικές παραγωγές στα πρώτα 16 χρόνια του 21ου αιώνα. Κάθε κριτικός μπορούσε να επιλέξει μέχρι 10 ταινίες. Κάθησαν, σκέφτηκαν, σημείωσαν κι αφαίρεσαν. Στη σούμα είναι συγκεντρωμένα 599 φιλμ (αναπόφευκτα σε κάποια συνέπεσαν). Η συνολική ετυμηγορία τους είναι μια εκατοντάδα ταινιών με το φετινό κοινωνικό «Τόνι Ερντμαν» της Μάρεν Αντε στην τελευταία βαθμίδα, έχοντας στον αντίποδα το ψυχολογικό θρίλερ «Οδός Μαλχόλαντ» του Ντέιβιντ Λιντς που αρχικά προοριζόταν για τηλεοπτική σειρά του δικτύου ABC. To πρότζεκτ μπορεί να απορρίφθηκε ως τηλεοπτική φόρμα έξι επεισοδίων, αλλά ως φιλμ το 2001 κέρδισε το βραβείο σκηνοθεσίας στο Φεστιβάλ Καννών.

Στο δεύτερο σκαλοπάτι οι κριτικοί ανέδειξαν την «Ερωτική επιθυμία» που έκανε παγκοσμίως γνωστό τον κινέζο σκηνοθέτη Γουόνγκ Καρ Γουάι ακριβώς επειδή διαθέτει εκείνη τη διάθεση που δηλώνει ο τίτλος της. Είναι μια ρομαντική ιστορία –διαδραματίζεται στο Χονγκ Κονγκ του 1962 –που ο θεατής αντιλαμβάνεται σε κάθε πλάνο της την ερωτική ατμόσφαιρα μεταξύ των δύο κεντρικών ηρώων.

Το top 10 συμπληρώνεται από τις ταινίες (με σειρά κατάταξης): «Θα χυθεί αίμα» του Πολ Τόμας Αντερσεν, «Ταξίδι στη χώρα των Θαυμάτων» του Χαγιάο Μιγιαζάκι, «Μεγαλώνοντας» του Ρίτσαρντ Λινκλέιτερ (τα γυρίσματα διήρκεσαν 10 χρόνια), «Η αιώνια λιακάδα ενός καθαρού μυαλού» του Μισέλ Γκοντρί, «Το δέντρο της ζωής» του Τέρενς Μάλικ, «Και ένα και δύο οικογενειακοί ρυθμοί» του Εντουαρντ Γιανγκ, «Ενας χωρισμός» του Ασγκάρ Φαραντί και «Καμία πατρίδα για τους μελλοθάνατους» των Ιθαν και Τζόελ Κοέν.

Επτά σκηνοθέτες εκπροσωπούνται με τρεις ταινίες ο καθένας. Πρόκειται για τους Μίκαελ Χάνεκε («Κρυμμένος», 2005, «Λευκή κορδέλα», 2009, «Αγάπη», 2012), Πολ Τόμας Αντερσεν («Θα χυθεί αίμα», 2007, «The master», 2012, «Εμφυτο ελάττωμα», 2014), Κρίστοφερ Νόλαν («Μεμέντο», 2000, «Ο σκοτεινός ιππότης», 2008, «Inception», 2010), Γουές Αντερσον («Οικογένεια Τενενμπάουμ», 2001, «Ο έρωτας του φεγγαριού», 2012, «Ξενοδοχείο Grand Budapest», 2014), ο Ταϊλανδός Απιτσατπόνγκ Βιρασετάκουν («Tropical malady», 2004, «Syndromes and a Century», 2006, «Ο θείος Μπουνάμπι θυμάται τις προηγούμενες ζωές του», 2010), Ιθαν και Τζόελ Κοέν («Καμία πατρίδα για μελλοθάνατους», 2007, «Ενας σοβαρός άνθρωπος», 2009, «Inside Llewyn Davis», 2013).

Στην εκατοντάδα φιγουράρουν και τρεις ταινίες animation –«Ψάχνοντας τον Νέμο» (2003), «Ο Ρατατούης» (2007), «Wall-E» (2008) –που φέρουν την υπογραφή της χολιγουντιανής Pixar. Απαρατήρητο δεν περνά το στοιχείο ότι ταινίες blockbuster –εμπορικές επιτυχίες –έμειναν εκτός , όπως για παράδειγμα οι ταινίες του Χάρι Πότερ και η τριλογία του «Αρχοντα των δακτυλιδιών» ή των «Πειρατών της Καραϊβικής», αλλά και εκείνη των «Χόμπιτ». Φιγουράρει ωστόσο το περσινό «Mad Max: ο δρόμος της οργής», του Τζορτζ Μίλερ.

Ο «Κυνόδοντας» και ο «Αστακός» του Γιώργου Λάνθιμου «έπεσαν» στο τραπέζι, αλλά η προτίμηση δύο κριτικών για τη μία και ενός για την άλλη, αντιστοίχως, δεν διαμόρφωσαν την απαιτούμενη δυναμική για να σκαρφαλώσουν στο top 100 οι δημιουργίες του έλληνα σκηνοθέτη. Το 2012 φαίνεται να ήταν μια καλή χρονιά για το σινεμά. Αυτό συνάγεται από το γεγονός ότι 10 ταινίες που βγήκαν στους κινηματογράφους τότε φιγουράρουν στην εκατοντάδα των καλύτερων και ακολουθεί το 2013 με εννέα φιλμ. Κατά τ’ άλλα, οι αγγλόφωνες ταινίες καλύπτουν το 50% της λίστας (57 φιλμ για την ακρίβεια), 13 ταινίες είναι γαλλόφωνες και 4 «μιλούν» ισπανικά. Τη σκηνοθετική μερίδα του λέοντος έχουν οι αμερικανοί κινηματογραφιστές (35) και ισοβαθμούν οι Αγγλοι και οι Γάλλοι –εννέα για κάθε πλευρά.