Ιούλιος 2016, ημέρα 15η: Η πρωθυπουργική ατζέντα περιλαμβάνει κόψιμο κόκκινης κορδέλας στο Γενικό Νοσοκομείο Θήρας. Ημέρα 29η: Εγκαίνια του αεροδρομίου Πάρου. Σεπτέμβριος 2016, ημέρα 2η: Το πρωί χαιρετισμός κατά την παράδοση στην κυκλοφορία, του τμήματος Αρχαίας Κορίνθου – Κιάτου. Το μεσημέρι, εγκαίνια και παράδοση στην κυκλοφορία δύο σηράγγων παράκαμψης Δερβενίου Κορινθίας και της νέας γέφυρας διέλευσης από τον ποταμό Δερβένι. Το απόγευμα, επιθεώρηση των εργασιών ολοκλήρωσης των δίδυμων σηράγγων Κλόκοβας Αιτωλοακαρνανίας, της Ιόνιας Οδού. Και όλα –πώς αλλιώς; –σε απευθείας μετάδοση από τη δημόσια τηλεόραση.

Τρεις κορδέλες μέσα σε λιγότερο από ενάμιση μήνα –και μάλιστα ενώ έχουν μεσολαβήσει τα μπάνια του λαού. Θα μπορούσε να είναι σύμπτωση. Θα μπορούσε, αν δεν εξυπηρετούσε το νέο τσιπρικό αφήγημα. Αυτό που επιβάλλει απτά παραδείγματα –κοινώς τηλεοπτικά πλάνα –ότι η ανάπτυξη επιστρέφει και οι επενδύσεις βρίσκονται προ των πυλών. Και ποια εικόνα είναι πληρέστερη σε συμβολισμούς από το να παραδίδεις στον λαό δημόσια έργα; Αν δε, με σκηνικό έναν νέο αυτοκινητόδρομο δηλώνεις και τη «δέσμευσή» σου να δώσεις τα λεφτά που πήρες από τους καναλάρχες, ώρες πριν, για τη «στήριξη των ευπαθών ομάδων και της κοινωνίας που το έχει ανάγκη», ακόμη καλύτερα.

Από τον πρώτο κιόλας χρόνο στο Μαξίμου κι ενώ ο άγραφος κανόνας του πολιτικού μάρκετινγκ θέλει την κορδέλα να είναι το τελευταίο, χρονικά και ποιοτικά, όπλο ενός πρωθυπουργού, ο Αλέξης Τσίπρας εμφανίζεται να εγκαινιάζει έργα υποδομών. Σύμφωνα με μια ανάγνωση είναι λογικό. Τα νούμερα, είτε πρόκειται για ποσοστά ανεργίας είτε για πρωτογενή πλεονάσματα –όπως έδειξε και η εμπειρία της προηγούμενης κυβέρνησης –δεν χτίζουν success stories. Οπότε η επιστροφή σε δοκιμασμένες συνταγές μαυρογυαλουρισμού μοιάζει πιο ασφαλής προσέγγιση.

Το είχαν διαβλέψει, άλλωστε, πριν από τον νυν Πρωθυπουργό οι πολιτικοί του αντίπαλοι Αντώνης Σαμαράς και Βαγγέλης Βενιζέλος. Εξού και τον Απρίλιο του 2013 επισκέπτονταν μαζί με τον Νίκο Τσούκαλη, ως εκπρόσωπο της ΔΗΜΑΡ, το εργοτάξιο της Ολυμπίας Οδού στο Ζευγολατιό. Οι μπουλντόζες στο κάδρο των φωτογραφιών επιστρατεύθηκαν ως αποτελεσματικότερες κομίστριες του μηνύματος της ανάκαμψης.

Τι κι αν μερικές φορές δεν είναι ακριβώς έτοιμα τα έργα; Η πρόθεση μετράει. Οπως π.χ. στη Σαντορίνη. «Πέντε χρόνια παραμένει αραχνιασμένο, με τον εξοπλισμό να σκουριάζει, γιατί άραγε;» διερωτήθηκε ο Τσίπρας από το πόντιουμ την ημέρα των εγκαινίων. Και συμπλήρωσε: «Οποιος δεν θέλει να ζυμώσει, πέντε χρόνια κοσκινίζει εδώ στη Σαντορίνη. Πέντε χρόνια. Μπορεί κάποιος να πει ότι δεν είμαστε 100% έτοιμοι, αλλά βαρεθήκαμε να κοσκινίζουμε και θέλουμε να φάμε ψωμί, γι’ αυτό ανοίγουμε και λειτουργούμε».

