Τα πράγματα έχουν ασφαλώς αλλάξει ριζικά από τον Δεκέμβριο του 1908, όταν ένας σεισμός που σημειώθηκε στα στενά της Μεσσήνης προκάλεσε τον θάνατο 95.000 ανθρώπων. Ομως οι σεισμοί εξακολουθούν να σκοτώνουν. Και πέρα από τη συγκίνηση που προκαλούν οι σκηνές από τους τόπους της καταστροφής, δεν μπορούμε να αποφύγουμε το ερώτημα αν το κακό μπορεί να συμβεί και σ’ εμάς.

Κινδυνεύει λοιπόν η Ελλάδα από «εξαγωγή» του ιταλικού Εγκέλαδου;

Οι έλληνες σεισμολόγοι παρακολουθούν από κοντά τη σεισμική δραστηριότητα στην Ιταλία. Εμφανίζονται ωστόσο καθησυχαστικοί σε ό,τι αφορά το ενδεχόμενο να προκαλέσει η δόνηση στην Ιταλία διέγερση των ρηγμάτων στην Ελλάδα. «Οι αποστάσεις είναι μεγάλες και οι σεισμός όχι ιδιαίτερα μεγάλος για να προκαλέσει διέγερση. Είναι 850 χλμ. από τη Θεσσαλονίκη και αυτές οι αποστάσεις είναι μεγάλες για να μας επηρεάσει ένας σεισμός. Μπορούμε να είμαστε κατηγορηματικοί πως δεν μπορεί να υπάρξει διέγερση των ελληνικών ρηγμάτων» δήλωσε στο Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων ο καθηγητής Σεισμολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ) Μανώλης Σκορδίλης.

Πώς εξηγείται ότι η Ιταλία γνώρισε άλλον έναν μεγάλο σεισμό ύστερα από εκείνον στη Λ’ Ακουιλα, πριν από επτά χρόνια;

Η οροσειρά των Απεννίνων, που εκτείνεται σε μήκος 1.000 χιλιομέτρων, βρίσκεται πάνω σε μεγάλα ρήγματα, τα οποία συνήθως αντιστέκονται. Μερικές φορές όμως κάποια κομμάτια σπάνε. Ο χθεσινός σεισμός, λέει στη «Μοντ» ο σεισμολόγος Πασκάλ Μπερνάρ, αντιστοιχεί στη θραύση ενός κομματιού μήκους 20 χιλιομέτρων. Και οι δονήσεις είναι πολύ ισχυρές, πράγμα που εξηγεί το γεγονός ότι ο σεισμός έγινε αισθητός σε απόσταση 140 χιλιομέτρων από το επίκεντρο, στη Ρώμη.

Πόσο πιθανό είναι να σημειωθούν νέες σεισμικές δονήσεις στην Κεντρική Ιταλία;

Η εκδήλωση ισχυρών μετασεισμών τις επόμενες ημέρες και ώρες είναι πολύ πιθανή, σύμφωνα με τον πρώην πρόεδρο του ιταλικού Ινστιτούτου Γεωφυσικής και Ηφαιστειολογίας Εντζο Μπόσκι. Οπως ανέφερε ο ίδιος, «σε αυτές τις περιοχές σημειώνονται συχνά “δίδυμες δονήσεις”, δηλαδή επαναλαμβάνεται μία δεύτερη δόνηση ισχυρή όσο η προηγούμενη». Στο παρελθόν είχε συμβεί στην περιοχή της Εμίλια Ρομάνια να χαθούν ζωές σε μετασεισμό που σημειώθηκε λίγες ημέρες μετά τον κύριο επειδή οι κάτοικοι είχαν επιστρέψει στα σπίτια τους, πολλά από τα οποία είχαν υποστεί σοβαρές ζημιές.

Η Ιταλία είναι προετοιμασμένη να αντιμετωπίσει τέτοιες δονήσεις;

Ο πληθυσμός είναι προετοιμασμένος. Αλλά θα ήταν υπερβολή να ισχυριστεί κανείς ότι όλα τα νέα κτίρια κτίζονται με τέτοιον τρόπο ώστε να αντιστέκονται στους σεισμούς. Υπάρχουν πάντα κακοτεχνίες. Ενα κτίριο πάντως που υπακούει στους κανονισμούς αντισεισμικής προστασίας δεν έχει τίποτα να φοβηθεί από έναν σεισμό 6 έως 6,5. Και το επιπλέον κόστος δεν είναι μεγάλο.

Τελικά, μπορεί να προβλεφθεί ένας σεισμός;

Οχι, κάτι τέτοιο δεν είναι ακόμη δυνατό. Οι σεισμολόγοι προσπαθούν εδώ και χρόνια να κατανοήσουν καλύτερα αυτά τα απρόβλεπτα φαινόμενα, αλλά τα δεδομένα που έχουν αναλυθεί δεν είναι αρκετά. «Δεν έχουμε αξιόπιστα στοιχεία», λέει κατηγορηματικά ο Κλάουντιο Σατριάνο, ερευνητής στο Ινστιτούτο Φυσικής του Παρισιού. «Δεν ξέρουμε πότε μπορεί να σημειωθεί μια σεισμική δόνηση».

Πώς μπορεί να συνδράμει η Ελλάδα την Ιταλία;

Ο καθηγητής Σεισμολογίας και πρόεδρος του Οργανισμού Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας Ευθύμιος Λέκκας ανέφερε ότι έως χθες δεν είχε ζητηθεί βοήθεια από τις ιταλικές Αρχές. Ο ΟΑΣΠ και το Πανεπιστήμιο Αθηνών ωστόσο είχαν ξεκινήσει τις απαραίτητες προετοιμασίες για την αποστολή τεχνικής στήριξης στις πληγείσες περιοχές. Μιλώντας στη δημόσια τηλεόραση, ο ίδιος απέδωσε τις μεγάλες καταστροφές στη γειτονική χώρα στην παλαιότητα των κτιρίων, πολλά από τα οποία χρονολογούνται από την εποχή του Μεσαίωνα.