Επιναν καφέ στην Πλάκα και συζητούσαν τις λεπτομέρειες της εμφάνισής του στον Σταυρό του Νότου, τη σεζόν του 2011. Δεν ήταν η πρώτη φορά που ο ιδρυτής του Νίκος Λαδάς είχε καλέσει τον Νίκο Παπάζογλου να εμφανιστεί στη σκηνή. «Λίγες ημέρες αργότερα μαθαίνω από το ραδιόφωνο ότι πέθανε. Σοκαρίστηκα. Ηταν από εκείνους με τους οποίους είχα συνδεθεί. Αυτός ο χώρος είναι μια επιχείρηση, αλλά η σχέση που υπάρχει με τους καλλιτέχνες που φιλοξενεί ξεπερνά πολλές φορές την επαγγελματική μορφή της». Ο ιδιοκτήτης του χώρου που φέτος κλείνει 20 χρόνια και τα γιορτάζει με ένα τριήμερο φεστιβάλ στην Τεχνόπολη, έχει να θυμάται πολλά: «Ημουν ροκάς, αγαπούσα την καλή μουσική, και την ξένη και την ελληνική. Ενα από τα αγαπημένα μου άλμπουμ ήταν ο “Σταυρός του Νότου” του Θάνου Μικρούτσικου κι έτσι πήρε το όνομά του ο χώρος. Το πρώτο γκρουπ που έπαιξε ήταν ο Χάρης και ο Πάνος Κατσιμίχα. Κάποια στιγμή αρρώστησε ο φωτιστής τους και πήγα εγώ στην κονσόλα. Με έλουσε κρύος ιδρώτας, αλλά όλα τότε γίνονταν παρεΐστικα. Ολοι βοηθούσαν όλους». Από τη σκηνή του Σταυρού έχουν περάσει περισσότεροι από 80 καλλιτέχνες και πολλά γκρουπ. «Η μεγαλύτερη επιτυχία είναι ότι έρχονται τα παιδιά θαμώνων που διασκέδαζαν όταν ήταν νέοι στο μαγαζί. Ο σημερινός 55άρης που ερχόταν πριν από 20 χρόνια για να ακούσει τους Κατσιμίχα, τους Πυξ Λαξ ή την Ελευθερία Αρβανιτάκη, τον Σωκράτη Μάλαμα ή τον Μίλτο Πασχαλίδη, τώρα έρχεται με τον έφηβο γιο του. Αυτή είναι η πιο αισιόδοξη εικόνα και ένας σοβαρός λόγος για να συνεχίσουμε».

Μίλτος Πασχαλίδης – Θάνος Μικρούτσικος

Οταν εμφανιζόμασταν μαζί, η Ρίτα Αντωνοπούλου έλεγε ανάμεσα στα άλλα και το τραγούδι «Un ano de amor» (B. Nordico – P. Almodovar). Ο πρώτος στίχος ήταν «Lo nuestro se acabo», αλλά ο μπασίστας Χρήστος Βογιατζής έκανε τη δική του μετάφραση! Κάθε φορά που άρχιζε να το τραγουδάει γυρνούσε στον Θάνο και του έλεγε «μαέστρο σε αγαπώ», προκαλώντας πανδαιμόνιο γέλιου πάνω στη σκηνή. Θυμάμαι επίσης πριν από μερικά χρόνια που πήγα στη μεγάλη σκηνή του Σταυρού να παίξω αμέσως μετά τις παραστάσεις της Αρλέτας. Για να πας από τα καμαρίνια στη σκηνή είχε μια εσωτερική σκάλα. Πάω να βγω και διαπιστώνω ότι η σκάλα έλειπε. Συνειδητοποιώ ότι είχε αντικατασταθεί από ασανσέρ. Οι ιδιοκτήτες του Σταυρού το είχαν βάλει για να διευκολύνουν την πρόσβαση της Αρλέτας στη σκηνή εξαιτίας των κινητικών της προβλημάτων. Αυτό δείχνει το ήθος και την ποιότητα που έχουν ως άνθρωποι οι ιδιοκτήτες του.

Πάνος Μουζουράκης

Είχαμε βρει ένα παιχνίδι όπου πάνω στο τραπέζι παίζαμε με τα μπαλάκια του πινγκ πονγκ. Είχαμε πωρωθεί τόσο πολύ που ξεχνούσαμε να βγούμε στη σκηνή όταν ερχόταν η σειρά μας. Είχε αρχίσει να δημιουργείται πρόβλημα. Οπότε μπαίνει ένα βράδυ ο Τάκης Βαρδής, ο υπεύθυνος του Club –και όλων των σκηνών του Σταυρού –και μας λέει «τέλος με τα μπαλάκια». Μας τα απαγόρευσε. Στο καμαρίνι είχε ένα υπόγειο, κάτι σαν αποθήκη. Πολλές φορές κρυβόμουν εκεί και έβλεπα τι κάνουν οι καλλιτέχνες όταν είναι μόνοι τους. Μια φορά είχα δει μια τραγουδίστρια –όνομα δεν θα πω –που είχε σταθεί μπροστά στον καθρέφτη και χόρευε με πολύ αισθησιακές κινήσεις!

