«Εμφύλιος» στην τουρκική κοινότητα

Το πρώτο κουδούνι στο δημοτικό σχολείο Cosmicus στη Χάγη χτύπησε φέτος υπό το παρατηρητικό βλέμμα των αστυνομικών. Το ίδιο συνέβη και στο ομώνυμο σχολείο του Ρότερνταμ και του Αμστερνταμ. Οι κλιμακούμενες συγκρούσεις στο εσωτερικό της τουρκικής κοινότητας στην Ολλανδία μεταξύ υποστηρικτών του Ερντογάν και οπαδών του τούρκου κληρικού Φετουλάχ Γκιουλέν, μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου, άφησαν λίγα περιθώρια για εφησυχασμό στις ολλανδικές σχολικές και δημοτικές Αρχές. Ειδικοί είχαν άλλωστε προειδοποιήσει από το καλοκαίρι ότι ορισμένα σχολεία, τα οποία φέρεται να συνδέονται με το κίνημα του Γκιουλέν, θα μετατρέπονταν σε ακόμη μία εστία διαμάχης των τουρκικής καταγωγής Ολλανδών. Ηδη αρκετοί δάσκαλοι έχουν παραιτηθεί, ενώ εκατοντάδες γονείς έσπευσαν να εγγράψουν τα παιδιά τους σε άλλα σχολεία φοβούμενοι δυσάρεστες παρεμβάσεις από την Αγκυρα.

Αφορμή, η επονομαζόμενη λίστα Γκιουλέν στην οποία αναγράφονται τα σχολεία Cosmicus, όπως και μερικά ακόμη δημοτικά στην Ολλανδία με μαθητές τουρκικής καταγωγής, αλλά και οι ονομασίες κέντρων απασχόλησης παιδιών, φοιτητικών εστιών, επιχειρηματικών και γυναικείων ενώσεων, φιλανθρωπικών οργανώσεων που φέρεται ότι συνδέονται με το κίνημα Γκιουλέν.

Η λίστα Γκιουλέν κυκλοφορεί ανάμεσα στους 500.000 Ολλανδούς – μέλη της τουρκικής κοινότητας, οι οποίοι καλούνται να επιδείξουν έμπρακτα την προσήλωσή τους στο καθεστώς Ερντογάν και να μποϊκοτάρουν οτιδήποτε συνδέεται με τον υπαίτιο, κατά την τουρκική κυβέρνηση, του πραξικοπήματος.

Δεν είναι μόνο η λίστα Γκιουλέν που πυροδοτεί εντάσεις και συγκρούσεις μεταξύ των Τουρκοολλανδών. Στο Αμστερνταμ κυκλοφόρησαν μερικές ακόμη λίστες με ονόματα προσώπων τα οποία θεωρούνται ηγέτες του κινήματος Γκιουλέν στην Ολλανδία, αλλά και λίστες –για τις οποίες διεξάγονται εισαγγελικές έρευνες –με ονόματα μαθητών, όπου αναγράφεται αν υποστηρίζουν τον Ερντογάν ή τον τούρκο ιεροκήρυκα.

Οι συγκρούσεις μεταξύ των μελών της τουρκικής κοινότητας, που έφτασαν στην Ολλανδία ως οικονομικοί μετανάστες τις δεκαετίες του ’60 και ’70, άρχισαν να οξύνονται μερικούς μήνες πριν από το πραξικόπημα, όταν η τουρκική πρεσβεία έθεσε σε λειτουργία ειδική τηλεφωνική γραμμή προκειμένου να καταγγέλλονται «προσβολές» κατά του Ερντογάν.

Το ποτήρι ξεχείλισε αμέσως μετά το πραξικόπημα. Η επικεφαλής των εν Ολλανδία υποστηρικτών του Γκιουλέν, Σανιγιέ Τσαλκίν, υποστήριξε τότε ότι πολλοί κρύβονται έπειτα από δεκάδες απειλές θανάτου, εμπρησμού, βανδαλισμού και επιθέσεις που δέχτηκαν σε πολλές πόλεις. Κατηγόρησε δε άμεσα το καθεστώς Ερντογάν ότι παρεμβαίνει στην Ολλανδία, αλλά και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες με μεγάλο πληθυσμό τουρκικής καταγωγής.

Η ολλανδική αστυνομία –όπου συστήθηκε ειδική ομάδα διαχείρισης της έκρυθμης αυτής κατάστασης –εκτιμά περαιτέρω κλιμάκωση των συγκρούσεων και δεν αποκλείει σειρά συλλήψεων. Την ίδια ώρα, το ζήτημα έχει ανεβάσει το θερμόμετρο της πολιτικής αντιπαράθεσης καθώς η χώρα προετοιμάζεται για εθνικές εκλογές τον Μάρτιο του 2017, ενώ οι σχέσεις Ολλανδίας – Τουρκίας κινούνται σε τεντωμένο σκοινί. Οι εντατικές διπλωματικές προσπάθειες και η τηλεφωνική συνομιλία του ολλανδού πρωθυπουργού Μαρκ Ρούτε με τον Ερντογάν, με στόχο να περιοριστεί η παρέμβαση της Αγκυρας στο εσωτερικό της τουρκικής κοινότητας, δεν έχουν βρει ευήκοον ους. Το αντίθετο: η λίστα Γκιουλέν «έφτασε» στην Ολλανδία ύστερα από σχετική δημοσίευση στο τουρκικό κρατικό πρακτορείο ειδήσεων. Το τουρκικό προξενείο στο Ρότερνταμ, όπου ο ένας στους δέκα κατοίκους είναι τουρκικής καταγωγής, έστειλε επιστολή σε ολλανδούς δημάρχους υποδεικνύοντάς τους την ανάγκη εκδίωξης των υποστηρικτών του Γκιουλέν.

Παρά ταύτα, υπό τον φόβο της τρομοκρατίας και των προσφυγικών ροών, την έντονη ανησυχία για κατάρρευση της συμφωνίας με την Τουρκία, αλλά και την άνοδο του εθνικιστή Βίλντερς, ο οποίος ζητά το κλείσιμο ισλαμικών σχολείων και τζαμιών, η ολλανδική κυβέρνηση επιδιώκει σταθερά να διατηρήσει ανοιχτή τη γραμμή συνεργασίας με την Αγκυρα. Εξού και η πρόσφατη επίσκεψη του ολλανδού υπουργού Εξωτερικών Μπερτ Κούντερς στην Αγκυρα, αλλά και η πάγια θέση ότι «δεν υπάρχουν αποδείξεις άμεσης παρέμβασης της Αγκυρας στο εσωτερικό της χώρας».