Η προσμονή για μια ρηξικέλευθη εξαγγελία από τον Κυριάκο Μητσοτάκη, την οποία καλλιεργούσαν τις προηγούμενες ημέρες από το γαλάζιο επιτελείο, θα επιβεβαιωθεί ή θα διαψευστεί απόψε το βράδυ, αλλά προεξοφλείται ότι ο πρόεδρος της ΝΔ θα τραβήξει από το βήμα της ΔΕΘ το χαρτί των φοροελαφρύνσεων –σε συνδυασμό με σκληρούς αντιπολιτευτικούς τόνους.

Το κλίμα των ημερών, με την κυβερνητική επίθεση κατά του Γιάννη Στουρνάρα και το πολεμικό σκηνικό στη Δικαιοσύνη και στο μιντιακό τοπίο, επιτρέπει την κατά μέτωπο επίθεση στον Αλέξη Τσίπρα για τη δημιουργία ενός «αυταρχικού καθεστώτος», όπως και την παράλληλη παρουσίαση προτάσεων για θεσμικές αλλαγές που μπορούν να εκσυγχρονίσουν δομές και να επαναφέρουν τη χώρα σε ευρωπαϊκή τροχιά.

Ωστόσο, στη νέα έδρα της οδού Πειραιώς ξέρουν καλά ότι το «κλειδί» για μια παρέμβαση που θα έχει απήχηση και θα κινητοποιήσει βρίσκεται στο καλάθι της οικονομίας. Ο οδικός χάρτης για έξοδο από την κρίση που θα παρουσιάσει ο Κυριάκος Μητσοτάκης, όπως και το σχέδιο επαναπροσέγγισης των λαϊκών και μεσαίων στρωμάτων, σχεδόν αναγκαστικά θα επικεντρωθούν στα οικονομικά ζητήματα. Στη βάση αυτή, σε αντίθεση με τον Τσίπρα, ο Μητσοτάκης έχει καταλήξει ότι το δικό του καλάθι στη ΔΕΘ δεν πρέπει να είναι άδειο.

Ο ΕΝΦΙΑ. Στην πραγματικότητα, οδηγός για το γαλάζιο πρόγραμμα που θα αναδειχθεί στο Βελλίδειο είναι οι δημοσκοπήσεις. Η βασική εξαγγελία για μέιωση του ΕΝΦΙΑ κατα 30% σε βάθος διετίας υπαγορεύεται από την εικόνα ότι πρόκειται για φόρο με το μεγαλύτερο πολιτικό κόστος. Αντιστοίχως, η διαβεβαίωση ότι δεν θα γίνουν απολύσεις στο Δημόσιο συνδέεται με την εικόνα –που καλλιεργεί και η κυβέρνηση –ότι η νέα ηγεσία θα περικόψει θέσεις δημοσίων υπαλλήλων. Το οικονομικό πακέτο της ΝΔ, ωστόσο, θα έχει κι άλλες εξαγγελίες για φοροελαφρύνσεις, έστω και μικρότερου βεληνεκούς. Πρωτίστως φόροι που επιβλήθηκαν γα πρώτη φορά από την παρούσα κυβέρνηση: η κατάργηση του ειδικού τέλους στο κρασί ή του τέλους διανυκτέρευσης έχει ήδη καταγραφεί ως υπόσχεση από τους οινοπαραγωγούς και ξενοδόχους.

1997 Κώστας Καραμανλής

Αϋπνος στο Βελλίδειο και επιστροφή με άδεια χέρια

Είχε συμπληρώσει μόλις έξι μήνες στο τιμόνι της ΝΔ και τον Σεπτέμβριο του 1997 έφθασε στη ΔΕΘ με τη βεβαιότητα ότι παίζει εντός έδρας. Στη δική του εκλογική περιφέρεια δεν υπήρχε περίπτωση να πάει κάτι στραβά, ενώ οι ρητορικές ικανότητές του – που εκτός από το όνομα, είχαν παίξει τον ρόλο τους για την εκτόπιση του Μιλτιάδη Εβερτ – επέτρεπαν στο επιτελείο του πρόωρους πανηγυρισμούς. Οι πρωινές επισκέψεις με κοστούμι στα περίπτερα της Εκθεσης αναδείκνυαν τον θεσμικό ρόλο και οι βραδινές βόλτες με πόλο μπλουζάκι στα θεσσαλονικιώτικα μπαρ τη φρεσκάδα του νέου αρχηγού.

