Ηταν μια στιγμή αναγνώρισης που αρκετοί περιμέναμε. Ηδη στο περσινό Φεστιβάλ Βερολίνου, όταν είχε προβληθεί στο Διαγωνιστικό Τμήμα η οκτάωρη (!) «Μπαλάντα για ένα θλιμμένο μυστήριο» του Φιλιππινέζου Λαβ Ντίαζ είχαμε τονίσει τη σημασία της στήριξης αυτού του κινηματογράφου, ιδίως στον χώρο του φεστιβαλικού στερεώματος: «Η οκτάωρη ταινία ήταν η μόνη που είχε ουσιαστικό λόγο ύπαρξης στο διαγωνιστικό πρόγραμμα σε μια εποχή που το σινεμά φτωχαίνει διαρκώς (θυμίζουμε την τραγική απώλεια του Αντρέι Ζουλάφσκι, λίγες ημέρες πριν από την έναρξη της Μπερλινάλε) ενώ οι πολυεθνικές ορίζουν πλέον και τη «γραμμή» του ανεξάρτητου κινηματογράφου, καθώς όλα λίγο ώς πολύ περνούν μέσα από τα κλιμάκιά τους» είχαμε γράψει τότε. Βλέπετε, τα μεγάλα διεθνή φεστιβάλ παραμένουν το καταφύγιο ενός κινηματογράφου που δεν σταματά να αναζητά τα όρια του μέσου, ακόμα και σε μια εποχή που το κοινό δείχνει να τον έχει εγκαταλείψει.

Το «The Woman Who Left» ξεκινά από την ιστορία της κεντρικής του ηρωίδας που αποφυλακίζεται έπειτα από τριάντα χρόνια πεταμένα, αδίκως, στη φυλακή (ήταν καταδικασμένη για έναν φόνο που δεν διέπραξε η ίδια, αλλά η καλύτερή της φίλη), για να στήσει τελικά ένα υπερβατικά πολιτικό πορτρέτο μιας σπαράζουσας κοινωνίας: κανείς δεν την περιμένει, ο σύζυγός της έχει πεθάνει, η κόρη της έχει μετακομίσει και ο γιος της βρίσκεται πλέον στη λίστα των αγνοουμένων. Ολες οι κριτικές συμφωνούν στο σημαντικότερο: ο Ντίαζ αποφεύγει να φιλμογραφήσει μια διαλογιστική σούπα πάνω στη φύση της συγχώρεσης (τόσο προσφιλές σπορ στο δυτικό σινεμά) και αντιθέτως ολοκληρώνει ένα μελόδραμα αξιώσεων, και μικρών εξάρσεων που δρουν σαρωτικά. Α, επίσης να τονίσουμε πως πρόκειται για την πιο «μαζεμένη» σε διάρκεια από τις τελευταίες του δουλειές (μόλις λίγο πιο κάτω από τις τέσσερις ώρες!). «Αυτό είναι για τη χώρα μου, για τους ανθρώπους των Φιλιππίνων, για τον αγώνα μας και τον αγώνα της ανθρωπότητας» δήλωσε ο Ντίαζ παραλαμβάνοντας το βραβείο.

Στο «La Region salvaje» του Αμάτ Ασκαλάντε, ένας αστεροειδής δείχνει να επηρεάζει παράξενα τη ζωή μιας νεαράς γυναίκας που διατηρεί ερωτικές σχέσεις με ένα… χταπόδι. Θυμίζει τις ανάλογες περιπτύξεις της Ιζαμπέλ Ατζανί στο «Μια γυναίκα δαιμονισμένη», όμως το κλίμα εδώ μαθαίνουμε πως είναι εντελώς διαφορετικό σε ένα πολυεπίπεδο –και περίπλοκο –σενάριο που εντυπωσίασε με τη φιλμική του μεταγραφή τα μέλη της επιτροπής. Ο Ασκαλάντε μοιράστηκε το βραβείο σκηνοθεσίας με ένα μεγάλο όνομα, αυτό του κορυφαίου Αντρέι Κοντσαλόφσκι που εμφανίστηκε στη Βενετία (αγαπημένος του προορισμός εδώ και δεκαετίες) με τον «Παράδεισο», μια ιστορία που διαδραματίζεται την περίοδο του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου. Περιμένουμε να τη δούμε με αγωνία.

