Ανήκετε στην κατηγορία των ανθρώπων που κουνούν όλη την ώρα με νευρικότητα τα χέρια ή τα πόδια τους; Αν ναι, δεν χρειάζεται πια να προσπαθείτε να μείνετε ακίνητοι: μια νέα μελέτη αποκαλύπτει ότι οι νευρικές κινήσεις κάνουν καλό στην υγεία.
Η καθιστική ζωή είναι μία από τις μάστιγες των σύγχρονων κοινωνιών. Καθόμαστε στο αυτοκίνητο, στο γραφείο, στο σπίτι. Πολυάριθμες μελέτες έχουν δείξει ότι ο μέσος άνθρωπος περνάει 8-10 ώρες την ημέρα καθισμένος – περισσότερες αν κάνει και δουλειά γραφείου. Και όσες ώρες κάθεται, το σώμα του μετά βίας κινείται.
Οι συνέπειες αυτής της μυϊκής ακινησίας είναι καλά τεκμηριωμένες, γράφει η εφημερίδα «Νιου Γιορκ Τάιμς», και συμπεριλαμβάνουν αύξηση του σωματικού βάρους και των επιπέδων σακχάρου.
Οι πιο άμεσες επιπτώσεις, όμως, αφορούν τα αγγεία μας. Μελέτες έχουν δείξει ότι η αδιάκοπη ακινησία προκαλεί απότομη και σημαντική μείωση της ροής αίματος στα πόδια, η οποία έχει ως συνέπεια να αυξάνεται με το πέρασμα του χρόνου ο κίνδυνος σκλήρυνσης των αρτηριών, αύξησης της αρτηριακής πίεσης και καρδιοπάθειας.
Ο κίνδυνος αυτός μπορεί να αποσοβηθεί αν σηκωνόμαστε τακτικά και περπατάμε, αλλά «υπάρχουν περιπτώσεις (π.χ. στη διάρκεια ενός μίτινγκ) κατά τις οποίες δεν είναι δυνατό να σηκωθούμε» λέει ο δρ Τζόουμ Παντίλα, επίκουρος καθηγητής Διατροφής και Φυσιολογίας της Ασκησης στο Πανεπιστήμιο του Μισούρι.
Το πείραμα
Ο δρ Παντίλα και οι συνεργάτες του αναρωτήθηκαν αν θα μπορούσαν να αναχαιτίσουν τη μειωμένη ροή αίματος στα πόδια κλασικές κινήσεις, όπως αυτές που κάνουν οι νευρικοί άνθρωποι.
Ετσι, επιστράτευσαν έντεκα υγιείς φοιτητές και μέτρησαν τη ροή του αίματος και την ευλυγισία του τοιχώματος σε μία από τις κύριες αρτηρίες των ποδιών τους. Στη συνέχεια, τους ζήτησαν να καθήσουν επί τρεις ώρες σε ένα γραφείο γράφοντας στο κομπιούτερ, μιλώντας στο τηλέφωνο και γενικώς κάνοντας ό,τι ήθελαν, αρκεί να μη σηκώνονταν από την καρέκλα.
Επιπλέον, έπρεπε να διατηρήσουν εντελώς ακίνητο το ένα πόδι, ενώ με την πτέρνα του άλλου έπρεπε να χτυπούν κάθε πέντε λεπτά το πάτωμα για ένα λεπτό (ήταν εφοδιασμένοι με χρονόμετρα που χτυπούσαν όταν έπρεπε να κινηθούν και να σταματήσουν).
Καθ’ όλη τη διάρκεια του πειράματος οι ερευνητές κατέγραφαν τη ροή του αίματος στα πόδια των εθελοντών.
Τα αποτελέσματα
Οπως γράφουν στην «Αμερικανική Επιθεώρηση Φυσιολογίας» (AJP), η αρτηριακή πίεση στο ακίνητο πόδι των εθελοντών μειώθηκε απότομα και παρέμεινε χαμηλή, ενώ στο άλλο πόδι αυξήθηκε σε σύγκριση με τα επίπεδα που είχε πριν αρχίσει το πείραμα.
Το πιο σημαντικό όμως είναι πως όταν οι ερευνητές έλεγξαν στο τέλος του τριώρου την ικανότητα αυτής της κύριας αρτηρίας να ανταποκρίνεται στις αλλαγές της πίεσης, διαπίστωσαν ότι στο ακίνητο πόδι είχε μειωθεί σημαντικά σε σχέση με την κατάστασή της πριν αρχίσει το πείραμα. Με άλλα λόγια, μέσα σε μόλις τρεις ώρες ακινησίας η αρτηρία είχε ήδη πάψει να είναι όσο υγιής ήταν πριν από αυτήν.
Αντιθέτως, η αρτηρία του ποδιού που «χτυπιόταν» συστηματικά ήταν σε καλύτερη κατάσταση απ’ ό,τι πριν αρχίσει το πείραμα.
«Για να είμαστε ειλικρινείς, μας εξέπληξε το εύρος της διαφοράς μεταξύ των δύο ποδιών» είπε ο δρ Παντίλα. «Περιμέναμε βέβαια ότι η παροδική κινητικότητα του ποδιού θα αντιστάθμιζε κάπως την ελάττωση της κυκλοφορίας του αίματος, προστατεύοντας έως έναν βαθμό την αρτηρία, αλλά όχι σε αυτόν τον βαθμό. Παρότι οι κινήσεις που έκαναν οι εθελοντές με το πόδι τους ήταν σχετικά μικρές, τα οφέλη ήταν πολύ μεγάλα».
Αυτό είναι πολύ σημαντικό, προσθέτει, διότι οι αρχικά παροδικές επιπτώσεις της επαναλαμβανόμενης μυϊκής ακινησίας στην αγγειακή υγεία, με τον καιρό, γίνονται μόνιμες.
Αν λοιπόν είστε αναγκασμένοι να μένετε με τις ώρες ακίνητοι σε μια καρέκλα, φροντίστε τουλάχιστον να παίζετε τα δάχτυλά σας, να χτυπάτε την πτέρνα στο πάτωμα ή τέλος πάντων να κινείτε τα πόδια σας με όποιον τρόπο μπορείτε, συνιστά.