Τα πράγματα, ωστόσο, δεν είχαν κυλήσει με βάση τον σχεδιασμό και από την πρώτη κιόλας χρονιά ο Καραμανλής είχε αντιληφθεί ότι η ΔΕΘ κρύβει παγίδες. Το κατάλαβε με οδυνηρό τρόπο το 2008, «ναυαγισμένος» μεταξύ Βατοπεδίου, κουμπάρων και Παυλίδη, αλλά ήδη από το 1997 στελέχη που τον συνόδευαν σε εκείνη την πρεμιέρα διέγνωσαν ότι πίσω από τα χαμόγελα υπήρχε άγχος. Πολύ περισσότερο το κατάλαβαν ο Δημήτρης Σιούφας με τον Αρη Σπηλιωτόπουλο που είχαν ξενυχτήσει μαζί του για την προετοιμασία της κυριακάτικης συνέντευξης. Είχαν συγκεντρωθεί στο διαμέρισμα που διέθετε τότε ο Καραμανλής προς την περιοχή του Ποσειδωνίου και αποχώρησαν λίγο πριν από τα ξημερώματα. Κάποιοι θυμούνται σήμερα ότι ο Καραμανλής έφθασε στο Βελλίδειο για τη συνέντευξη με τέσσερις ώρες ύπνο.

Ηταν περισσότερο μια εξέταση για τον νέο αρχηγό στα μάτια της πλατιάς μάζας, αφού σε πολιτικό επίπεδο διακύβευμα δεν υπήρχε. Μόλις έναν χρόνο μετά τις εθνικές εκλογές και με τον Κώστα Σημίτη ακόμη φρέσκο πρωθυπουργό, το βασικότερο δίλημμα για τον Καραμανλή ήταν εάν θα ζητούσε εκλογές. Δεν ζήτησε – με την εξήγηση ότι «δεν μπορώ να ζητήσω κάτι που δεν μπορώ να επιβάλω». Η απόσταση από τον Σουφλιά μάλλον επιβεβαιώθηκε σε εκείνη τη ΔΕΘ, χωρίς να προμηνύονται η μεγάλη ρήξη και οι μετέπειτα διαγραφές, ενώ από εκείνη τη ΔΕΘ άρχισε να αντιμετωπίζεται ως υπερκείμενη περίπτωση και ο Κώστας Μητσοτάκης – καθώς «δεν σχολιάζονται οι θέσεις του Επιτίμου». Σε γενικές γραμμές, τα εσωκομματικά φάνηκαν να έχουν μεγαλύτερο ενδιαφέρον. Απέναντι στην κυβέρνηση Σημίτη ο Καραμανλής άρχισε να ρίχνει τον σπόρο που κατέληξε τρία χρόνια αργότερα στο «αρχιερέας της διαπλοκής», καταγγέλλοντας το «σπάταλο κράτος» και τις «ανεξέλεγκτες δαπάνες».

ΧΑΜΗΛΗ ΠΤΗΣΗ. Την επομένη, ακόμη και συντηρητικοί σχολιογράφοι έκαναν λόγο για «χαμηλή πτήση» Καραμανλή, ο οποίος μπορεί να ξεχωρίζει στο βήμα της Βουλής αλλά όχι σε κάθε βήμα. Στη ΔΕΘ του ‘97 ο τότε αρχηγός ίσως να μην έχασε, αλλά πολιτικά δεν κέρδισε τίποτα.

2010 Αντώνης Σαμαράς

Αντιμνημονιακός λόγος και καταδίκη της λιτότητας

Ο Αντώνης Σαμαράς τον Σεπτέμβριο του 2010 ανέβηκε στη Θεσσαλονίκη ως σφόδρα αντιμνημονιακός. Η δική του πρεμιέρα στη ΔΕΘ αποτελούσε σε έναν βαθμό προθέρμανση των Ζαππείων που θα ακολουθούσαν. Αλλά αυτό ήταν το μόνο πρόβλημα που δεν αντιμετώπιζε στο Βελλίδειο, απεναντίας υπήρξε μια συντονισμένη προσπάθεια για μια σχεδόν μονοθεματική παρέμβαση που θα κατεδάφιζε το πρώτο Μνημόνιο.

