Κάλεσμα προς τη διεθνή κοινότητα και την Ευρωπαϊκή Ενωση να αναλάβουν τις δικές τους ευθύνες αναφορικά με την κατάσταση στην Κύπρο αλλά και σε σχέση με την αμφισβήτηση της Συνθήκης της Λωζάννης απηύθυνε το απόγευμα ο Προκόπης Παυλόπουλος από την Αεροπορική Βάση Δεκέλειας.
Εκεί ως πρώτος πολίτης της χώρας υποδέχτηκε τα λείψανα των 16 ελλήνων πεσόντων στρατιωτικών στην Κύπρο που επέβαιναν στο Νoratlas «Νίκη 4», το οποίο κατερρίφθη από τραγικό λάθος της κυπριακής αεράμυνας, στο σημείο όπου βρίσκεται ο Τύμβος της Μακεδονίτισσας, τα ξημερώματα της 22ας Ιουλίου του 1974.
«Η Συνθήκη της Λωζάννης, η οποία πρέπει να τηρείται στο ακέραιο γιατί πρόκειται περί αναποσπάστου τμήματος του διεθνούς δικαίου, δεν καθορίζει μόνο τα σύνορα της Ελλάδας, καθορίζει και τα σύνορα της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Γιατί κατά το ίδιο το πρωτογενές ευρωπαϊκό δίκαιο τα σύνορα της Ευρωπαϊκής Ενωσης είναι τα σύνορα των κρατών-μελών όπως ορίζονται κυριάρχως από αυτά» τόνισε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας.
Και συνέχισε, χαρακτηρίζοντας «τραύμα βαρύτατο για τη διεθνή κοινότητα το να ανέχεται να παραβιάζονται απροκάλυπτα αποφάσεις του κορυφαίου οργανισμού της, του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, και να παρατηρεί αδιάφορη αυτό το πλήγμα εναντίον του πυρήνα του διεθνούς δικαίου».
Επισήμανε, επίσης, ότι «είναι πλήγμα και για την ίδια την ευρωπαϊκή δημοκρατία να ανέχεται σε έδαφος κράτους-μέλους της –άρα σε ευρωπαϊκό έδαφος –στρατεύματα κατοχής, να ανέχεται την ύπαρξη εγγυήσεων.
«Αυτό σημαίνει ότι πάσχει η ίδια η ευρωπαϊκή δημοκρατία και είναι χρέος της Ευρώπης όχι μόνο απέναντι στην Κύπρο, αλλά απέναντι στην ίδια την ευρωπαϊκή ιδέα, απέναντι στους ίδιους τους ευρωπαϊκούς θεσμούς».
Νωρίτερα η Κύπρος, σε ειδική επίσημη τελετή, είχε γονατίσει ευλαβικά μπροστά στα 16 μικρά ξύλινα φέρετρα (σκεπασμένα με τις σημαίες Ελλάδας και Κύπρου), με τον Πρόεδρο Νίκο Αναστασιάδη να δηλώνει «δέος, συγκίνηση, αλλά και περηφάνια για τους ήρωες του έθνους» καθώς απένεμε το Μετάλλιο Εξαίρετης Προσφοράς στους συγγενείς των ελλήνων ηρώων.
«Η Κύπρος το 1974 περίμενε τον ερχομό της Ελλάδας. Περίμενε τα ελληνικά φτερά. Ηρθαν μια χούφτα Ελληνες για την τιμή των όπλων» είπε ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας και τόνισε: «Εγιναν λάθη. Η κυπριακή πολιτεία εκφράζει μια συγγνώμη σε όσους πλήγωσε. Λέμε ένα μεγάλο “ευχαριστώ” στους συγγενείς για την προσφορά των ηρώων».
Τους 16 αποχαιρέτησε και ο υπουργός Εθνικής Αμυνας Πάνος Καμμένος, που υπογράμμισε: «Δεχθείτε τη συγγνώμη της ελληνικής πολιτείας για όσα δεν έκανε 42 χρόνια».
