Ισως ήταν η πιο αγχώδης ημέρα στην καριέρα του Δημήτρη Στούμπου και αυτό μπορεί να εξηγεί ώς έναν βαθμό τους λόγους για τους οποίους δεν εμφανίστηκε στην Εξεταστική Επιτροπή της Βουλής για τις δανειοδοτήσεις των ΜΜΕ κατάλληλα προετοιμασμένος. Οι αντοχές δοκιμάζονται σε μια εξέταση που ξεπερνά τρεις ώρες, ιδίως για κάποιον που δεν είναι συνηθισμένος στους προβολείς και στις επίμονες ερωτήσεις. Ως διευθύνων σύμβουλος της Αυγής ΑΕ, ωστόσο, ο Στούμπος ήταν αναγκασμένος να υποστεί τη βάσανο –ας του αναγνωριστεί πως έκανε ό,τι καλύτερο μπορούσε για να μη δυσαρεστήσει τους μετόχους και, κυρίως, για να κρατήσει τα μέλη της Εξεταστικής στο σκοτάδι. Κατά την τρίωρη εμφάνισή του στη Βουλή, όμως, πρόλαβε να επιβεβαιώσει αρκετά ενδιαφέροντα σημεία που ανοίγουν ζητήματα.

«Η Αυγή» κατ’ αρχάς, ως ανώνυμη εταιρεία με διευθύνοντα σύμβουλο, μάλλον ξενίζει τους παλαιούς αγωνιστές και συντρόφους –έστω κι αν ο διευθύνων προέρχεται από την επιχείρηση, με αφετηρία το διεθνές ρεπορτάζ. Ο Στούμπος δεν έκρυψε ότι η αναρρίχησή του ήταν μια κομματική επιλογή και δεν είχε να κάνει, ας πούμε, με επιχειρηματικά κριτήρια. Οπως δεν έκρυψε κι άλλα –ακόμη κι αν θα προτιμούσε να τα κρύψει.

Εγγύηση και πατρωνία

Παραδέχθηκε, λοιπόν, ότι η εφημερίδα που γαλούχησε κάμποσες γενιές της λεγόμενης ευρωπαϊκής δημοκρατικής Αριστεράς είχε δανειοδοτηθεί από την Εθνική Τράπεζα το 2009 με 1.200.000 ευρώ. Την εποχή, δηλαδή, που η ίδια όπως και ο ΣΥΡΙΖΑ καταγγέλλουν ότι μεσουρανούσε το αμαρτωλό τρίγωνο της διαπλοκής –κόμματα, τράπεζες και ΜΜΕ. Η αναφορά στον ΣΥΡΙΖΑ έχει τη σημασία της, επειδή η Κουμουνδρούρου εμπλέκεται ποικιλοτρόπως στην επιχείρηση, πέραν της διαφύλαξης της κομματικής γραμμής. Ο ΣΥΡΙΖΑ κατέχει άνω του 40% των μετοχών, ενώ ο επικεφαλής του –που ακούει στο όνομα Αλέξης Τσίπρας, έστω κι αν απέφυγε να το αναφέρει ο Στούμπος –μπήκε μπροστά για να χορηγηθεί το δάνειο του 2009. Λέω «μπήκε μπροστά», επειδή δεν μπορώ να πω «εγγυήθηκε». Νομικά ο όρος δεν ευσταθεί και θα με διόρθωνε κι εμένα ο Κώστας Τζαβάρας, ο οποίος διευκρίνισε ότι η αρχηγική επιστολή προς την τράπεζα «δεν είναι εγγυητική, αλλά δήλωση πατρωνίας, μια αναφορά που κάνει μια μητρική εταιρεία απέναντι σε ένα πιστωτικό ίδρυμα για να επηρεάσει τη βούλησή του και να χορηγήσει το δάνειο».

Πώς αβγάτισε το δάνειο

Με την υπεραξία Τσίπρα, εν ολίγοις, το δάνειο έφθασε στην «Αυγή», ενώ στην πορεία αυξήθηκε στο 1,5 εκατ. ευρώ. Το ποσό ίσως δείχνει μικρό, αλλά για μια εφημερίδα με κυκλοφορία μερικών εκατοντάδων φύλλων ήταν μάλλον πλουσιοπάροχο και οι τράπεζες δεν έδειχναν πρόθυμες να το εγκρίνουν, όπως κατέθεσε και ο Στούμπος. Πολύ περισσότερο, από τη στιγμή που μοναδική εγγύηση ήταν η κυκλοφορία της. Η δανειοδότηση της «Αυγής» με διακυβέρνηση Καραμανλή (Μάρτιος 2009) ίσως να είναι συμπτωματική.

