Ο πάντα ετοιμοπόλεμος Τομ Γουλφ, που κάποτε αγαπούσε να μισεί τον Νόρμαν Μέιλερ (ενώ ίσχυε και το αντίστροφο στους κόλπους της αμερικανικής Νέας Δημοσιογραφίας), βρήκε τους επόμενους στόχους του στη δημόσια σφαίρα. Ούτε λίγο ούτε πολύ στο βιβλίο του «Το βασίλειο του λόγου», το οποίο κυκλοφόρησε πριν από λίγες ημέρες, ο 85χρονος συγγραφέας επιφυλάσσει βιτριολική ειρωνεία για τον –έκπληξη! –Δαρβίνο και τον –αναμενόμενο έως ένα σημείο –Νόαμ Τσόμσκι, τον 87χρονο επίτιμο καθηγητή στο Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Μασαχουσέτης.
Το μέτωπο με τη θεωρία της εξέλιξης –«μια επιπόλαιη πρόβλεψη που μπάζει από παντού» –δεν μπορεί παρά να οφείλεται στην ιδιοσυγκρασιακή καχυποψία του Γουλφ για οτιδήποτε συνιστά τη μία και μοναδική αλήθεια. Δεν είναι τυχαίο πως πρόκειται για τους ελάχιστους δηλωμένους Ρεπουμπλικανούς που αρνούνται δημοσίως την ύπαρξη του Θεού. Στο βιβλίο του, πάντως, αναφέρει ότι ο Δαρβίνος έκλεψε πολλές ιδέες από τον Αλφρεντ Ράσελ Γουάλας, ενώ ειδικά για την εξέλιξη του Homo sapiens «περιδινίζεται σε περιόδους όπου δεν υπάρχουν αποδείξεις». Εξού και οι αμφιβολίες του για τη δημιουργία της γλώσσας, για την οποία πιστεύει ότι δεν υπήρξε προϊόν της εξέλιξης, αλλά ένα ανθρώπινο εργαλείο.
Οπου γλώσσα, γράψτε Τσόμσκι. Σύμφωνα με τη βρετανική «Γκάρντιαν», ο Γουλφ παρουσιάζει τον γλωσσολόγο σαν έναν βαριεστημένο καθηγητή που τοποθετείται αρκούντως στη δημόσια σφαίρα αλλά μένει πίσω στην έρευνα. Και κάπως έτσι στήνεται η πρώτη μεγάλη διαμάχη μεταξύ διανοουμένων για τη νέα σεζόν. Ο Γουλφ αμφισβητεί τη θεωρία των «Συντακτικών δομών» που το 1957 έκανε διάσημο τον Τσόμσκι. Η άποψη του 28χρονου τότε γλωσσολόγου ήταν ότι όλοι οι άνθρωποι γεννιούνται με μια έμφυτη, παγκόσμια γλωσσική ευχέρεια, με μια «καθολική γραμματική» που διαθέτει βαθύτερη, ενιαία δομή. Πίσω από τις λέξεις ο Γουλφ διαβλέπει μια επιστημονική ευκολία κι ένα ρητορικό χάρισμα (δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, που μέσα στο βιβλίο ο Τσόμσκι αναφέρεται ως «Noam Charisma»). «Το “όργανο”, η “βαθύτερη δομή”, η “παγκόσμια γραμματική” –ένα σύστημα φυσικό, εμπειρικό, οργανικό, βιολογικό. Τίποτε από αυτά δεν υπάρχει. Ακόμη κι ένας Αρειανός θα συνειδητοποιούσε αμέσως ότι όλες οι γλώσσες πάνω στον πλανήτη μοιάζουν, με διαφοροποιήσεις μόνο στην κατά τόπους προφορά».
Ο ΝΟΑΜ ΤΣΟΜΣΚΙ. Από την πλευρά του ο Τσόμσκι δήλωσε ήδη –στον «Ομπζέρβερ» –«ειλικρινά σοκαρισμένος με τη δημοσιότητα που αρχίζει να παίρνει» το βιβλίο τού Γουλφ. Οι δυο τους, συμπληρώνει, δεν είχαν καμία επαφή μέχρι τη στιγμή που ο τελευταίος τού ζήτησε συνέντευξη. Δεν είχε κανένα νόημα να απαντήσει σε οτιδήποτε καθώς, κατά την άποψή του, ο Γουλφ έχει παρανοήσει την άποψη περί «καθολικής γραμματικής». Στην εξίσωση αυτής της κόντρας πάντως πρέπει να συνυπολογίσει κανείς και το σχόλιο του Ντουάιτ Γκάρνερ στους «Νιου Γιορκ Τάιμς»: «Το “Βασίλειο του λόγου” είναι μάλλον μια πρόκληση παρά μια έκθεση ιδεών. Ο αντίκτυπός του ταιριάζει σε ένα ζωντανό πνεύμα που περνάει ευχάριστα τον καιρό του και απολαμβάνει τη μυρωδιά των ναπάλμ που ρίχνει κάθε πρωί».
