Η περίπτωσή της είναι εκείνη της χαρισματικής γυναίκας, τόσο αποφασιστικής ώστε να κάνει σκληρές επιλογές σε ό,τι αφορά τον εαυτό της. Η Σοφία Στάικου από τα πρώτα της βήματα στον επαγγελματικό στίβο στόχευε στην καριέρα που θα την οδηγούσε σε ανώτερες βαθμίδες και στην υποδοχή της στη δημόσια σφαίρα. Η πρόεδρος του Πολιτιστικού Ιδρύματος του Ομίλου της Τράπεζας Πειραιώς (ΠΙΟΠ) είναι εκείνη που συνειδητοποίησε την αξία της Ιστορίας στα ίχνη του παρελθόντος που αφήνουν οι τοπικές κοινωνίες. Και από το 2000 άρχισε να δουλεύει το όραμά της: ένα δίκτυο τοπικών μουσείων παραδοσιακών και βιομηχανικών τεχνικών. Για το οποίο το ΠΙΟΠ συνεργάστηκε με Τοπική Αυτοδιοίκηση, δημάρχους και περιφερειάρχες, τραπεζικά στελέχη, ιστορικούς, αρχιτέκτονες, περιβαλλοντικούς επιστήμονες με στόχο τη διατήρηση της ιστορικής μνήμης συνυφασμένης με την παράδοση, την οικονομία και τον πολιτισμό των τοπικών κοινωνιών. Το Μουσείο Αργυροτεχνίας στα Ιωάννινα είναι το ένατο στον κατάλογο του Δικτύου Θεματικών Μουσείων.

Σε αυτό το διάστημα η Σοφία Στάικου υποστήριξε ερευνητικές και εκπαιδευτικές δράσεις και πρωτοβουλίες για τη διάσωση της παραδοσιακής, βιοτεχνικής και βιομηχανικής τεχνολογίας της χώρας. Η πρόεδρος του ΠΙΟΠ είχε τα γνωστικά εργαλεία για να αντιληφθεί ότι τα βαριά χαρτιά της Ιστορίας βρίσκονται στα αρχεία του Ομίλου της Τράπεζας Πειραιώς. Ιδιαίτερα σε εκείνα του Ιστορικού Αρχείου της ΕΤΒΑ. Από τα οποία ξεκίνησε η διάσωση, επιστημονική μελέτη, οργάνωση και δημοσίευση των αρχείων. Καθώς τα έγγραφά τους αποτυπώνουν όχι μόνο τη βιομηχανική και βιοτεχνική ιστορία της χώρας, αλλά και τις κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες που τη διαμόρφωσαν ή που διαμορφώθηκαν από αυτήν.

Τον Ιανουάριο του 2015 η Σοφία Στάικου παρέλαβε από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας τη διάκριση του Ανώτερου Ταξιάρχη του Τάγματος του Φοίνικος. Ηταν το διακριτικό γνώρισμα που συνοψίζει την προσπάθεια των ενεργειών της βασισμένων στο τετράπτυχο ποιότητα – παιδεία – πολιτισμός – περιβάλλον.

Το αφήγημα του βίου της ξεκίνησε με σπουδές στις πολιτικές επιστήμες στο Πάντειο Πανεπιστήμιο. Εφυγε για μεταπτυχιακές σπουδές στη βιομηχανική ψυχολογία στην Αγγλία και επιστρέφοντας ξεκίνησε την επαγγελματική της διαδρομή στη Citibank. Μετά εργάστηκε στη Διεύθυνση Μάρκετινγκ και Δημοσίων Σχέσεων της Ιονικής Τράπεζας και στη διαφημιστική SolidAdvertising. Την πολιτική τη γνώρισε το 1974, δουλεύοντας στο γραφείο του τότε υπουργού Οικονομικών Ιωάννη Πεσμαζόγλου στην κυβέρνηση εθνικής ενότητας του Κωνσταντίνου Καραμανλή. Μετά τις εκλογές ο πρωθυπουργόςΚωνσταντίνος Καραμανλής την επέλεξε για συνεργάτιδα στο προσωπικό του γραφείο.

