94 χρόνια μετά

Η είδηση στα τέλη Αυγούστου ότι για πρώτη φορά μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή το 1922 και τη σφαγή τού τότε μητροπολίτη Χρυσοστόμου Σμύρνης από τους Τούρκους το Οικουμενικό Πατριαρχείο εξέλεξε μητροπολίτη Σμύρνης προκάλεσε συγκίνηση και δάκρυα χαράς στους απογόνους των προσφύγων σε ολόκληρο τον κόσμο.

Ο κληρικός που επέλεξε ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος –διότι με πρόταση και εισήγησή του έγινε η εκλογή –για ν’ αναλάβει την ιστορική Μητρόπολη Σμύρνης είναι ο αρχιγραμματέας της Αγίας και Ιεράς Συνόδου του Πατριαρχείου, ο 44χρονος Βαρθολομαίος.

Πρόκειται για έναν ιερωμένο στις ικανότητες του οποίου ο Πατριάρχης δείχνει μεγάλη εμπιστοσύνη παραπάνω από μία δεκαετία. Χαρακτηριστικό είναι ότι το 2005 ο μόλις 33 ετών, τότε, αρχιμανδρίτης Βαρθολομαίος είχε διοριστεί στη θέση του υπογραμματέα της Αγίας και Ιεράς Συνόδου του Πατριαρχείου. Εξι χρόνια αργότερα ανέλαβε τη θέση – κλειδί του αρχιγραμματέα της Συνόδου του Πατριαρχείου. Μια θέση που έχει έως σήμερα και θα συνεχίσει να διατηρεί και μετά την εκλογή του ως επισκόπου Σμύρνης. Αλλά και νωρίτερα, από το 2002, όταν και προσελήφθη στο Πατριαρχείο, ο συνονόματος του Οικουμενικού Πατριάρχη είχε άμεση εμπειρία στον οργανωτικό τομέα καθώς διετέλεσε γραμματέας σε διάφορες Συνοδικές Επιτροπές. Εκκλησιαστικές πηγές εκτιμούν ότι ο Πατριάρχης, πιστός στη γραμμή που έχει χαράξει τα τελευταία χρόνια να επιλέγει ως νέους επισκόπους κληρικούς νεαρής ηλικίας, μορφωμένους και με εμπειρία σε διοικητικό και οργανωτικό τομέα, επέλεξε για τη Σμύρνη τον αρχιγραμματέα της Συνόδου ο οποίος συνδυάζει όλα τα παραπάνω.

Ο Βαρθολομαίος (κατά κόσμον Μιχαήλ Σαμαράς), ο νέος μητροπολίτης Σμύρνης πλέον –θα χειροτονηθεί αύριο στο Φανάρι και το Σάββατο 24 του μηνός στον ιερό ναό Αγίου Βουκόλου Σμύρνης θα γίνει η ενθρόνισή του –γεννήθηκε στα Ανω Λεχώνια Βόλου το 1972 και αποφοίτησε από το Πρότυπο Κλασικό Λύκειο Βόλου το 1990. Διαθέτει δύο πτυχία καθώς είναι απόφοιτος του Τμήματος Φιλολογίας (ειδικότητας Κλασικής Φιλολογίας) της Φιλοσοφικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης αλλά και του Τμήματος Θεολογίας της Θεολογικής Σχολής του ίδιου πανεπιστημίου. Μιλάει επίσης γερμανικά. Είναι πρόεδρος της ΜΚΟ OECUMENICA, ενώ μετέχει σε διάφορες εκκλησιαστικές αποστολές, ιδιαιτέρως δε διορθοδόξου χαρακτήρος.

Οσοι τον έχουν ζήσει από κοντά μιλούν για έναν άνθρωπο που λατρεύει τη γνώση. «Τον γνώρισα την περίοδο που ήταν φοιτητής στη Φιλοσοφική του Αριστοτελείου στη Θεσσαλονίκη. Τότε εγώ ήμουν πρωτοσύγκελλος στη Μητρόπολη Θεσσαλονίκης και προϊστάμενος του ναού Αγίου Δημητρίου. Από τότε θυμάμαι ότι ήταν ιδιαίτερα μελετηρός. Ενας άνθρωπος των γραμμάτων και της μάθησης» τονίζει συγκινημένος στα «ΝΕΑ» ο μητροπολίτης Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας Παντελεήμων. Οπως προσθέτει, εκείνη την περίοδο ο νεαρός φοιτητής «ήταν πνευματικό μου παιδί. Σ’ εμένα εξομολογούνταν. Επειτα με ακολούθησε στη Μητρόπολη Βέροιας όταν έγινα μητροπολίτης». Χειροτονήθηκε μοναχός από τον μητροπολίτη Βεροίας, διάκονος το 1995 από τον μητροπολίτη Σεβαστείας Δημήτριο και το 1996 πρεσβύτερος.

