Μια σκούπα γίνεται παιχνίδι στα χέρια ενός παιδιού από το Αφγανιστάν που έχει βρει καταφύγιο στον καταυλισμό του Ελαιώνα, την ώρα που σε ένα άλλο σημείο του πλανήτη οι ιρανοί στρατιώτες απλώνουν με επιμέλεια συρματόπλεγμα για να εμποδίσουν τη διέλευση κι άλλων προσφύγων προς τη Δύση. Ενα μωρό που γίνεται «όπλο» διαμαρτυρίας του απελπισμένου πατέρα του, ο οποίος θέλει να διασχίσει τα ελληνικά σύνορα για να αναζητήσει την ελπίδα σε κάποια άλλη ευρωπαϊκή χώρα. Εικόνες δυνατές, άλλοτε σκληρές που αιχμαλωτίζουν το βλέμμα και δημιουργούν έντονα συναισθήματα. Είναι οι στιγμές που πάγωσαν στον χρόνο χάρη στον φωτογραφικό φακό του πολυβραβευμένου έλληνα φωτορεπόρτερ Νίκου Πηλού –συνολικά 22 δίπτυχα και τρία βίντεο τα οποία συνθέτουν την περιοδεύουσα έκθεσή του «Δρόμοι διαφυγής: Βαλκάνια». Μια παραγωγή του Ινστιτούτου Γκαίτε που βασίζεται σε υλικό της περιόδου Ιουλίου 2015 – Απρίλιου 2016.

Γιατί όμως να επισκεφθεί κάποιος μια ακόμη έκθεση με θέμα τους πρόσφυγες; «Υπάρχουν δύο απόψεις για την προσφυγική κρίση. Η πρώτη εκπορεύεται από τα συντηρητικά ακροδεξιά κόμματα και ταυτίζει τους πρόσφυγες με τον ISIS. Η δεύτερη, πιο ουμανιστική, τους αντιμετωπίζει ως ταλαίπωρους. Πιστεύω ότι η αλήθεια βρίσκεται στη μέση κι αυτή την αλήθεια θέλησα να δείξω μέσα από τη δουλειά μου. Αλήθεια που έχει να κάνει με το ότι βάσει των συνθηκών που έχουμε υπογράψει οι ευρωπαϊκές χώρες οφείλουμε να τους παρέχουμε κάποια δικαιώματα κι αυτά συχνά καταστρατηγούνται» μας εξηγεί ο Νίκος Πηλός, ο οποίος ασχολείται αδιάκοπα με το μεταναστευτικό ζήτημα ήδη από το 1990, ενώ μέρος του ευρύτερου φωτογραφικού του εγχειρήματος μάλιστα έχει αποσπάσει περισσότερα από δέκα βραβεία διεθνώς.

Η ΑΛΗΘΕΙΑ ΤΩΝ ΚΑΡΕ. Ποια αλήθεια λένε όμως τα φωτογραφικά καρέ όταν η λήψη είναι φιλτραρισμένη από το βλέμμα του δημιουργού τους; «Το κάδρο και ο τρόπος που αποδίδεται ένα θέμα εναπόκειται στον κάθε φωτογράφο. Η φωτογραφία όμως δείχνει ακριβώς ό,τι έχει συμβεί» απαντά ο Νίκος Πηλός.

Ποια ήταν η πιο δύσκολη στιγμή που βίωσε ακολουθώντας τα βήματα των προσφύγων για να τα αποτυπώσει σε άσπρο – μαύρο, «όχι για αισθητικούς αλλά για τεχνικούς λόγους ώστε να υπάρχει ομοιομορφία στο αποτέλεσμα»; «Οσοι ασχολούμαστε είτε ως φωτογράφοι είτε ως εικονολήπτες είτε ως δημοσιογράφοι με το Προσφυγικό δεν έχουμε δικαίωμα να λέμε ότι έχουμε δει σκληρές εικόνες. Τις δύσκολες στιγμές τις περνούν οι πρόσφυγες. Σίγουρα η κατάσταση δεν είναι ίδια συγκριτικά με μια εμπόλεμη ζώνη, όμως πώς να αντιμετωπίσεις έναν άνθρωπο που έχει χάσει όλη του την οικογένεια σε ναυάγιο ανοιχτά της Κω, το οποίο είναι και το θέμα ενός από τα τρία βίντεο που φιλοξενούνται στην έκθεση;» καταλήγει.

INFO

Η έκθεση φωτογραφίας

«Δρόμοι διαφυγής: Βαλκάνια» εγκαινιάζεται την Πέμπτη στις 20.00 στο Ινστιτούτο Γκαίτε, Ομήρου 14.

Εως 15 Οκτωβρίου.