Από την Αθήνα του 1924 στην κρίση του 2011

Εκτός από τον παραδοσιακό τρόπο, δηλαδή την περιήγηση, είναι ίσως ο καλύτερος τρόπος για να γνωρίσει κανείς μια πόλη: οι ταινίες που έχουν γυριστεί για χάρη της. Αρκεί κανείς να θυμηθεί τη Νέα Υόρκη στο «Μανχάταν» του Γούντι Αλεν (ακόμη κι αν πρόκειται για την ταινία που σχεδόν έχει αποκηρύξει ο ίδιος), το Λονδίνο στις «Σκιές του υποκόσμου» του Ρόμπερτ Χάμερ, την Τεχεράνη στα «Πυροτεχνήματα την Τετάρτη» του Ασγκάρ Φαραντί ή το Λος Αντζελες στη «Διαδρομή» του Μάικλ Μαν. Κάπως έτσι προέκυψε μάλλον και η ιδέα των Atenistas για ένα Φεστιβάλ Αθηναϊκού Κινηματογράφου, με την ελληνική πρωτεύουσα να γίνεται το επίκεντρο ή το φόντο σε ταινίες που την παρακολουθούν να εξελίσσεται από μικρό τόπο του 1924 σε πολυτάραχη μητρόπολη του 2011 (τουλάχιστον). Ιδανικός χώρος φιλοξενίας, ο θερινός κινηματογράφος Λαΐς της συνδιοργανώτριας Ταινιοθήκης θα προβάλει από τις 9 ώς τις 11 Σεπτεμβρίου συνολικά δέκα φιλμ από διαφορετικές περιόδους.

ΟΙ ΔΕΚΑ ΤΑΙΝΙΕΣ. Η Παρασκευή περιλαμβάνει από βωβό μπουρλέσκ μέχρι σύγχρονο ελληνικό σινεμά: στις «Περιπέτειες του Βιλάρ» (1924) του Τζόζεφ Χεπ (που θα προβληθεί με ζωντανή μουσική επένδυση του Μηνά Ι. Αλεξιάδη) ο Νικόλαος Σφακιανός ενσαρκώνει έναν τύπο που εργάζεται σε ένα καθαριστήριο, αλλά μπλέκει σε ένα γαϊτανάκι αστείων συμβάντων, κυνηγώντας τον έρωτά του από τους Στύλους του Ολυμπίου Διός μέχρι το Φάληρο. Στον «Μάγο της Αθήνας» (1931), πάλι, του Αχιλλέα Μαδρά (επίσης επενδυμένο μουσικά από τον Αλεξιάδη), ο πρωταγωνιστής κερδίζει τις γυναικείες καρδιές, όταν όμως η αγαπημένη του τον εγκαταλείπει κάνει τα πάντα για να την ξανακερδίσει. Η «Μαγική πόλη» (1954) του Νίκου Κούνδουρου με την ιστορία του σκληρά εργαζόμενου Γιώργου Φούντα είναι ένα κεφάλαιο από μόνη της, ενώ το «Wasted youth» (2011) των Αργύρη Παπαδημητρόπουλου και Γιαν Φόγκελ παρακολουθεί έναν έφηβο σε μια συνηθισμένη ημέρα του, έναν μεσήλικο που παλεύει να επιβιώσει, αλλά και μια πόλη στα πρόθυρα νευρικού κλονισμού.

«Ο Γιάννης και ο δρόμος» (1967), που προβάλλεται το ερχόμενο Σάββατο, είναι η πρώτη ταινία στη φιλμογραφία της Τώνιας Μαρκετάκη και παρακολουθεί έναν άνθρωπο να περπατάει μόνος στους δρόμους της Αθήνας, σε μια «ψυχογεωγραφία του ρημαγμένου άστεως». Την ίδια ημέρα, στην «Ολγα Ρόμπαρντς» του πάντοτε καίριου Χρήστου Βακαλόπουλου (1989) η Ολια Λαζαρίδου είναι η δολοφόνος που κρύβεται πίσω από τον θάνατο αράβων μεγιστάνων στην Αθήνα. Ακολουθούν οι «Ησυχες μέρες του Αυγούστου» (1991) του Παντελή Βούλγαρη: με τις τρεις ιστορίες της, για την περίθαλψη μιας μεσήλικης από έναν συνταξιούχο, τις τηλεφωνικές ερωτοτροπίες δύο αγνώστων ή την παράξενη φιλία μιας ηλικιωμένης με τη νεαρή γειτόνισσά της, η ταινία κέρδισε κάμποσα βραβεία στο Φεστιβάλ Ελληνικού Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης το 1992.

Η Κυριακή υπόσχεται μια ιδιαιτερότητα, καθώς εκείνη την ημέρα προβάλλεται η «Ρόδα» (1964) του Θεόδωρου Αδαμόπουλου, με «πρωταγωνίστρια» τη ρόδα του τίτλου που περιπλανιέται στην αττική γη –ένα ενδιαφέρον πείραμα του σκηνοθέτη σε μια εποχή κατά την οποία περίσσευαν οι σταρ. Σειρά έχει το «Πρόσωπο με πρόσωπο» (1966) του Ροβήρου Μανθούλη, για τον δεσμό ενός καθηγητή με την κόρη μιας πλούσιας οικογένειας, ενώ το πρόγραμμα ολοκληρώνεται με το «Delivery» του πρόσφατα εκλιπόντος Νίκου Παναγιωτόπουλου, για την κάθοδο ενός νεαρού από την επαρχία στην αχανή Αθήνα και στον κόσμο της νύχτας.