Από την εποχή που ο Πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας ξεκαθάριζε προς πάσα κατεύθυνση ότι το νερό ως βασικό ανθρώπινο δικαίωμα δεν πρέπει να ιδιωτικοποιηθεί μέχρι το καλωσόρισμα της μερικής ιδιωτικοποίησης της ΕΥΔΑΠ έχει κυλήσει πολύ νερό στον μύλο της πολιτικής.

Σήμερα και με βάση την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας το ΤΑΙΠΕΔ μπορεί να πωλήσει το 11% των μετοχών της εταιρείας. Αλλωστε, έχει αρχίσει μια ολόκληρη κουβέντα για την αξιοποίηση –και με ποιο τρόπο μπορεί να γίνει αυτή –του 50,03% των μετοχών που απομένουν στο Δημόσιο.

Η κυβέρνηση έχει συμφωνήσει με τους πιστωτές να περάσει η ΕΥΔΑΠ (με το επιχείρημα ότι θα αξιοποιηθεί καλύτερα) στο λεγόμενο Υπερταμείο, το οποίο και θα έχει την ευθύνη για το μάνατζμεντ τα επόμενα 100 χρόνια. Σε αυτό, όπως είναι γνωστό, θα περάσει και η δεύτερη φουρνιά των ΔΕΚΟ όπως η ΔΕΗ, η ΕΥΑΘ κ.λπ.

Και εδώ είναι που βγαίνουν τα λεξικά. Γιατί; Επειδή στην Ελλάδα τα πάντα αλλάζουν με διαστημική ταχύτητα, πολλές φορές πριν προλάβει να στεγνώσει το μελάνι από την υπογραφή μιας συμφωνίας ακολουθεί μια άλλη.

Ετσι, σύμφωνα με πηγές που γνωρίζουν καλά το θέμα, δεν υπάρχει καμία εγγύηση ότι τα κέρδη από την αξιοποίηση της ΕΥΔΑΠ από το Υπερταμείο θα επιστρέφουν σε αυτή προκειμένου να αναπτυχθεί και δεν θα πηγαίνουν μόνο στον κουβά του χρέους.

Τα έσοδα θα πάνε στον κουβά του χρέους

Το τοπίο γκριζάρει λίγο ακόμη και από την τοποθέτηση του Πρωθυπουργού στη ΔΕΘ, ο οποίος αναφερόμενος στις αποκρατικοποιήσεις είπε μεταξύ άλλων ότι τα έσοδα θα πάνε στον κουβά του χρέους.

Ετσι, η απάντηση στο ερώτημα αν το μισό ποτήρι με το νερό θα μείνει στο κράτος δυσκολεύει και από το γεγονός ότι ενώ για τη μεταφορά των μετοχών της ΕΥΔΑΠ στο ΤΑΙΠΕΔ το Μνημόνιο έκανε λόγο για υπηρεσίες (utilities), το επικαιροποιημένο τεχνικό Μνημόνιο κάνει λόγο για υποδομές (infrastructure), δηλαδή δίκτυα και εγκαταστάσεις που περνούν στο Υπερταμείο. Κοινώς διαχειρίζεται άλλος την τύχη της εταιρείας.

Στο τιμόνι της εταιρείας είναι εδώ και 14 μήνες ο Γιάννης Μπενίσης που ανέλαβε τη θέση του διευθύνοντος συμβούλου.

«Δεν τίθεται θέμα ιδιωτικοποίησης της ΕΥΔΑΠ» υποστηρίζει. «Το 50% συν μία μετοχή θα είναι στα χέρια του Δημοσίου. Το λέει η κυβέρνηση και το λέει το Συμβούλιο της Επικρατείας. Αυτή τη στιγμή δεν ξέρω τι θα γίνει με το 11% που κατέχει το ΤΑΙΠΕΔ, ξέρω όμως ότι το 50,03% δεν πωλείται».

Να μην πάει στο Υπερταμείο

Οπως επισημαίνει ο διευθύνων σύμβουλος, η προσωπική του άποψη είναι ότι η ΕΥΔΑΠ δεν πρέπει να περάσει στο Υπερταμείο. «Αν όμως πάει, αυτό δεν σημαίνει ότι χάνεται ο δημόσιος χαρακτήρας της εταιρείας. Ιδιοκτήτης του Υπερταμείου είναι το υπουργείο Οικονομικών» ξεκαθαρίζει.

Σήμερα τα ταμειακά διαθέσιμα ανέρχονται σε 250 – 260 εκατ. ευρώ, ενώ οι οφειλές προς την εταιρεία αγγίζουν τα 217 εκατ. ευρώ.

