Οπίσθια, μπότες και γαλάζιος ουρανός. Λεπίδες από μαχαίρια, ανθοί βαμβακιού κι ένα τρένο που πηγαίνει στο πουθενά. Ή, πιο απλά, καθένας επιλέγει τη μορφή τέχνης που τον εκφράζει στην έκθεση των τεσσάρων υποψηφίων για το φετινό βραβείο Τέρνερ που άνοιξε στο Λονδίνο: Μάικλ Ντιν, Ανθία Χάμιλτον, Ελεν Μάρτεν και Τζόζεφιν Πράιντ. Ολοι αφηγούνται ιστορίες μέσα από γλυπτά, φωτογραφίες και διαφορετικούς τρόπους χρήσης των εικόνων ή με την κατασκευή, επανάχρηση και οικειοποίηση των αντικειμένων, με μία απροσδιόριστη μέθοδο και μία ασαφή δημιουργική γλώσσα, αλλά και άπλετη γοητεία.

Η πιο προκλητική συνεισφορά σε αυτό το εγχείρημα είναι η δεσπόζουσα μεγάλων διαστάσεων γυμνή φιγούρα ενός άνδρα που με τις παλάμες του ανοίγει τους γλουτούς του. Η δημιουργός τους Ανθία Χάμιλτον κάνει αναφορά σε μία ιδέα του ντιζάινερ Γκαετάνο Πέσε, ο οποίος τη δεκαετία του 1970 θέλησε να διακοσμήσει με μία τέτοια φιγούρα την είσοδο ενός διαμερίσματος στην ανατολική πλευρά του Μανχάταν. Η Χάμιλτον σκανάρισε το μοντέλο του ιταλού αρχιτέκτονα – καλλιτέχνη και το προσάρμοσε σε ένα δωμάτιο πάνω σε έναν τοίχο από κόκκινα τούβλα. Στο υπόλοιπο του δωματίου ένα κοστούμι ραμένο από ύφασμα με τυπωμένα τούβλα είναι κρεμασμένο μέσα στον χώρο και πάνω σε μία πλίνθο τοποθέτησε μία μπότα με σόλα – πλατφόρμα από όπου έχουν φυτρώσει βρύα, λειχήνες και μανιτάρια. Η εγκατάσταση της Χάμιλτον συμπληρώνεται στον απέναντι τοίχο με ταπετσαρία ενός ανοιχτογάλαζου ουρανού. Ολα αυτά τα σημεία η καλλιτέχνις τα ερμηνεύει στον κατάλογο που συνοδεύει το έργο της, μιλώντας για τον πρόωρο θάνατο του ιταλού σκηνοθέτη Πιερ Πάολο Παζολίνι (1975) και για σειρά επιστολών που δημοσίευσε λίγους μήνες πριν τη βίαιη δολοφονία του.

H Τζόζεφιν Πράιντ, με την εγκατάσταση ενός τρένου ακινητοποιημένου πάνω στις ράγες, θέλει να παρουσιάσει μία μεταφορά για τη σημερινή Βρετανία, ακινητοποιημένη σε μία παρακαμπτήριο ή να σχολιάσει την αξία της σύγχρονης τέχνης σαν μία ψυχαγωγική βόλτα στο πουθενά. Η εγκατάσταση του Μάικλ Ντιν βάζει τους θεατές σε σκέψεις. Ο λευκός χώρος του δωματίου είναι γεμάτος απορρίμματα, σανίδες κοντραπλακέ πάνω σε έναν σκουριασμένο τοίχο. Στο κέντρο του χώρου μία σειρά από γλυπτικές φιγούρες με υποτυπώδη χέρια και εσωτερικά όργανα, ενώ στο πάτωμα είναι σκορπισμένο σε κέρματα το ποσό των 20.436 λιρών. Είναι το ποσό που η αγγλική κυβέρνηση δήλωσε ότι αρκεί για να ζήσουν επί ένα έτος μία οικογένεια δύο ενηλίκων με δύο παιδιά. Μένει η ποιητικότητα του έργου της Ελεν Μάρτεν για να σώσει το βραβείο Τέρνερ από την κοινοτοπία, υποστηρίζει η εφημερίδα «Guardian». Μία πληθωρική σύνθεση από ανόμοια αντικείμενα, όμως τόσο ερεθιστικά χαρούμενα για το βλέμμα, που η επινοητική Μάρτεν συνέβαλε ώστε η ζωή να δείχνει λιγότερο απογυμνωμένη και περισσότερο ελκυστική.

INFO

Ο νικητής του βραβείου Turner για το 2016 θα ανακοινωθεί από το BBC στις 5 Δεκεμβρίου