Ο Ερντογάν έχει τους λόγους του να είναι σε πόλεμο με τους δημοσιογράφους. Ενας από τους μεγαλύτερους αντιπάλους του είναι δημοσιογράφος. Ο Τζαν Ντουντάρ, πρώην διευθυντής της εφημερίδας «Τζουμχουριέτ», που με τη θαρραλέα στάση του κόντρα στον ολοκληρωτισμό του τούρκου προέδρου έγινε το σύμβολο της δημοκρατικής και με ευρωπαϊκό προσανατολισμό Τουρκίας.
Χθες κυκλοφόρησε το πρώτο βιβλίο του 55χρονου Τζαν Ντουντάρ στα γερμανικά με τίτλο «Ισόβια για την αλήθεια» από τον εκδοτικό οίκο Hofffmann & Campe. Είναι ένα ημερολόγιο φυλακής στο οποίο ο Ντουντάρ περιγράφει τι σημαίνει για έναν δημοσιογράφο να ζει και να εργάζεται στην Τουρκία του Ερντογάν και ταυτόχρονα να θέλει να μείνει πιστός στις αξίες και τις αρχές του: φυλακή και φυγή στο εξωτερικό.
Τον Νοέμβριο του 2015 ο Ντουντάρ ήταν διευθυντής της «Τζουμχουριέτ» όταν συνελήφθη μαζί με τον διευθυντή του γραφείου της εφημερίδας στην Αγκυρα Ερντέμ Γκιουλ με την κατηγορία της κατασκοπείας και προδοσίας κρατικών απορρήτων. Το έγκλημά τους ήταν ότι αποκάλυψαν τον εξοπλισμό των εξτρεμιστών στη Συρία από τις μυστικές υπηρεσίες της Τουρκίας.
Ενδείξεις υπήρχαν από το 2014. Σε τουρκικά και ξένα Μέσα δημοσιεύτηκε στις αρχές του 2015 ένα πρωτόκολλο μεταφοράς όπλων στη Συρία. Η κυβέρνηση της Αγκυρας φυσικά το διέψευσε. Αλλά τον Μάιο του 2015 η «Τζουμχουριέτ» έγινε αποδέκτης βίντεο που έδειχνε τουρκικά φορτηγά με όπλα καθ’ οδόν προς τη Συρία. «Ενημέρωσα αμέσως τη συντακτική ομάδα της εφημερίδας για το βίντεο, η αναστάτωση ήταν μεγάλη» γράφει ο Ντουντάρ στο βιβλίο του. Ωρες συζητούσαν αν η εφημερίδα θα το ανεβάσει στην ιστοσελίδα της ή όχι. Οι δικηγόροι προειδοποιούσαν για τις ποινικές διώξεις που θα ακολουθούσαν, καθώς θα εκλαμβανόταν ως αποκάλυψη κρατικού απορρήτου, όπως και έγινε.
Ο πρόεδρος Ερντογάν κατέθεσε προσωπικά μήνυση κατά του Ντουντάρ ζητώντας ισόβια κάθειρξη για τον «προδότη». Προφυλακίστηκε για τρεις μήνες. Αλλά το Συνταγματικό Δικαστήριο ακύρωσε την καταδίκη, ο Ερντογάν απείλησε αυτή τη φορά τους δικαστές με «συνέπειες». Τον Μάιο του 2016 ήρθε η καταδίκη σε έξι χρόνια φυλακή. Εξω από το δικαστήριο έγινε απόπειρα δολοφονίας του· αν η γυναίκα του δεν έπεφτε πάνω στον δράστη που τον έβριζε ως εθνικό προδότη ο Ντουντάρ θα ήταν νεκρός. Τον Ιούλιο διέφυγε από την Τουρκία στην Ευρώπη. Πού ακριβώς ζει δεν το αποκαλύπτει, για ευνόητους λόγους. «Ο Τζαν Ντουντάρ είναι ένας πολύ θαρραλέος δημοσιογράφος» είπε ο Ορχάν Παμούκ. «Για μένα ο Ντουντάρ είναι ένας ήρωας» είπε ο Μάρτιν Σουλτς.
«Είναι το πρώτο μου κυριολεκτικά χειρόγραφο βιβλίο», γράφει ο Ντουντάρ, «υπολογιστής και γραφομηχανή απαγορεύονταν στη φυλακή, από την αποφοίτησή μου από το γυμνάσιο δεν είχα ξαναγράψει με το χέρι».
Ο τίτλος «Ισόβια για την αλήθεια» έχει διπλή ανάγνωση. Αφενός είναι η ποινή που ζήτησε ο τούρκος πρόεδρος για τον αντιφρονούντα δημοσιογράφο, αφετέρου δηλώνει την αταλάντευτη αφοσίωση του Ντουντάρ σε αυτό που θεωρεί βασική υποχρέωση του δημοσιογράφου. Στις «Σημειώσεις φυλακής», όπως είναι ο υπότιτλος του βιβλίου, διαπλέκονται τα πολιτικά, δημοσιογραφικά θέματα με την προσωπική εμπειρία της φυλακής –«οι τρεις τρομακτικότεροι μήνες της ζωής μου» -, τη νοσταλγία για τη γυναίκα του και τον γιο του. Αλλά και τώρα η γυναίκα του δεν κατάφερε να είναι στη Γερμανία για την έκδοση του βιβλίου. Το περασμένο Σάββατο τη σταμάτησε η αστυνομία στο αεροδρόμιο της Κωνσταντινούπολης και της απαγορεύτηκε η έξοδος από τη χώρα.
H Τουρκία συμφώνησε να επιτρέψει σε γερμανούς βουλευτές να επισκεφθούν στρατιώτες που σταθμεύουν στη βάση του Ιντσιρλίκ. Η σχετική απαγόρευση ίσχυε από τότε που το γερμανικό Κοινοβούλιο υιοθέτησε ψήφισμα που χαρακτήριζε τη σφαγή των Αρμενίων από τις οθωμανικές δυνάμεις Γενοκτονία. «Με την απόφαση αυτή κάνουμε ένα βήμα προς τη βελτίωση των σχέσεών μας με την Τουρκία» δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάγερ
