Τα δικά της χαρτιά δεν τα ανοίγει ακόμα –τουλάχιστον όχι όλα. Η βρετανίδα πρωθυπουργός, πάντως, έδωσε για πρώτη φορά μια ημερομηνία: ώς τον προσεχή Μάρτιο, είπε σε συνέντευξή της στο BBC, θα έχει αρχίσει η διαδικασία αποχώρησης της Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ενωση. Πώς; Κατ’ αρχάς με την ενεργοποίηση του άρθρου 50 της Συνθήκης της Λισαβόνας. Και στη συνέχεια με έναν «μεγάλο νόμο κατάργησης» της ευρωπαϊκής νομοθεσίας που έχει ενσωματωθεί στο βρετανικό δίκαιο.

Η ανακοίνωση, σημειώνουν οι αναλυτές, θα καθησυχάσει τους θιασώτες του Brexit, κάτι παραπάνω από τους μισούς Βρετανούς, που φοβούνταν ότι η Τερίζα Μέι, υπέρμαχος της παραμονής της Βρετανίας στην Ευρώπη την εποχή του δημοψηφίσματος, θα παρέτεινε όσο μπορούσε τη διαδικασία αποχώρησης. Οταν πάντως διαδέχθηκε τον Ντέιβιντ Κάμερον στην πρωθυπουργία, η Μέι ήταν σαφής: «Brexit σημαίνει Brexit». Η χθεσινή της ανακοίνωση δείχνει ότι μάλλον το εννοούσε. Και από αυτή την άποψη απογοητεύει εκείνους τους Βρετανούς, κάτι λιγότερο από τους μισούς, που ήλπιζαν ότι θα βρισκόταν ένας τρόπος να μη γίνει ποτέ πραγματικότητα η αποχώρηση.

Διχασμός υπάρχει και στον κομματικό μικρόκοσμο των Τόρις. Είναι όμως διαφορετικού τύπου. Με την έξοδο να έχει αποφασιστεί στο δημοψήφισμα του περασμένου Ιουνίου, οι Συντηρητικοί διχάζονται ανάμεσα σε αυτούς που τάσσονται υπέρ του λεγόμενου hard Brexit και εκείνους που προτιμούν μια πιο λάιτ εκδοχή. Πρακτικά, οι πρώτοι θέλουν να τεθεί τέλος στην ελεύθερη είσοδο των ευρωπαίων πολιτών στο Ηνωμένο Βασίλειο ακόμη και με τον κίνδυνο της ρήξης με την ενιαία αγορά. Οι δεύτεροι προτάσσουν τη διατήρηση των δεσμών με την ενιαία αγορά, ακόμη κι αν αυτό σήμαινε κάποιες παραχωρήσεις στην ελευθερία εισόδου των ευρωπαίων πολιτών στη Βρετανία.

Προς τα πού γέρνει η ζυγαριά; Αγνωστο. «Δεν έχουν κανένα πλάνο, βρίσκονται ακόμη στη φάση της εξέτασης των φακέλων που σχετίζονται με το Brexit» έλεγε ευρωπαίος διπλωμάτης στη «Μοντ». Φως δεν αναμένεται να ρίξει ούτε το συνέδριο των Τόρις που πραγματοποιείται στο Μπέρμιγχαμ –αν και θεωρούνταν πιθανό να δώσει η βρετανίδα πρωθυπουργός ένα κάποιο στίγμα στην ομιλία με την οποία θα άνοιγε χθες βράδυ τις εργασίες του συνεδρίου. Αν ξεκαθαρίζει κάτι, αυτό είναι στο πεδίο των πολιτικών σχεδιασμών της ίδιας. Η ανακοίνωση του χρονοδιαγράμματος ερμηνεύεται ως πρόθεση της πρωθυπουργού να μην πάει σε πρόωρες εκλογές αλλά να εξαντλήσει τη θητεία της ως μη εκλεγμένη διάδοχος του Κάμερον. Εικάζεται επίσης ότι σκοπεύει να διαδραματίσει κεντρικό ρόλο στις διαπραγματεύσεις, όπου θα φανεί εάν τάσσεται υπέρ του Brexit της ρήξης ή της πιο λάιτ εκδοχής. Στις δηλώσεις της στο BBC, πάντως, η Μέι είπε ότι θα λάβει πολύ σοβαρά υπόψη της τις ανησυχίες των Βρετανών για το θέμα της μετανάστευσης –είναι ακριβώς αυτές οι ανησυχίες που έδωσαν τη νίκη στο Brexit.

Ολα αυτά δεν αφήνουν καθόλου αδιάφορη την υπόλοιπη Ευρώπη –και επειδή το 2017 είναι χρονιά εκλογών. Για παράδειγμα, η ενεργοποίηση του άρθρου 50 της Συνθήκης θα βρει τη Γαλλία στην καρδιά της προεκλογικής της εκστρατείας ενόψει των προεδρικών εκλογών του Απριλίου – Μαΐου. Ενώ τα κόμματα στη Γερμανία θα ζεσταίνουν τις δικές τους προεκλογικές μηχανές για τις κάλπες που θα στηθούν τον Σεπτέμβριο της ίδιας χρονιάς. Το μείγμα διαπραγματεύσεων για την έξοδο και εκλογών μπορεί να αποδειχθεί εκρηκτικό, σημειώνουν οι αναλυτές. Πόσο, μένει να φανεί.

Εως και δύο χρόνια

Η ενεργοποίηση του άρθρου 50 δεν σημαίνει ότι η Βρετανία θα αποχωρήσει αμέσως από την Ευρωπαϊκή Ενωση. Σύμφωνα με όσα προβλέπει η Συνθήκη της Λισαβόνας θα πρέπει να ακολουθήσει διαπραγμάτευση για τους όρους της αποχώρησης, η οποία μπορεί να διαρκέσει έως και δύο χρόνια, ενώ μπορεί να υπάρξει παράταση των διαπραγματεύσεων εάν συναινέσουν και οι δύο πλευρές.