Η Σοφία Στάικου γνώρισε τον Μιχάλη Σάλλατο 1992, όταν εκείνος ως επικεφαλής μιας μεγάλης ομάδας ισχυρών επιχειρηματιών τής εποχής αγόρασε τη ρημαγμένη τότε Τράπεζα Πειραιώς. Εκείνη είχε αναλάβει τότε τον τομέα προβολής και επικοινωνίας της τράπεζας και σύντομα της ανέθεσαν τη διαχείριση ανθρώπινου δυναμικού. Εγιναν σύντροφοι στη ζωή το 1994. Ομως για τον εαυτό της δεν κράτησε τον στερεοτυπικό ρόλο της συζύγου μεγάλου επιχειρηματία αποστασιοποιημένης από τα επαγγελματικά πράγματα. Είχε γνώση και άποψη για όλα εντός της οικογένειας αλλά και εντός του τραπεζικού ομίλου, ενισχύοντας την εικόνα που συνόδευε τη φήμη του ισχυρού διδύμου Σάλλας – Στάικου.

Το 2000 ανέλαβε τη Γενική Διεύθυνση Προσωπικού και Επικοινωνίας της Τράπεζας Πειραιώς και το 2002 τη θέση του προέδρου του Πολιτιστικού Ιδρύματος του Ομίλου. Η Σοφία Στάικου είχε δηλώσει ότι πρότυπό της υπήρξε το πρωτοποριακό Μορφωτικό Ιδρυμα της Εθνικής Τράπεζας. Από τις εκδόσεις του οποίου έλαβε το καλό παράδειγμα ώστε να δημιουργήσει μία αντίστοιχη παράδοση και για τον Ομιλο της Πειραιώς. Με τη λειτουργία εξειδικευμένης βιβλιοθήκης, ανοιχτής στο κοινό, την υλοποίηση εκπαιδευτικών προγραμμάτων και δραστηριοτήτων με έμφαση στις μαθητικές ηλικίες.

Mε το Ιδρυμα άφησε το στίγμα της στα πολιτιστικά πράγματα με έμφαση στην οργάνωση και διαχείριση του Δικτύου Θεματικών Μουσείων και στην προστασία του περιβάλλοντος. Εδειξε στη Μυτιλήνη, τη Χίο, την Τήνο, τη Σπάρτη, τη Δημητσάνα, τον Βόλο, το Σουφλί, τα Ιωάννινα πως ένα μουσείο μπορεί να στεγαστεί σε ένα εργοστάσιο, σε ένα ελαιοτριβείο, σε μια αποθήκη ή σε ένα παλιό ανθρακωρυχείο.

Καλλιεπής, φιλοπρόοδη, κομψή και παθιασμένη εργασιομανής, η Σοφία Στάικου απέδειξε τον ανθεκτικό της χαρακτήρα απέναντι στις προκλήσεις. Στο παιχνίδι των κανόνων της ισότητας λειτούργησε ο κυνισμός της πραγματικότητας που καθόρισε τις προσωπικές επιλογές της. Αναγνώρισε στον εαυτό της ακαταλληλότητα για τον ρόλο της μητρότητας, δηλώνοντας σε συνέντευξή της το 1998 ότι αν γινόταν μητέρα θα ήθελε ένα «τέλειο» –επομένως απίθανο –παιδί. Ωστόσο επεδίωξε και κατόρθωσε να δημιουργήσει μία άλλη σχέση με τους ανθρώπους, προσδιορισμένη από ένα σχήμα επιμονής για την αναζήτηση του επόμενου στόχου που θα επιδράσει θετικά στη συνέχιση του δημόσιου και του ιδιωτικού βίου. «Το χρήμα είναι δύναμη δημιουργίας. Και δημιουργώ σημαίνει κάνω ανθρώπους ευτυχισμένους. Παράλληλα όμως είναι και πηγή εξουσίας. Αυτό απαιτεί παιδεία με ισχυρές βάσεις για να μη σου καταστρέφει την κλίμακα αξιών» είχε δηλώσει η ίδια σε μία από τις πολυάριθμες συνεντεύξεις της.