Ο καρκίνος κάλπαζε στους πνεύμονες πλησιάζοντας γοργά προς το τέλος. Ο Γιόχαν Κρόιφ αντιλαμβανόταν τι συμβαίνει στο σώμα του και παρά τις αισιόδοξες προγνώσεις των γιατρών του ήθελε να κλείσει όλους τους λογαριασμούς πριν παραδοθεί στον Ερμή Ψυχοπομπό που θα τον οδηγούσε στις Κήρες, τις θεές του θανάτου.
Ενα πρωινό σήκωσε το τηλέφωνο και μίλησε στον αγαπημένο του ολλανδό δημοσιογράφο Γιάαπ ντε Χρουτ. Του ζήτησε να του αφηγηθεί τη ζωή του. Να γράψει την ποδοσφαιρική του διαθήκη.
Η αυτοβιογραφία «Γιόχαν Κρόιφ 14» τοποθετήθηκε χθες στις προθήκες των βιβλιοπωλείων. Ενα έργο 319 σελίδων που γράφτηκε σε πρώτο πρόσωπο και φυσικά χωρίζεται σε 14 κεφάλαια, παρακαταθήκη στο ποδόσφαιρο για τους επιγόνους του Πυθαγόρα της Ολλανδίας.
«Ο,τι γνωρίζω το έμαθα από τις εμπειρίες» προλογίζει ο Κρόιφ. Από την πρώτη σελίδα ο Φλάκο (Κοκαλιάρης, παρατσούκλι που του κόλλησαν στην Ισπανία) τονίζει τη σημασία της γνώσης. Ισως γιατί δεν έδωσε ποτέ σημασία στο σχολείο και το κουβαλούσε σαν αμαρτία τα χρόνια της ποδοσφαιρικής του δόξας. «Για μένα όλα άρχισαν στον δρόμο».
Ταπεινή καταγωγή. Ο Γιόχαν Κρόιφ γεννήθηκε από φτωχή οικογένεια. Ο χαμός του πατέρα του στην τρυφερή ηλικία των 12 ετών αποτέλεσε τάμπουλα ράζα για τη ζωή του.
«Οι γονείς μου είχαν ένα οπωροπωλείο στο Μπέτοντορπ, κοντά στο στάδιο του Αγιαξ. Ετσι μπορείς να πεις ότι το πεπρωμένου μου ήταν γραμμένο». «Ο πατέρας μου είχε ένα γυάλινο μάτι και έβαζε στοιχήματα ποιος μπορεί να κοιτάξει τον ήλιο περισσότερο. Κάλυπτε το καλό του μάτι με το χέρι και με το άλλο έβλεπε τον ήλιο και κέρδιζε τα στοιχήματα».
«Μετά τον θάνατο του πατέρα μου ο Αγιαξ αντιλήφθηκε το πρόβλημα της οικογένειάς μου και προσέλαβε τη μητέρα μου να καθαρίζει τα αποδυτήρια. Πάντοτε σκεφτόμουν τον θάνατο του πατέρα μου. Στην πραγματικότητα, πίστευα πως δεν θα φτάσω τα 50. Οταν είχε πεθάνει, για να διαπιστώσω ότι βρισκόταν ακόμα κοντά μου, του ζήτησα να σταματήσει το ρολόι. Την επόμενη ημέρα σταμάτησε».
Το ολοκληρωτικό ποδόσφαιρο. Με προπονητή τον Ρίνους Μίχελς και ηγέτη τον Γιόχαν Κρόιφ η Ολλανδία έφερε την επανάσταση στο ποδόσφαιρο τη δεκαετία του ’70 με το τόταλ φούτμπολ. Οι Οράνιε ωστόσο ηττήθηκαν από τη Δυτική Γερμανία στον τελικό του Μουντιάλ του 1974.
«Το ξεπέρασα γρήγορα. Δεν υπήρξε δράμα. Κυρίως γιατί έβλεπα τη θετική πλευρά των πραγμάτων και τον θαυμασμό που υπήρχε για το παιχνίδι μας. Ολοι πίστευαν πως εμείς είχαμε νικήσει. Ολη η φιλοσοφία για το πώς πρέπει να παίζεται το ποδόσφαιρο καθιερώθηκε στο Παγκόσμιο Κύπελλο. Αυτή η φιλοσοφία εξακολουθεί να ισχύει και σήμερα».