Η δυσανεξία του στην υπερέκθεση, πρωτίστως την τηλεοπτική, προκαλούσε άγχος και στο στενό επιτελείο του, το οποίο στη μεταμεσονύκτια υπερεντατική προετοιμασία στο Μακεδονία Παλλάς για την κυριακάτικη συνέντευξη Τύπου είχε φροντίσει να αναδεικνύεται με κάθε πιθανή ερώτηση μια αντιμνημονιακή ρητορική. Κάπως έτσι, οι ερωτήσεις για τη νωπή ακόμη διαγραφή της Ντόρας Μπακογιάννη και το ενδεχόμενο και άλλων διαγραφών καλύφθηκαν με ένα αντιμνημονιακό περίβλημα. Οπως και οι ερωτήσεις για τη σχέση του με τον Γιώργο Παπανδρέου. Σε εκείνη τη συνέντευξη ο Σαμαράς φάνηκε να σφραγίζει κάθε δίαυλο με τον συγκάτοικο από τα φοιτητικά χρόνια στην Αμερική και να βάζει τέλος σε μια καχυποψία στο γαλάζιο στρατόπεδο περί ενός σχεδιασμού που σε κάποιο σημείο συναντούσε τον σχεδιασμό του βασικού αντιπάλου του.

Η δοκιμασία μιας τρίωρης live ανάκρισης ήταν εμφανές ότι δεν ενθουσίαζε τον τότε αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης, αλλά οι εντολές των γαλάζιων επικοινωνιολόγων ήταν να δείχνει ώς το τέλος άνετος. Περισσότερο προβλημάτιζε το φάντασμα της εμφάνισης του Κώστα Καραμανλή, δύο χρόνια νωρίτερα, το οποίο γυρόφερνε στην ίδια αίθουσα και προκαλούσε μούδιασμα σε όλα τα κομματικά στελέχη που στοιχίζονταν πίσω από τις δημοσιογραφικές θέσεις για να ενθαρρύνουν τον νέο αρχηγό. Μέσα σε αυτό το κλίμα επιδιώχθηκε να αλλοιωθεί ο χαρακτήρας της συνέντευξης και να μεταβληθεί σε προεκλογικό βήμα, καθώς ακολουθούσε και η πρώτη εκλογική μάχη στην εποχή Σαμαρά, στις κάλπες των δημοτικών και περιφερειακών εκλογών. Το εύρημα ήταν ένα δεκάλεπτο βίντεο με ανακολουθίες και ψευδείς υποσχέσεις του Γιώργου Παπανδρέου, με το οποίο άνοιξε η συνέντευξη και προλογίστηκε από τον τότε εκπρόσωπο Πάνο Παναγιωτόπουλο. Δεν είχε προηγούμενο στη ΔΕΘ ούτε συνέβη έκτοτε ξανά.

Ο αντιμνημονιακός τόνος, εξάλλου, δεν κυριάρχησε μόνο στη συνέντευξη Τύπου αλλά και σε κάθε στάση του Σαμαρά κατά την τριήμερη παρουσία του στη Θεσσαλονίκη: «Πιάνεται η καρδιά σου, όταν στην καρδιά του κέντρου της Θεσσαλονίκης βλέπεις τόσο πολλά κλειστά μαγαζιά. Είναι το μαστίγωμα που δέχεται ο επιχειρηματικός κόσμος, αλλά αυτό συμβαίνει σε όλη την Ελλάδα από αυτή την πολιτική που θέλει λιτότητα, λιτότητα, λιτότητα και μόνο λιτότητα ως λύση για την κρίση. Εξοντώνουν όλη τη μεσαία τάξη, τους νοικοκυραίους», είχε διαμηνύσει.