Τα διοικητικά και οργανωτικά χαρίσματα και η εργατικότητά του δεν άργησαν να φανούν. Ο μητροπολίτης Βεροίας τα εντόπισε και έτσι έκανε τον πρεσβύτερο Βαρθολομαίο δεξί του χέρι. «Για 7-8 χρόνια που έμεινε και διακόνησε με μεγάλο ζήλο στη Μητρόπολη Βεροίας ήταν ο ιδιαίτερος γραμματέας μου. Θυμάμαι το πόσο εργατικός ήταν. Εργάζεται με τις ώρες. Είναι τελειομανής. Στη συνέχεια, δε, τον τοποθέτησα ως αρχιερατικό επίτροπο στη Νάουσα και ανέλαβε προϊστάμενος του μητροπολιτικού ναού Μεταμορφώσεως του Σωτήρος». Η θητεία του στην πόλη της Νάουσας και στον ιερό ναό της Μεταμόρφωσης χαρακτηρίζεται επιτυχημένη. Κατάφερε να φέρει στην Εκκλησία και στο κατηχητικό πολλά παιδιά, ενώ έκανε και ανακαινίσεις.

Το επόμενο κεφάλαιο για τον Βαρθολομαίο ξεκινά στις 24 Σεπτεμβρίου, όταν θα αναλάβει επισήμως τα καθήκοντά του ως επίσκοπος στην ιστορική Μητρόπολη της Σμύρνης, στην πόλη όπου σήμερα η ορθόδοξη κοινότητα αριθμεί περίπου 300 άτομα. Ενα από τα βασικά του μελήματα, λέει, όταν τον ρωτάω τι έχει ως προτεραιότητά του από εδώ και στο εξής, «είναι να ασχοληθώ με την οργάνωση της θείας λατρείας γι’ αυτούς τους λίγους χριστιανούς που υπάρχουν στη Σμύρνη. Αυτή θα είναι η μία πλευρά της διακονίας και είναι κάτι που θα γίνεται επιτόπου». Αλλωστε τα εφόδια τα έχει από τη θητεία του στη Μητρόπολη Βεροίας. «Θα πηγαίνω να λειτουργώ κάθε Κυριακή. Εχω εικόνα και εμπειρία από τις ανάγκες του ανθρώπου. Εχω διακονήσει σε ενορία» αναφέρει.

Ενα άλλο κομμάτι που ήδη έχει αρχίσει να οργανώνει στο μυαλό του ο νέος μητροπολίτης Σμύρνης είναι η διατήρηση της παράδοσης και του πολιτισμού της Σμύρνης. «Η πόλη με την ιστορία της προσφυγιάς που κουβαλάει είναι γνωστή. Εχω δεχτεί προσκλήσεις και επιστολές από πολλούς απογόνους Σμυρνιών και Μικρασιατών. Η Σμύρνη ήταν η κοιτίδα του πολιτισμού των εθίμων και των παραδόσεων. Συνεπώς θέλω να συμβάλω σ’ αυτό τον τομέα. Θα είμαι στη διάθεση αυτών των ανθρώπων, των απογόνων των προσφύγων που μένουν στην Ελλάδα. Οχι όμως για τη διαποίμανσή τους –αυτό το έργο το αναλαμβάνουν οι κατά τόπους μητροπόλεις τους –αλλά για τη διατήρηση της πολιτιστικής και ιστορικής μνήμης».

Εχοντας τη θέση του αρχιγραμματέα –η οποία ανέκαθεν αποτελεί εφαλτήριο για ανέλιξη σε μια μητρόπολη –ο Βαρθολομαίος γνώριζε πως μπορεί στο μέλλον να έρθει η στιγμή να γίνει επίσκοπος. «Ομως ποτέ δεν είχα σκεφτεί ότι μπορεί να επιλεγώ για την ιστορική Μητρόπολη Σμύρνης» τονίζει.