Ινδαλμα. Ο Κρόιφ μετεξελίχθηκε σε ποδοσφαιρικό ήρωα και η εικόνα του ξεπερνούσε το άθλημα.
Η κορυφαία ενδεκάδα
Στους κορυφαίους έντεκα ο Κρόιφ δεν περιλαμβάνει κανέναν από τους εν ενεργεία παίκτες – ούτε καν τον Λιονέλ Μέσι, αλλά ούτε και τον εαυτό του.
Η κορυφαία ενδεκάδα: Λεβ Γιασίν, Κάρλος Αλμπέρτο, Μπεκενμπάουερ, Γκουαρντιόλα, Κρολ, Αλφρέδο ντι Στέφανο, Μπόμπι Τσάρλτον, Γκαρίντσα, Μαραντόνα, Πελέ, Κάιζερ.
Η κρίση
Η ήττα στην Αθήνα από τη Μίλαν στον τελικό του Τσάμπιονς Λιγκ σήμανε την αρχή του τέλους του.
«Η συσσώρευση μικρών λαθών μάς καταδίκασε. Διάβασα στην εφημερίδα πως απολύθηκα και ότι ο Νούνιεζ και ο Γκασπάρτ θα έφερναν τον Μπόμπι Ρόμπσον στη θέση μου. Απίστευτη κατάσταση. Δύο ημέρες νωρίτερα είχα συναντηθεί με τον Νούνιεζ και μιλήσαμε για τη νέα σεζόν, ενώ προσωπικά έπεισα τον Λουίς Ενρίκε να φύγει από τη Ρεάλ για να έρθει στην Μπάρτσα. Ο τύπος θα ερχόταν για μένα».
Η εγχείρηση καρδιάς
Το 1991 εισήχθη επειγόντως στο νοσοκομείο για να υποβληθεί σε εγχείρηση καρδιάς. «Εκείνη την περίοδο είχα πολλούς στομαχόπονους. Πολλές φορές ίδρωνα και άλλες ξαφνικά έκανα εμετό. Ο χειρουργός γνώριζε πολύ καλά πως τα μάτια όλου του κόσμου ήταν πάνω του. Και ήξερα πως αυτός ο άνδρας θα έκανε ό,τι ήταν δυνατό ώστε η εγχείρηση να πάει καλά. Από εκείνη τη στιγμή εξαφανίστηκαν όλες οι αμφιβολίες για το αν θα πεθάνω όπως ο πατέρας μου. Απελευθερώθηκα από αυτή την εμμονή».
Ο Κάρλες Ρέξακ
«Το χειρότερο πράγμα για μένα ήταν πως προσωρινός αντικαταστάτης μου ορίστηκε το δεξί μου χέρι και φίλος, ο Τσάρλι Ρέξακ. Περισσότερο απ’ όλα με πείραξε γιατί αντέδρασε σαν να ήταν το πιο φυσιολογικό πράγμα στον κόσμο. Επιπλέον, ο Ρέξακ αναφερόταν με τα χειρότερα λόγια για τον Νούνιεζ».
Ο Πεπ Γκουαρντιόλα
«Αν δεν βρισκόμουν στην Μπάρτσα, ο Γκουαρντιόλα πιθανόν να πουλιόταν. Η Μπάρτσα ήθελε να τον ξεφορτωθεί. Θεωρούσε πως ήταν πολύ αδύνατος, πως δεν έπαιζε άμυνα και πως ήταν πολύ κακός στο ψηλό παιχνίδι. Αυτό που δεν έβλεπαν ήταν οι βασικές αρετές: εξυπνάδα, ταχύτητα εκτέλεσης, τεχνική». Οταν ο Γκουαρντιόλα ανέλαβε, ως προπονητής πια, την πρώτη ομάδα της Μπάρτσα, ο Κρόιφ τού είπε: «Πρέπει να πεις στον πρόεδρο: “Φύγε από τα αποδυτήρια. Αφεντικό τώρα είμαι εγώ”».