2016 Κυριάκος Μητσοτάκης

Με κυβερνητικό πρόγραμμα στην ατζέντα

Από μια οπτική, η πρεμιέρα του Κυριάκου Μητσοτάκη μπορεί να έχει ως οδηγό τόσο το μακρινό 1997 και την πρεμιέρα Καραμανλή όσο και το μνημονιακό 2010 του Αντώνη Σαμαρά. Οπως και ο Καραμανλής, ο νέος πρόεδρος δοκιμάζεται στη Θεσσαλονίκη έναν χρόνο μετά τις εθνικές εκλογές και, θεωρητικώς, με την κυβέρνηση να έχει μπροστά της ορίζοντα τριετίας. Οπως και στην πρεμιέρα Σαμαρά, ωστόσο, η εποχή είναι σκληρή και ουδείς μπορεί να προεξοφλήσει τι θα συμβεί την επόμενη χρονιά. Ο Μητσοτάκης διαβλέπει ότι ο χρόνος μετράει αντίστροφα για την κυβέρνηση Τσίπρα, όπως το ίδιο αντιλαμβανόταν και ο Σαμαράς για την κυβέρνηση Παπανδρέου. Οι εξελίξεις έχουν να κάνουν με τον ρυθμό στο χρονόμετρο.

Στο νέο γαλάζιο επιτελείο θεωρούν ότι οδηγός είναι το 2010 και όχι το χαλαρό 1997. Η προσδοκία δεν συνδέεται με την ανησυχία ότι σε βάθος τριετίας θα δοκιμαστούν και οι αντιπολιτευτικές αντοχές, αλλά με τη βεβαιότητα ότι – σε αντίθεση με την προ Μνημονίων εποχή – ο πολιτικός χρόνος είναι πλέον πυκνός και στο εξής κάθε ημέρα θα είναι προεκλογική. Στη βάση αυτή, το στοίχημα του Κυριάκου Μητσοτάκη είναι να επιβεβαιώσει ότι έχουν διαμορφωθεί μη αναστρέψιμες καταστάσεις και να επιστρέψει από τη Θεσσαλονίκη ως ο επόμενος πρωθυπουργός.

Συνεπώς, σχεδόν αναγκαστικά απόψε το βράδυ θα εμφανιστεί στο βήμα της ΔΕΘ με πλήρη κυβερνητική ατζέντα, η οποία θα μπορεί να είναι και άμεσης εφαρμογής. Και στην αυριανή συνέντευξη θα πιστοποιήσει ότι έχει σαφές σχέδιο για το κόμμα και τη χώρα. Συνεργάτες αναγνωρίζουν ότι ο σχεδιασμός έχει λάβει υπόψη και την εικόνα που δημιούργησε η εμφάνιση Τσίπρα στη ΔΕΘ το περασμένο Σαββατοκύριακο. Αυτό είναι ένα προνόμιο που έχουν διαχρονικά οι αρχηγοί της αξιωματικής αντιπολίτευσης, αφού εμφανίζονται γνωρίζοντας πού βρίσκεται ο πήχης από την πρωθυπουργική παρουσία στην Εκθεση. Τα ίδια στελέχη παραδέχονται επίσης ότι στη ΔΕΘ κρίνονται συνήθως οι Πρωθυπουργοί, ενώ για τους αρχηγούς της αξιωματικής αντιπολίτευσης αρκεί απλώς να αποφύγουν το αυτογκόλ.

Ενα δεύτερο στοίχημα για τον Κυριάκο Μητσοτάκη αφορά τη γαλάζια δυναμική στη Βόρεια Ελλάδα. Η ΔΕΘ παρέχει την ευκαιρία για διείσδυση του νέου αρχηγού σε ένα καραμανλικό κοινό, που πρέπει να ενεργοποιηθεί την ώρα των εκλογών. Οι επαφές και οι συναντήσεις που έχουν προηγηθεί αποβλέπουν στη μέγιστη κινητοποίηση του κομματικού μηχανισμού, ώστε απόψε το βράδυ η εικόνα από το Βελλίδειο να επιβεβαιώνει ότι η ΝΔ ξαναβρίσκει παραταξιακό βηματισμό. Η διεύρυνση πέραν των κομματικών τειχών, μπορεί να εξαγγελθεί ως στόχος, αλλά θα περιμένει για αργότερα.

Τελευταία Νέα