Στο πρώτο φεστιβαλικό καλοκαίρι μετά την έξωση Λούκου το Ελληνικό Φεστιβάλ ολοκληρώθηκε χωρίς γενικό διευθυντή, θέση που προβλεπόταν από τον ιδρυτικό νόμο του. Κι όμως γενικός διευθυντής υπήρχε, σύμφωνα τουλάχιστον με τις συστάσεις που μοιράζονταν δεξιά κι αριστερά σε διαδρόμους, κερκίδες και διαζώματα, ακόμη και από υψηλά στελέχη του οργανισμού. Ακουγε στο όνομα Παναγιώτης Δούρος και σύμφωνα με μία οπτική, αποτύπωνε τις σχέσεις εξουσίας και τις ασκήσεις ισορροπίας ανάμεσα στους παίκτες του συριζαϊκού πολιτιστικού τοπίου. Το πρόσωπο που φέρεται ως μελλοντικός «γενικός» έχει, για παράδειγμα, τη σύμφωνη γνώμη του καλλιτεχνικού διευθυντή Βαγγέλη Θεοδωρόπουλου, ο οποίος διατηρεί προνομιακές σχέσεις με την «πρώτη φορά Αριστερά»; Και αν όντως την έχει, μήπως προσκρούει στις νεότερες διαθέσεις του υπουργού Πολιτισμού Αριστείδη Μπαλτά, ο οποίος φέρεται μετανοών για την απομάκρυνση Λούκου;

ΕΓΚΡΙΣΕΙΣ ΚΟΝΔΥΛΙΩΝ. Στη χθεσινή συνεδρίαση του Διοικητικού Συμβουλίου, πάντως, όπου αναμενόταν η εισήγηση του προέδρου Γιώργου Αντωνακόπουλου για την πλήρωση της θέσης του γενικού διευθυντή από τον Δούρο, το θέμα δεν συζητήθηκε καν. Δεν ακούγεται υπερβολική, έτσι, η παρασκηνιακή ηχώ ότι το χθεσινό δημοσίευμα του «Μικροπολιτικού» με τον τίτλο «Κωδικός: προσλάβετε τον Δούρο» λειτούργησε αποτρεπτικά για τη διόγκωση περαιτέρω εντυπώσεων. Η ατζέντα μάλιστα που όρισαν τα –έτσι κι αλλιώς δύσπιστα –μέλη του ΔΣ εξελίχθηκε επιβαρυντικά για τον Αντωνακόπουλο, καθώς του ζητήθηκε να επανεξετάσει τις προαπαιτούμενες διαδικασίες για την έγκριση κονδυλίων που αφορούν μετακινήσεις συνεργατών του Θεοδωρόπουλου χωρίς σύμβαση, αλλά με απλή απόφαση του προέδρου. Τηρουμένων των αναλογιών, δηλαδή, η ατζέντα περιελάμβανε τις κατηγορίες που οι τιμητές του συριζαϊκού ιερατείου είχαν επιφυλάξει εναντίον του Λούκου, όταν ευαγγελίζονταν τη διαφάνεια ως υπερόπλο που θα άλλαζε τη φεστιβαλική ΔΕΚΟ. Σύμφωνα με άλλες πληροφορίες, εμφανής ήταν η διάθεση του Θεοδωρόπουλου –τακτικού αναγνώστη του «Μικροπολιτικού» –να επανεφεύρει τις ισορροπίες με τον Μπαλτά, καθώς οι σχέσεις τους το περασμένο διάστημα χαρακτηρίζονταν τουλάχιστον «παγωμένες».

Στο παρασκήνιο, η πρωτοβουλία Αντωνακόπουλου συνδέεται με πληροφορίες που θέλουν τον υπουργό να έχει αλλάξει γνώμη σχετικά με την αποπομπή Λούκου και να σχεδιάζει «διορθωτικές κινήσεις». Δεν πέρασε άλλωστε απαρατήρητο το βέτο που έθεσε στην πρόταση να παραστεί το ΔΣ του Φεστιβάλ ως πολιτική αγωγή στην ανακριτική διαδικασία που αφορά τον τέως καλλιτεχνικό διευθυντή. Ενας εξωτερικός παρατηρητής θα έφτανε στο συμπέρασμα ότι οι φεστιβαλικοί παίκτες έχουν «απασφαλίσει» ύστερα από αυτή την εξέλιξη και σπεύδουν να εγκαταστήσουν τον Δούρο για να προλάβουν μια ενδεχόμενη πλήρη μεταστροφή Μπαλτά.

Την ίδια ώρα, πάντως, το γραφείο του νέου αξιωματούχου είναι έτοιμο και τον περιμένει σε μια περιοχή, η οποία μέχρι πρότινος διαφημιζόταν ως νέο hotspot του αθηναϊκού κέντρου. Το νεοκλασικό κτίριο της οδού Ηπίτου έχει άλλωστε το πρεστίζ που επιθυμεί η διεύθυνση της νέας εποχής. Αν τελικά εγκατασταθεί εκεί ο Δούρος, θα ολοκληρωθεί ο κύκλος που άνοιξε με την αποπομπή Λούκου στις 30 Δεκεμβρίου 2015.