Παντελής Θαλασσινός

Στον Σταυρό του Νότου τη σεζόν που ήμουν με τη Μελίνα Κανά,στο τέλος του προγράμματος ένα Σάββατο άρχισε κάποιος να φωνάζει παρακαλετά και δυνατά:«Παντελήηη, ρε Παντελήηη,παίξε μου ένα τραγούδι ρε, μόνος μου είμαι ρε, ήρθα απ’ τη Χίο, μόνος μου ρεεεε. Ελα ρε Παντελήηηη».Εμείς αφού είχαμε κάνει τρεις φορές επανεμφάνιση, δεν ξαναβγήκαμε και κατεβήκαμε με το ασανσέρ από τη σκηνή (εγώ και η Μελίνα) στα καμαρίνια.Το ασανσέρ ξανανέβηκε για να κατέβουν και οι υπόλοιποι μουσικοί. Η φωνή συνέχισε να ακούγεται από μακριά και να δυναμώνει σιγά σιγά.Μέχρι που άνοιξε η πόρτα του ασανσέρ και εμφανίζονται οι μουσικοί με τον τύπο από τη Χίο. Φώναζαν όλοι μαζί εν χορώ:«Ρε Παντελήηηη, ρε Παντελήηηη», με αρχηγό βέβαιατον Γάσια τον βιολιστή και τον Μέρμηγκα, τα μεγάλα πειραχτήρια του σχήματος. Από τότε κάθε βράδυ, αλλά και για πολλά χρόνια μετά, όταν τελειώναμε το πρόγραμμα,κατεβαίνοντας στα καμαρίνια μέσα στο ασανσέρ, όλοι μαζί εν χορώ, μαζί και η Μελίνα, φώναζαν:«Ρε Παντελήηηη, ρε Παντελήηηη, παίξε ένα τραγούδι ακόμα ρεεεε, απ’ τη Χίο ήρθαμε ρεεεε!».

Μανώλης Φάμελλος

Κάποτε στο κορύφωμα μιας παράστασης, μας κόπηκε το ρεύμα ενώ παίζαμε τα «Γαλάζια μυστικά». Κι όπως έσβησαν τα φώτα και χάθηκε ο ηλεκτρικός ήχος, ήταν σαν να χάθηκε η υλική υπόσταση του πράγματος και να έμεινε μόνο η αλήθεια στο βάθος, η ανθρώπινη σύνδεση που υπήρχε εκείνη τη στιγμή. Ο κόσμος ακάθεκτος συνέχισε να τραγουδά. Βρήκα κι εγώ μια ροή με την κιθάρα, σαν να κατέβηκα νοητά από τη σκηνή. Συνέχισα χωρίς μικρόφωνο και το άγχος μου πήγε περίπατο. Κι αυτή είναι μια στιγμή που με ακολουθεί και διαρκεί όποτε ξαναβρίσκομαι εκεί. Το τραγούδι που μοιράστηκα κρατάει ακόμη όπως και οι φωνές στο σκοτάδι που με βοήθησαν να συνεχίσω.

Απόστολος Ρίζος

Η πρώτη φορά που πήγα στον Σταυρό του Νότου ήταν το 1996, εν μέσω Εξεταστικής στο Πολυτεχνείο. Εγώ, πρωτοετής ακόμα, έκανα εκείνη την εποχή με την κιθάρα μου και κάποιες εμφανίσεις σε μικρά μπαρ και μουσικά στέκια. Κάποιοι φίλοι με ψήνουν ένα βράδυ να παρατήσουμε το διάβασμα και να πάμε να ακούσουμε τους αγαπημένους μας αδελφούς Κατσιμίχα, «σε έναν νέο χώρο που άνοιξε στον Νέο Κόσμο». Πήγαμε. Οι Κατσιμιχαίοι τραγουδούσαν τις «Ανόητες αγάπες» κι εγώ αναρωτιόμουν πώς είναι άραγε να παίζεις μπροστά σε ένα κοινό που ξέρει απέξω κάθε σου στίχο. Δεν ξέρω αν ήταν ο χώρος, το αίσθημα του κόσμου ή τα Κατσιμιχάκια, αλλά νομίζω πως εκείνη τη βραδιά ονειρεύτηκα να ανέβω κι εγώ κάποια στιγμή σε εκείνη τη σκηνή. Πέρασαν κάποια χρόνια, αλλά η επιθυμία μου να παίξω εκεί ήταν αμετακίνητη. Η στιγμή έφτασε τελικά, το 2002. Συγκεκριμένα, 21 Μαΐου, Κωνσταντίνου και Ελένης. Εγώ, περιχαρής, παίρνω τη μάνα μου από το καμαρίνι να της ευχηθώ και να της πω ότι εκείνο το βράδυ παίζω στον Σταυρό του Νότου και μου λέει: «Μπράβο αγόρι μου, αλλά θα έρθει κανείς να σε ακούσει μέρα που είναι;». Μου κόπηκαν τα φτερά. Ούτε που είχα αναρωτηθεί αν είναι καλή μέρα για live. Τελικά και κόσμος ήρθε, και κάναμε από τότε πάρα πολλά live. Ο Σταυρός του Νότου έγινε κάτι σαν σπίτι μας.