Στο περιβάλλον της ΕΥΔΑΠ το κλίμα κάθε άλλο παρά ήρεμο είναι. Κάποιοι βλέπουν την εταιρεία ως αγελάδα που μπορούν να την αρμέξουν –πρόσφατη είναι άλλωστε η υπόθεση εκβιασμού για την απόσπαση διαφήμισης –και κάποιοι ως πεδίο δράσης με νέες εργολαβίες αφού το επενδυτικό πρόγραμμα για το 2016 αγγίζει τα 75 εκατ. ευρώ.

Εχουν στήσει χορό πολλών εκατομμυρίων

Μέχρι στιγμής, υπάρχουν συμβάσεις για 13 έργα και τις επόμενες ημέρες αναμένεται η σύμβαση για άλλα τέσσερα, κυρίως για την αντικατάσταση πεπαλαιωμένων δικτύων. Επιπλέον, η πίτα των έργων –άρα και των κερδών για ορισμένους εργολάβους –αναμένεται να μεγαλώσει όταν αρχίσουν τα αποχετευτικά έργα στην Ανατολική Αττική. Ετσι, προκειμένου να μειωθούν οι εργολαβίες, η διοίκηση της ΕΥΔΑΠ έχει ζητήσει την πρόσληψη 300 υπαλλήλων ώστε να στελεχωθούν οι αρμόδιες υπηρεσίες της εταιρείας και να αρχίσουν να εφαρμόζουν ορισμένα από τα προγραμματισμένα έργα.

Λένε ότι τα λεφτά δεν φέρνουν την ευτυχία. Ωστόσο, στην περίπτωση των επιχειρήσεων τα πράγματα είναι λίγο διαφορετικά αφού χωρίς κέρδη και ρευστό κατεβάζουν ρολά.

Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο άρχισε η γκρίνια με την πρόσφατη τοποθέτηση 20 εκατ. ευρώ της ΕΥΔΑΠ στην Τράπεζα Αττικής. Πηγές της εταιρείας λένε ότι αυτή η τοποθέτηση αποδείχθηκε ζημιογόνος αφού μέσα σε τρεις ημέρες χάθηκαν τα 14 από τα 20 εκατ.

«Θεωρητικά τα χρήματα χάνονται όταν πουλήσεις. Η τοποθέτηση δεν έγινε για πρόσκαιρο κέρδος» αναφέρει ο Γιάννης Μπενίσης. «Θέλαμε να υπάρχει μια τράπεζα –το ίδιο και ο τεχνικός κόσμος –η οποία να παίξει, όταν έρθει η ώρα, σοβαρό ρόλο στην παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας».

Η ρύθμιση χρεών σε 36 μηνιαίες δόσεις

Παράλληλα, η δαπάνη για τη διαφήμιση εξακολουθεί να προκαλεί γκρίνιες στην ΕΥΔΑΠ. Το τελευταίο επεισόδιο αυτού του σίριαλ (το πρώτο αφορά την προαναφερόμενη υπόθεση εκβιασμού για την απόσπαση διαφήμισης) είναι η διαφημιστική καμπάνια κόστους 850.000 ευρώ, που γίνεται τις τελευταίες ημέρες και αφορά τη διευθέτηση των χρεών σε 36 δόσεις έως τα τέλη Σεπτεμβρίου για όσους καταναλωτές χρωστούν στην εταιρεία.

Για το θέμα αυτό έχουν γίνει και καταγγελίες από συνδικαλιστές, οι οποίοι υποστηρίζουν ότι δίνονται πολλά χρήματα για μια καμπάνια που θα διαρκέσει πολύ λίγες ημέρες.

«Το πρόγραμμα με τη διευθέτηση των χρεών τρέχει από τον προηγούμενο Φεβρουάριο. Περιμέναμε να δούμε πώς θα πάει και γύρω στον Απρίλιο και Μάιο κρίναμε ότι πρέπει να γίνει η διαφήμιση» λέει ο Γιάννης Μπενίσης. «Ιούλιο, αρχές Αυγούστου δεν μπορούσαμε να τη βγάλουμε».

Η διαμάχη όμως με τη διαφήμιση καλά κρατεί. Κι αυτό διότι ο προϋπολογισμός για φέτος πήγε στα 1,6 εκατ. ευρώ από ένα εκατ. ευρώ που ήταν πέρυσι. Ετσι, το ερώτημα που θέτουν πολλοί είναι γιατί να απαιτείται τόσο μεγάλο ποσό για τη διαφήμιση ενώ η ΕΥΔΑΠ είναι μονοπώλιο.

«Τους 14 μήνες της δικής μου διοίκησης για τις απολύτως αναγκαίες διαφημίσεις που αφορούν, μεταξύ των άλλων, διακηρύξεις έργων, ενημερώσεις για δράσεις κ.ά. έχουν δαπανηθεί περίπου 400.000 ευρώ –ανεξάρτητα από το τι έχει γραφτεί στον προϋπολογισμό –όταν άλλες εποχές ξοδεύονταν πενταπλάσια ποσά το ίδιο διάστημα» υποστηρίζει ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας.