Οι βόλτες στα έργα μυρίζουν εκλογές

Υπό κανονικές συνθήκες οι παρατηρητές των πολιτικών πραγμάτων θα έλεγαν ότι «μυρίζουν εκλογές». Οπως συνέβαινε στην προ Μνημονίου εποχή, όποτε επιλέγονταν ως σκηνικό παρουσίας του εκάστοτε πρωθυπουργού σκονισμένα εργοτάξια και μισοτελειωμένοι δρόμοι, που εμφανίζονταν ως υπόσχεση των καλύτερων ημερών που επίκειντο. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η περίπτωση του Κώστα Καραμανλή. Στα τέλη Μαΐου του 2009 με χαλαρή εμφάνιση, χωρίς γραβάτα, συνοδευόμενος –όπως επιβάλλει η παράδοση –από τον υπουργό ΠΕΧΩΔΕ Γιώργο Σουφλιά, εγκαινίαζε στη γέφυρα του Βενέτικου, κοντά στα Γρεβενά, δίνοντας έτσι στην κυκλοφορία το τελευταίο κομμάτι της Εγνατίας Οδού. Η τελετή ήταν διανθισμένη με τις απαραίτητες ρητορικές κορόνες. Ηταν «το σημαντικότερο οδικό έργο που έχει γίνει ποτέ στη χώρα». Δημιουργούσε «νέες και πολύ μεγαλύτερες προοπτικές ανάπτυξης». Εφερνε «τη Θεσσαλονίκη ξανά στο επίκεντρο των Βαλκανίων» και πάει λέγοντας.

Λίγες ημέρες αργότερα, τον Ιούνιο, τοποθετούσε σε γυάλινη προθήκη στο έδαφος το τελευταίο αντικείμενο του Μουσείου της Ακρόπολης –εν είδει εγκαινίων -, ένα αγγείο κρασιού, όπως συνήθιζαν οι αρχαίοι Ελληνες όταν έριχναν τα θεμέλια των σπιτιών τους. Στις αρχές Σεπτεμβρίου με τηλεοπτικό διάγγελμα ο κατά τα άλλα ακριβοθώρητος πρωθυπουργός προκήρυξε πρόωρες εκλογές. Το μοτίβο ήταν όντως συνηθισμένο. Μόνο που ο ΣΥΡΙΖΑ πολιτεύεται από την πρώτη στιγμή που ανέλαβε την εξουσία μέχρι και σήμερα σαν να βρίσκεται σε προεκλογική περίοδο. Αρα το φορτωμένο με εγκαίνια πρωθυπουργικό πρόγραμμα ίσως δεν συνεπάγεται με μαθηματική ακρίβεια και κάλπες.

Σε ποιον ανήκει αυτό το αεροδρόμιο;

Δύο εβδομάδες μετά τη Σαντορίνη, ο επικεφαλής της κυβέρνησης πέταξε για Πάρο. Καλύτερα προετοιμασμένος για το event, μιας και η γραμμή αυτή τη φορά ήταν, –όπως το έθετε κι ο τίτλος της «Αυγής» την επομένη –«το αεροδρόμιο της Πάρου έχει έναν ιδιοκτήτη, τους πολίτες του νησιού». Και αριστερή προσέγγιση και μπηχτή στην αντιπολίτευση που τον κατηγόρησε ότι εγκαινιάζει έργα που έχουν εγκρίνει και υλοποιήσει ως επί το πλείστον άλλοι. Για τους πιο μυημένους θα μπορούσε να εκληφθεί και ως φόρος τιμής στον Κώστα Καραμανλή. «Το πλήρωσε ο ελληνικός λαός κι ανήκει σε όλους τους Ελληνες» ήταν το μότο του, όταν ως αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης έδωσε το «παρών» στα εγκαίνια του Ελ. Βενιζέλος το 2001. Βέβαια, ο Καραμανλής είχε αποφύγει να εγκαινιάσει ο ίδιος ως πρωθυπουργός τη γέφυρα Ρίου -Αντιρρίου το 2004, επειδή ήταν ένα έργο που έτρεξε κυρίως το ΠΑΣΟΚ.

Αλλά και η σκηνογραφία στην Πάρο ήταν πιο προσεγμένη. Πίσω από το βήμα που μιλούσε είχε τοποθετηθεί μια φωτογραφία του αεροδιαδρόμου τραβηγμένη το σούρουπο. Μενεξελί ουρανός, αναμμένα φώτα και στο βάθος η θάλασσα. Ιδανικό φόντο για το τηλεοπτικό πλάνο μιας πρωθυπουργικής ομιλίας με στόχο να πλασάρει το μήνυμα «είμαστε εντός του μέλλοντός μας». Οσο για το έργο; Το υλοποίησε η κυβέρνησή του «σε ένα εξαιρετικά σύντομο χρονικό διάστημα 102 ημερών». «Μετά το Πάσχα εδώ ήταν χώμα και τώρα έχει έναν σταθμό που μπορεί να εξυπηρετήσει τη λειτουργία ενός σύγχρονου αεροδρομίου». Μόνο που δεν αναφώνησε, σαν τον Κώστα Σημίτη για τη γέφυρα Ρίου – Αντιρρίου «είναι τούτο το έργο μακέτο;».

