Ο χρόνος είναι ο καλύτερος γιατρός; Στις περισσότερες περιπτώσεις, ίσως. Οταν όμως μετράει αντίστροφα μέσα σε ένα δημόσιο ιατρείο στη Βρετανία, μάλλον δεν βγαίνει σε καλό για εκείνον που θέλει να γιατρευτεί.
Δέκα λεπτά. Αυτός είναι ο χρόνος που έχει στη διάθεσή του ένας ασθενής ο οποίος επισκέπτεται τις δομές του βρετανικού Εθνικού Συστήματος Υγείας (NHS) για να βρει λύση στο πρόβλημά του. Μέσα στο διάστημα αυτό πρέπει να εξηγήσει από τι πάσχει και ποια είναι τα συμπτώματα που έχει, ο γιατρός να τον εξετάσει, να κάνει διάγνωση, να συνταγογραφήσει φάρμακα κ.λπ.
Είναι τα δέκα λεπτά αρκετά για μια ολοκληρωμένη εξέταση; Οι ίδιοι οι γιατροί απαντούν αρνητικά και καταγγέλλουν ότι η πρακτική αυτή θέτει σε κίνδυνο την υγεία των ασθενών.
Οι κάτοικοι της Βρετανίας εγγράφονται στο ιατρείο της περιοχής τους και κάθε φορά που αντιμετωπίζουν πρόβλημα επισκέπτονται τον γιατρό τους. Σε αντίθεση με την Ελλάδα, η πρώτη επαφή του ασθενούς με το σύστημα υγείας είναι ο γενικός ιατρός (GP), ο οποίος ασχολείται με πάσης φύσεως ζητήματα: από νευρολογικά και καρδιολογικά μέχρι δερματολογικά και οφθαλμολογικά. Είναι, επίσης, αυτός που αποφασίζει αν θα αντιμετωπίσει μόνος του το πρόβλημα ή θα παραπέμψει τον ασθενή σε γιατρό άλλης ειδικότητας.
Επισκεπτόμενος για πρώτη φορά το ιατρείο της γειτονιάς μου, στο Βορειοδυτικό Λονδίνο, πριν από αρκετούς μήνες, πρόσεξα ότι ο γιατρός κοιτούσε το ρολόι του κάθε λίγο και λιγάκι. Οταν τον ρώτησα γιατί, μου εξήγησε ότι ο ανώτατος χρόνος που μπορεί να διαθέσει είναι δέκα λεπτά. Σε επόμενο ραντεβού, μετά την εξέταση, έκανα στον γιατρό ερωτήσεις για το πρόβλημα που αντιμετώπιζα. Κάποια στιγμή με διέκοψε λέγοντας ευγενικά ότι «ο χρόνος μας τελείωσε». Δέχθηκε όμως, έστω και βιαστικά, να απαντήσει στην τελευταία απορία μου.
Να ήμουν άραγε ο μόνος στον οποίο συνέβη αυτό; «Ολες τις φορές που έχω δει τον GP μου έφυγα με την αίσθηση ότι όλα έγιναν πολύ βιαστικά» μου λέει η 26χρονη Σου, διακοσμήτρια από το Ανατολικό Λονδίνο. «Κάποιες φορές, ενώ απαριθμούσα τα συμπτώματά μου, ο γιατρός με διέκοπτε λέγοντας “ξέρω, ξέρω'”. Δεν μου το είπε ποτέ, αλλά είναι προφανές ότι βιαζόταν να δει τον επόμενο ασθενή».
Ο Βρετανικός Ιατρικός Σύλλογος κατήγγειλε την περασμένη εβδομάδα ότι το πλαφόν στη διάρκεια των ραντεβού βάζει σε κίνδυνο τους ασθενείς, κάνοντας λόγο για «αφόρητη πίεση που δέχονται οι γιατροί από τον αυξανόμενο φόρτο εργασίας και την έλλειψη προσωπικού». Ζήτησε δε να αποδεσμευθούν περισσότερα κονδύλια ώστε τα ραντεβού να διαρκούν τουλάχιστον 15 λεπτά και οι γιατροί να βλέπουν έως 25 ασθενείς την ημέρα.
Το NHS απάντησε ότι η διάρκεια των ραντεβού εναπόκειται στους γιατρούς. Ωστόσο, στον επίσημο ιστότοπο NHS Choices αναφέρεται ότι οι ασθενείς πρέπει να γνωρίζουν ότι ο γιατρός θα δαπανήσει κατά μέσο όρο 8-10 λεπτά για να τους δει.
«Θεωρώ ότι το δεκάλεπτο είναι επικίνδυνο για τη σωστή παρακολούθηση του ασθενούς. Πολύ απλά διότι ο γιατρός, όσο καλός και να είναι, δεν προλαβαίνει να κάνει σωστή διάγνωση σε τόσο περιορισμένο χρόνο. Πόσω μάλλον όταν μιλάμε για τους GP, δηλαδή για γιατρούς που δεν έχουν εξειδικευμένες γνώσεις» λέει στα «ΝΕΑ» ο Ξενοφών Κρίνος, καρδιολόγος στο δημόσιο νοσοκομείο Σκάνθορπ του Βόρειου Λίνκολνσαϊρ.
Τα παράπονα των Ελλήνων της Βρετανίας
Απεργίες και ελλείψεις
Οι ειδικευόμενοι γιατροί στα νοσοκομεία της Βρετανίας εξήγγειλαν επαναλαμβανόμενες πενθήμερες απεργίες για μισθολογικά ζητήματα, ενώ το Βασιλικό Κολέγιο Χειρουργών προειδοποίησε ότι η έλλειψη κλινών στα νοσοκομεία βάζει σε κίνδυνο πολλούς καρκινοπαθείς.