Οπως εξηγεί, σε ό,τι αφορά τη διαφημιστική καμπάνια για τη διευθέτηση των χρεών έχουν αρχίσει και δίνονται για παράδειγμα 240.000 ευρώ στα κανάλια και άλλα τόσα σε outdoor διαφημίσεις, όπως είναι σε στάσεις μετρό και λεωφορείων.

Αξιολόγηση και καταγγελίες για στοχοποίηση

Η αξιολόγηση των γενικών διευθυντών από ιδιωτική εταιρεία αξιολόγησης άνοιξε νέο μέτωπο μεταξύ συνδικαλιστών και του διευθύνοντος σύμβουλου, καθώς οι πρώτοι υποστηρίζουν ότι αυτό δεν προβλέπεται από το καταστατικό της εταιρείας. Μάλιστα, υπήρξαν και καταγγελίες από συνδικαλιστές ότι πολλά σάιτ και μπλογκ εξαιτίας της διαφήμισης που μοιράστηκε στράφηκαν εναντίον τους με το επιχείρημα ότι αντιδρούν στις αξιολογήσεις.

Η αξιολόγηση –έστω και με αυτό τον τρόπο –προχώρησε αφού ο Γιάννης Μπενίσης δεν έκανε πίσω. Μάλιστα σε ερώτηση γιατί ανέθεσε σε ιδιωτική εταιρεία την αξιολόγηση απαντά πως «το Καταστατικό λέει ότι εισηγείται ο διευθύνων σύμβουλος. Εγώ δεν έκανα χρήση αυτού του προνομίου». Σύμφωνα με πηγές της ΕΥΔΑΠ, το κόστος της αξιολόγησης ήταν λιγότερο από 100.000 ευρώ.

Τι αλλάζει στο οργανόγραμμα

Οπως λένε από την ΕΥΔΑΠ, μέχρι πρότινος υπήρξε Γενική Διεύθυνση Υδρευσης και Αποχέτευσης. Αυτές οι δύο υπηρεσίες όμως δεν επικοινωνούσαν μεταξύ τους.

«Να σκεφτείς ότι ένας υπάλληλος που δουλεύει στην Αποχέτευση δεν μπορεί να πάει στο γραφείο της Υδρευσης επειδή αυτό απαγορεύεται» λέει ο Γιάννης Μπενισης. «Υπήρξε τεράστιος όγκος δουλειάς και υπεύθυνος ήταν ένας γενικός διευθυντής με δύο βοηθούς. Τώρα κάνουμε δύο διαφορετικές Διευθύνσεις».

Ακόμη μία αλλαγή στο οργανόγραμμα της ΕΥΔΑΠ είναι η σύσταση Γενικής Διεύθυνσης Πελατών με στόχο την αναβάθμιση της υπηρεσίας και την καλύτερη εξυπηρέτηση των καταναλωτών.

«Επί των ημερών μας δεν θα υπάρξει οικογένεια που θα στερηθεί το αγαθό του νερού, η οποία αποδεδειγμένα –με αντικειμενικό τρόπο –δεν μπορεί να πληρώσει» υποστηρίζει ο Γιάννης Μπενίσης. «Οσοι έχουν απλήρωτους λογαριασμούς να έρθουν στην ΕΥΔΑΠ και θα τους βοηθήσουμε με πολύ ευνοϊκό τρόπο χωρίς τόκους και προσαυξήσεις έως και 36 δόσεις ώστε να μπορούν να πληρώσουν τις οφειλές τους».

Πονοκέφαλο ωστόσο για την εταιρεία αποτελούν τα ανείσπρακτα χρέη, για παράδειγμα από τα ακίνητα για τα οποία δεν υπάρχει αποδοχή κληρονομιάς. Από τη διοίκηση της ΕΥΔΑΠ είναι πλέον πεπεισμένοι ότι πρόκειται για χαμένα λεφτά.

Βοήθεια απότην Περιφέρεια

Μια νέα είδηση είναι ότι στην ΕΥΔΑΠ έχει συσταθεί ήδη επιτροπή, η οποία θα εξετάζει τα αιτήματα των καταναλωτών που αδυνατούν να πληρώσουν τις οφειλές τους ακόμη και με τις 36 δόσεις.

Γι’ αυτούς θα δημιουργηθεί ένας κουμπαράς στον οποίο θα μπουν χρήματα από πόρους της ΕΥΔΑΠ, από την Περιφέρεια Αττικής και το υπουργείο Κοινωνικής Αλληλεγγύης. Προς αυτή την κατεύθυνση έχει αρχίσει η σχετική συζήτηση μεταξύ ΕΥΔΑΠ και Περιφέρειας, η οποία είναι διατεθειμένη να βάλει σε αυτό τον κουμπαρά 1.000.000 ευρώ