Ο λόγος –πολιτική δέσμευση –του Τσίπρα στην Εθνική Τράπεζα για την ταμειακή στήριξη της «Αυγής», όπως και η χρηματοδότηση της Κουμουνδούρου μέσω της συμμετοχής στις αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου της εκδοτικής επιχείρησης, ανοίγει νομικοπολιτικά θέματα: Μπορεί ο ΣΥΡΙΖΑ να παίρνει κρατική επιχορήγηση και να τη δαπανά για τις λειτουργικές και εκλογικές ανάγκες του κόμματος; Η χρηματοδότηση της «Αυγής» δεν προβλέπεται και παραβιάζει τη νομοθεσία –όπως τουλάχιστον το έθεσαν αρκετοί αντιπολιτευόμενοι βουλευτές.

Ο Στούμπος μπορεί να θεωρεί ότι έδωσε αποστομωτική απάντηση, αλλά νομικά δεν προσέφερε διέξοδο: «Το βλέπω αποδεκτό και νόμιμο γιατί δεν έγινε για να επηρεάσει τη λειτουργία μιας εταιρείας, αλλά για να υποστηρίξει την έκδοση μιας μικρής ιστορικής εφημερίδας ώστε να συνεχίσει την προσπάθειά της…». Δηλαδή από το νόμιμο και ηθικό του καραμανλισμού περάσαμε στο νόμιμο και αποδεκτό των συριζαίων.

Το σύννεφο Ατλας

Περίπου με τον ίδιο τρόπο επιχείρησε να ξεπεράσει και τον κακό χαμό που έγινε στην Εξεταστική για την κυπριακή Ατλας, η οποία έχει επενδύσει, κατέχοντας κάτι λιγότερο από το 3% των μετοχών της. Παρά τις επίμονες ερωτήσεις, για την οφσόρ από τη Λευκωσία ο διευθύνων σύμβουλος αρνήθηκε πεισματικά να πει ονόματα, αλλά για τις προθέσεις των επενδυτών σχεδόν ορκίστηκε ότι υπήρξαν και παραμένουν αγνές: «Είναι υποστηρικτές της προσπάθειας να παραμείνει ανοιχτή “Η Αυγή” και η φωνή της όχι γιατί περιμένουν να κερδίσουν κάτι προοπτικά… Δεν υπάρχει κυπριακή οφσόρ. Εχει συγκεκριμένο τίτλο. Ισως είναι καταπιστευματική, σας διαβεβαιώ ότι είναι νόμιμη η εταιρεία, συνεπώς συνεχίστε το ψάξιμο. Σας ενοχλεί, φαίνεται, που μένει ανοιχτή “Η Αυγή”…» διαμαρτυρήθηκε, ενώ λίγο αργότερα πέρασε και στην αντεπίθεση: «Εχουμε μετόχους κι άλλες δύο εταιρείες ελληνικές, δεν βλέπω να ασχολείστε με αυτό. Ως εταιρεία κατέθεσε. Δεν έχω υποχρέωση να σας πω το πρόσωπο γιατί οι ίδιοι επέλεξαν να καταθέσουν χρήματα ως εταιρεία…».

«Μα είναι ένας από τους πέντε βασικούς μετόχους σας… Δεν γνωρίζετε αν τα χρήματα που ήρθαν είναι φορολογημένα, αν είναι μαύρα κι αν κρύβονται άλλα συμφέροντα από πίσω;» διερωτήθηκε ο Νότης Μηταράκης, αλλά ούτε κι αυτός πήρε άλλη απάντηση.

Ανοιξαν οι κρουνοί

Οι βουλευτές της συμπολίτευσης ύψωναν ασπίδα και έπαιζαν άμυνα, αλλά ενοχλημένος φάνηκε ο Στούμπος και από τις ερωτήσεις για τη διαφήμιση που άρχισε να ρέει προς την «Αυγή» με την άνοδο του ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία. Αλλά δεν μπορούσε να μην αποδεχθεί την αλήθεια των αριθμών, ενώ περίπου αναγνώρισε ότι η καχυποψία είναι δικαιολογημένη. Κυρίως μέσω του τραπεζικού δικτύου, από το 2014 στο 2015 έφθασαν στο ταμείο της «Αυγής» 490.000 ευρώ επιπλέον διαφήμιση. «Μήπως επηρέασε η νίκη ΣΥΡΙΖΑ;» ρωτήθηκε ο διευθύνων σύμβουλος και δεν το απέκλεισε. «Είναι προφανές ότι και κάποιοι άλλοι αξιολογούσαν καταστάσεις και συγκυρίες εκτός από εμάς που προσπαθούσαμε να πάρουμε διαφήμιση» σχολίασε.

Κατά τα λοιπά, τα μέλη της Εξεταστικής ενημερώθηκαν ότι Σκουρλέτης και Φίλης ήταν μέτοχοι της «Αυγής», αλλά μέτρησαν το υπουργιλίκι ως ασυμβίβαστο και έχουν αποχωρήσει. Πάνω απ’ όλα η ηθική.