Δέκα μήνες πολιτικού αδιεξόδου στην Ισπανία οδήγησαν στον βαθύ διχασμό των Σοσιαλιστών, κρίση που εκδηλώθηκε το Σάββατο με την παραίτηση του ηγέτη του κόμματος Πέδρο Σάντσεθ. Σήμερα η διοικούσα επιτροπή των Σοσιαλιστών με τον υπηρεσιακό επικεφαλής Χαβιέρ Φερνάντες συγκαλείται με κύριο θέμα τη στάση που θα τηρήσει το κόμμα στην ψήφο εμπιστοσύνης για την κυβέρνηση μειοψηφίας του Λαϊκού Κόμματος και του Μαριάνο Ραχόι. Το πιθανότερο είναι να ανατραπεί η κατηγορηματική άρνηση του Σάντσεθ και έτσι οι Σοσιαλιστές να απέχουν από την ψηφοφορία ώστε να εγκριθεί η κυβέρνηση Ραχόι και να αποφευχθούν οι τρίτες εκλογές τα Χριστούγεννα. Η Ισπανία θα πρέπει να αποκτήσει κυβέρνηση έως τις 31 Οκτωβρίου, διαφορετικά θα υπάρξει και πάλι προσφυγή στις κάλπες.

Η συνεδρίαση της διοικούσας επιτροπής με τα 250 μέλη το Σάββατο ήταν θυελλώδης. Ο Σάντσεθ, ο οποίος ήταν ο πρώτος γ.γ. του Σοσιαλιστικού Κόμματος που εξελέγη με απευθείας ψηφοφορία των μελών το 2014, υπερασπίστηκε την πολιτική της άρνησης να στηρίξει έστω και εμμέσως μια κυβέρνηση Ραχόι με τη φράση «το όχι είναι όχι». Οι αντίπαλοι του 44χρονου πολιτικού, με επικεφαλής την πρόεδρο της Ανδαλουσίας Σουζάνα Ντίαθ και ψήφους 132 έναντι 107, ακύρωσαν τα σχέδιά του για έκτακτο συνέδριο στις 23 Οκτωβρίου κατά τη διάρκεια του οποίου τα μέλη του κόμματος θα αποφάσιζαν εάν τον υποστηρίζουν ή εάν ήθελαν έναν νέο ηγέτη που θα έδινε ευκαιρία στον Ραχόι να κυβερνήσει. Δεκάδες υποστηρικτές του Σάντσεθ συγκεντρώθηκαν έξω από τα κεντρικά γραφεία κρατώντας πανό που έγραφαν «Κάτω οι πραξικοπηματίες» και βρίζοντας τους αντιπάλους του. Στους δημοσιογράφους δεν επετράπη η είσοδος στη μαραθώνια συνεδρίαση, σύμφωνα όμως με πληροφορίες που διέρρευσαν επί πολλές ώρες οι δύο πλευρές δεν μπορούσαν να συμφωνήσουν σε τίποτα: για ποιο θέμα να ψηφίσουν, πώς να ψηφίσουν ή έστω ποιος θα προήδρευε της συζήτησης. «Οταν συνειδητοποιήσουν τη ζημιά που έχει γίνει θα θυμούνται όλοι με νοσταλγία τις 85 έδρες (ο σημερινός αριθμός των εδρών του Σοσιαλιστικού Κόμματος στη Βουλή)» έγραψε σε tweet ο Χαβιέρ Σολάνα, πρώην υπουργός των Σοσιαλιστών.

«Σήμερα περισσότερο από ποτέ χρειάζεται να είμαστε περήφανοι για το Σοσιαλιστικό Κόμμα» ανέφερε σε δημόσια δήλωσή του ο Σάντσεθ μετά την παραίτηση. «Η νέα διοικούσα επιτροπή θα έχει την πλήρη υποστήριξή μου». Η αμφισβητούμενη στρατηγική τού να αρνηθεί με κάθε κόστος τη δυνατότητα στον Ραχόι να κυβερνήσει, μαζί με τα άσχημα αποτελέσματα για τους Σοσιαλιστές στις εκλογές του Ιουνίου (τα χειρότερα στην ιστορία του κόμματος), απομόνωσαν τον Σάντσεθ. Την περασμένη Τετάρτη, τα μισά μέλη της εκτελεστικής επιτροπής παραιτήθηκαν για να τον εξαναγκάσουν να φύγει. Ο νεαρός καθηγητής Οικονομικών προσπάθησε να στηρίξει την ηγεσία του με την υποστήριξη των μελών του κόμματος –ακριβώς το αντίστοιχο που έκανε και ο Τζέρεμι Κόρμπιν στο Εργατικό Κόμμα στη Βρετανία -, όμως ο κομματικός μηχανισμός νίκησε. Για πολλούς, πίσω από αυτό το «εσωτερικό πραξικόπημα» βρίσκονται οι βαρόνοι του κόμματος με επικεφαλής τον πρώην πρωθυπουργό Φελίπε Γκονζάλεθ που στηρίζει τη συμπατριώτισσά του Ντίαθ (είναι και οι δύο από την Ανδαλουσία).

Καθώς δεν υπάρχει πια κανένας άλλος συνδυασμός που να μπορεί να διαμορφώσει κυβέρνηση, το μόνο που μένει είναι μια κυβέρνηση Ραχόι με την αποχή κατά την ψηφοφορία στη Βουλή των Σοσιαλιστών, οι οποίοι κυβέρνησαν την Ισπανία από το 2004 έως το 2011.