Το «κατηγορώ» Λουκου. Η απόφαση βαρύνει έκτοτε τον Αριστείδη Μπαλτά. Ο τέως καλλιτεχνικός διευθυντής ωστόσο σκιαγραφούσε ήδη από τότε τον ρόλο Δούρου στη δημόσια επιστολή της 10ης Ιανουαρίου 2016: «Βρέθηκα αντιμέτωπος με σκοπιμότητες και μεθοδεύσεις: προσχήματα προκειμένου να διοριστούν “ημέτεροι” στο νέο Διοικητικό Συμβούλιο· προσπάθεια να περιοριστεί δραστικά ο ρόλος μου στο υπό διαμόρφωση οργανόγραμμα με την ταυτόχρονη γιγάντωση της θέσης γενικού διευθυντή με αναγνωρίσιμα χαρακτηριστικά· “ανακριτικές” πρακτικές επειδή επιβεβαιώσαμε ερώτημα δημοσιογράφου ότι δεν είχαμε ακόμη εισπράξει την αναγγελλόμενη, κατά τη συνέντευξη Τύπου, χορηγία από την Περιφέρεια Αττικής και απαίτηση διορθωτικής επιστολής· παραγοντισμός (από την παροχή προσκλήσεων για παραστάσεις ώς τις υποσχέσεις για χρήση των χώρων της Πειραιώς 260, χωρίς ενημέρωσή μου)· παρεμβάσεις και πιέσεις με νομικές ακροβασίες προκειμένου να αποδεχτώ ότι είναι νομικώς και ηθικώς σωστό, ένας υπάλληλος με σύμβαση ορισμένου χρόνου να δηλώνεται ως αορίστου και ταυτόχρονα να απαιτείται ανανέωση της σύμβασής του». Με όρους πολιτικής αργκό, ο Λούκος περιέγραφε όσα συναποφασίζονταν σε παρακυβερνητικές συναγωγές (βλέπε καλλιτέχνες προσκείμενους στον ΣΥΡΙΖΑ που χτυπούσαν τα ταμπούρλα της «επιστροφής στην ελληνικότητα»), διοχετεύονταν στην αυτόκλητη ερευνητική δημοσιογραφία και κατέληγαν σε δίωξη, την οποία ανακοίνωνε το ίδιο το υπουργείο.

«ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΙΜΩΡΙΑ». Αν η παύση Λούκου ήταν η πιο ηχηρή για την καλλιτεχνική κοινότητα, το μοτίβο της «πολιτικής τιμωρίας» για όσους είχαν διοριστεί από προηγούμενες κυβερνήσεις είχε δοκιμαστεί σε άλλες δύο περιπτώσεις: την καρατόμηση του Σωτήρη Χατζάκη από το Εθνικό Θέατρο και, κατά ασφαλέστατες πληροφορίες, του Δημήτρη Εϊπίδη από το Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης (που φάνηκε ως εθελοντική αποχώρηση). Και οι δύο χρεώθηκαν στον «επίμονο γραφειοκράτη» Δούρο, τον οποίο ο Νίκος Ξυδάκης έχρισε διευθυντή του γραφείου του τον Μάρτιο του 2015 –θέση την οποία κράτησε και κατά το διάστημα της υπηρεσιακής κυβέρνησης (με υπουργό τη Μαρίνα Λαμπράκη – Πλάκα). Παράλληλα, στάθηκε δίπλα στον Αντωνακόπουλο όταν ο τελευταίος ανέλαβε να καταρτίσει τον κανονισμό λειτουργίας του νέου Μεγάρου Μουσικής Αθηνών, από όπου εξήλθε ο Ιωάννης Μάνος για να εγκατασταθεί ο Νίκος Θεοχαράκης του «συστήματος Βαρουφάκη».

Ο,τι ξεκίνησε με την απομάκρυνση Λούκου θα ολοκληρωθεί με το φιάσκο Γιαν Φαμπρ (ο Δούρος δεν θα σταματήσει να τον διαφημίζει ως δική του επιλογή), ο οποίος παραιτήθηκε τον περασμένο Απρίλιο πριν καν αναλάβει στο τιμόνι του Φεστιβάλ. Την περίοδο εκείνη ξεκινά, σύμφωνα με γνώστες, ένα ιδιότυπο μπρα ντε φερ στο υπουργείο. Το γαλλικό περιοδικό Mouvement.net προέβη σε λεπτομερείς αποκαλύψεις για την υπόθεση Φαμπρ που έβλαψαν την εικόνα Μπαλτά, καθώς ο καλλιτεχνικός κόσμος ζήτησε την παραίτησή του. Από την άλλη, οι διάδρομοι στην οδό Μπουμπουλίνας βοούσαν για το άτυπο imperium που ήθελε να στήσει ο Δούρος εντός του υπουργείου. Ο τελευταίος θα ανακοινώσει την παραίτησή του για «προσωπικούς λόγους» τον περασμένο Απρίλιο, την οποία ορισμένοι ερμηνεύουν ως αναγκαστικό διαζύγιο του υπουργού και του υφισταμένου του. Ο τελευταίος επέστρεψε τελικά στο Φεστιβάλ, όπου εργαζόταν από το 2005 (με σύμβαση ορισμένου χρόνου, ενώ στο υπουργείο είχε δηλώσει αορίστου – γεγονός που έχει οδηγήσει σε δικογραφία του Αρείου Πάγου για άρση ασυλίας του Ν.Ξυδάκη που την υπέγραψε). Φαίνεται πως επιστρέφοντας στα παλιά του λημέρια ο αλλοτινός δεύτερος γραμματέας του Λούκου ανακάλυψε εκ νέου τον μηχανισμό που φέρνει πίσω στη σκηνή τον δευτεραγωνιστή. Αλλωστε δεν ήταν λίγες οι φορές που έδωσε το «παρών» στις παραστάσεις της Επιδαύρου. Εκεί όπου οι πρώην διώκτες καταλήγουν διωκόμενοι και το οιδιπόδειο λύνεται αιματηρά.