Απειλείται το ρεκόρ του Κώστα Σημίτη

Η αλήθεια είναι πως αν συνεχίσει με αυτούς τους ρυθμούς, μπορεί να σπάσει το σημιτικό ρεκόρ εγκαινίων έργων. Μετρό της Αθήνας, αεροδρόμιο Ελ. Βενιζέλος, Αττική Οδός είναι μερικά από τα δημόσια έργα στα οποία έκοψε την κορδέλα ο Κώστας Σημίτης ως πρωθυπουργός. Το χρονοδιάγραμμα της δημιουργίας υποδομών ενόψει των Ολυμπιακών Αγώνων δικαιολογεί ώς έναν βαθμό αυτόν τον οίστρο.

Παρ’ όλα αυτά και η κυβέρνησή του εκμεταλλεύθηκε επικοινωνιακά τα διάφορα εγκαίνια. Το τελευταίο Σαββατοκύριακο του Ιανουαρίου του 2000 το ΥΠΕΧΩΔΕ, για να δώσει την απαραίτητη πανηγυρική πινελιά στην επίσημη πρώτη του Μετρό προκειμένου «να εξοικειωθεί το κοινό με το νέο μέσο», επέτρεψε τη δωρεάν μετακίνηση. Στην περίπτωση του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών αλλά και της Αττικής Οδού το μήνυμα που έπρεπε να προωθηθεί ήταν, όπως το παρουσίαζε το 2003 η υπουργός ΠΕΧΩΔΕ Βάσω Παπανδρέου, ότι «η Ελλάδα μειώνει την απόσταση από τις πιο ανεπτυγμένες ευρωπαϊκές χώρες». Φυσικά δεν έλειπαν και οι αναφορές στο λαμπρό παρελθόν του Κινήματος. Στην εκδήλωση των εγκαινίων του Ελ. Βενιζέλος, τον Μάρτιο του 2001, ο τότε υπουργός ΠΕΧΩΔΕ Κώστας Λαλιώτης έλεγε «σίγουρα χαμογελά ο Ανδρέας Παπανδρέου».

Ο αγωγός ΤΑΡ και τα συμφέροντα

Οποιαδήποτε ομοιότητα Τσίπρα με πρόσωπα και καταστάσεις του παρελθόντος πάντως φαίνεται να μην είναι εντελώς συμπτωματική. Μια πρόγευση εξάλλου της μετάλλαξης είχε δοθεί από τον Μάιο. Τότε εγκαινίαζε τον αγωγό ΤΑΡ μιλώντας για τη νέα εποχή που έρχεται. Μικρή λεπτομέρεια το ότι τον Ιούνιο του 2013 το κόμμα του είχε εκδώσει ανακοίνωση, σύμφωνα με την οποία, «δεν προσφέρει (ο TAP) στη χώρα μας τα οφέλη που προπαγανδίζουν τα παπαγαλάκια της κυβέρνησης Σαμαρά, ενώ περιλαμβάνει σκοτεινά σημεία». Ποια ήταν αυτά; «Η επιλογή του TAP έχει σχέση με τη μεγαλύτερη πρόσδεση της χώρας μας στα αμερικανικά συμφέροντα, τα οποία επιδιώκουν τη μείωση της επιρροής της Ρωσίας στους ενεργειακούς διαδρόμους».

Παρά το επικοινωνιακό χάρισμα του Αλέξη Τσίπρα, όμως, η ερμηνεία των σημείων των τελετών ενίοτε είναι αμείλικτη. Στην παλιά Ελλάδα το σόου της κορδέλας συμπληρωνόταν ακόμη κι από κουστουμαρισμένα γκαρσόνια με παπιγιόν, σαν αυτά που κυκλοφορούσαν στον σταθμό του Συντάγματος στην πρεμιέρα του Μετρό, προσφέροντας λευκό κρασί και πορτοκαλάδες. Δεκαέξι χρόνια και μία κρίση αργότερα, στη Σαντορίνη η μοναδική πολυτέλεια για τους παρευρισκομένους ήταν μια τέντα για τον ήλιο και οι λευκές πλαστικές καρέκλες.

Τελευταία Νέα