Ο γάμος του και το περίφημο «14»
«Παντρεύτηκα την Ντάνι τη δεύτερη ημέρα του δωδέκατου μήνα. Δύο συν δώδεκα μας κάνουν δεκατέσσερα, το νούμερό μου». Ο γάμος του άλλαξε τον τρόπο που λειτουργούσε στο ποδόσφαιρο. «Την ευθύνη που ανέλαβα στο σπίτι τη μετέφερα στα αποδυτήρια και στο γήπεδο».
Η απουσία του από το Μουντιάλ του ‘78
Ολα συνέβησαν τον Σεπτέμβριο του 1977. «Βρισκόμουν στο σπίτι και έβλεπα ένα παιχνίδι μπάσκετ όταν χτύπησε το κουδούνι. Μια φωνή έλεγε πως ήταν από μια μεταφορική εταιρεία. Οταν άνοιξα την πόρτα, ένα πιστόλι κόλλησε στο κεφάλι μου και ο άνδρας με ανάγκασε να πέσω στο έδαφος. Βρισκόμασταν όλοι στο σπίτι. Τα παιδιά και η γυναίκα μου (στη συνέχεια ο απαγωγέας εξουδετερώθηκε). Σε μια τέτοια περίπτωση δεν πηγαίνεις στην άλλη άκρη του κόσμου και αφήνεις την οικογένειά σου μόνη της για οκτώ εβδομάδες. Πάντοτε θα τίθεται το ερώτημα αν θα είχαμε κατακτήσει το Παγκόσμιο Κύπελλο αν έπαιζα. Ειλικρινά, νομίζω πως ναι».
Κεφάλαιο «Καταλωνία»
Η μεταγραφήστην Μπαρτσελόνα
Οταν ο Κρόιφ αφίχθη στην Μπαρτσελόνα προκλήθηκε σεισμός. Στη συνέχεια έμαθε ότι δεν ήταν η πρώτη επιλογή.
«Γιατί στην Μπαρτσελόνα; Η Ισπανία μόλις είχε ανοίξει τα σύνορα στους ξένους παίκτες και βρισκόταν ήδη εκεί ο Ρίνους Μίχελς. Ο Κάρλες Ρέξακ μού έλεγε υπέροχες ιστορίες για τον σύλλογο και την πόλη. Η πρώτη επιλογή του Μίχελς ήταν ο γερμανός επιθετικός Γκερντ Μίλερ. Ο Μίχελς δεν μου μίλησε ποτέ γι’ αυτό το θέμα. Κι εγώ έκανα πως δεν το γνώριζα».
Μπάρτσα – Ρεάλ. «Είχα μετανιώσει που πήγα να παίξω στην Ισπανία τα χρόνια της δικτατορίας του Φράνκο. Το πρωτάθλημα του 1977 μας το έκλεψαν. Παίζαμε εναντίον της Μάλαγα και ο διαιτητής με απέβαλε. Χωρίς αιτία. Σύμφωνα με όσα υποστήριξε, τον είχα αποκαλέσει “μπάσταρδο”. Μέχρι σήμερα αυτή η λέξη δεν έχει βγει από το στόμα μου».
Προπονητής των Μπλαουγκράνα. Ο Κρόιφ ήταν ο δημιουργός της Ντριμ Τιμ. «Ηξερα γιατί με είχε προσλάβει ο πρόεδρος Νούνιεζ. Ο κύριος στόχος του ήταν να σώσει τη θέση του. Δεν με προσέλαβε γιατί μοιραζόταν τις θέσεις μου. Ημουν μία πολιτική επιλογή. Θα ήμουν ο μοναδικός επικεφαλής. Ούτε παίκτες, ούτε μάνατζερ. Αλλαξα τα πάντα από την αρχή. Για να καταφέρω να φτάσω στο επίπεδο της Ντριμ Τιμ χρειάστηκαν 10.000 ώρες προπόνησης».