ΤΟΜ ΦΟΡΝΤ. Το Μεγάλο Βραβείο της Επιτροπής πήγε στον Τομ Φορντ ο οποίος μετά το υπέροχο «Ενας άνδρας μόνος» παρουσίασε τα «Νυχτόβια πλάσματα» –δύο ιστορίες που περιπλέκονται αφηγηματικά, αυτή μιας γυναίκας που προσπαθεί μάταια να αποφύγει τα βήματα και τις διδαχές της μητέρας της και εκείνη ενός πληγωμένου, από την πρώην σύζυγό του, άντρα που οδεύει προς την αυτοκαταστροφή. Εϊμι Ανταμς και Τζέικ Γκίλενχαλ πρωταγωνιστούν, ενώ υπάρχει και πέρασμα από τον αγαπημένο Μάικλ Σάνον, σε ένα δυνατό ψυχογράφημα ανθρώπων καθημερινών, παγιδευμένων ανάμεσα στο παρελθόν και στο (ψυχαναγκαστικά δυστοπικό) μέλλον.

ΕΜΑ ΣΤΟΟΥΝ. Δεν θα μπορούσε να μείνει χωρίς βραβείο το «La La Land» του Ντάμιεν Σαζέλ τού «Χωρίς μέτρο» που ενθουσίασε κοινό και κριτική –ένα μιούζικαλ που αποτελεί, σύμφωνα με τους συντελεστές του, μια αντιπρόταση στους κυνικούς κινηματογραφικούς καιρούς μας. «Η ιστορία της ταινίας δεν είναι κυνική και από ‘κεί ξεκινά η ομορφιά της. Εχει να κάνει με το να ονειρεύεσαι, να ελπίζεις και να εργάζεσαι με σκοπό να πετύχεις κάτι. Νομίζω πως οι νέοι άνθρωποι έχουν ενδώσει στον κυνισμό τού να σπάνε πλάκα με τα πάντα –και να βρίσκουν ελαττώματα στα πάντα» δήλωσε η Εμα Στόουν που κέρδισε τελικά το βραβείο γυναικείας ερμηνείας. Το βραβείο για ανδρική ερμηνεία πήγε στον Οσκαρ Μαρτίνεζ για το «The Distinguished Citizen» των Γκαστόν Ντουπράτ και Μαριάνο Κον ενώ ενδιαφέρουσα ήταν η απόφαση της επιτροπής να βραβεύσει για το σενάριό της το «Jackie», μια βιογραφία της Τζάκι Ωνάση, σε σκηνοθεσία του Πάμπλο Λαρέν (του «El Club» και του «Νο!»), με πρωταγωνίστρια τη Νάταλι Πόρτμαν, ένα φιλμικό παράδοξο που έχει κινήσει το ενδιαφέρον όλων των απανταχού κινηματογραφόφιλων. Με άλλα λόγια, το Φεστιβάλ Βενετίας ισορρόπησε για άλλη μια φορά στη λεπτή εκείνη γραμμή που χωρίζει το γκλάμουρ από τη διανόηση και απ’ ό,τι φαίνεται το έκανε επιτυχώς.

Τα βραβεία

Χρυσός Λέων:

«The Woman Who Left» του Λαβ Ντίαζ

Βραβείο Σκηνοθεσίας:

Αμάτ Ασκαλάντε για το «La region salvaje» και Αντρέι Κοντσαλόφσκι για το «Paradise»

Μεγάλο Βραβείο της Επιτροπής:

«Νυχτόβια πλάσματα» του Τομ Φορντ

Βραβείο Ανδρικής Ερμηνείας:

Οσκαρ Μαρτίνεζ για το «The Distinguished Citizen» των Γκαστόν Ντουπράτ

και Μαριάνο Κον

Βραβείο Γυναικείας Ερμηνείας:

Εμα Στόουν για το «La La Land» του Ντάμιεν Σαζέλ

Βραβείο Μαρτσέλο Μαστρογιάνι (Πρωτοεμφανιζόμενου Ηθοποιού):

Πάουλα Μπιρ για το «Frantz»

του Φρανσουά Οζόν

Βραβείο Σεναρίου:

Νόα Οπενχάιμ για το «Jackie»

του Πάμπλο Λαρέν

Ειδικό Βραβείο της Επιτροπής:

«The Bad Batch» της Ανα Λίλι Αμιρπούρ