Ο Σταύρος Θεοδωράκης βρίσκεται από χθες στη γενέτειρά του. Εκτός όμως από συνεντεύξεις στα τοπικά Μέσα και βόλτες στα καφενεία των κρητικών χωριών, σε αυτή την εξόρμηση θα κληθεί να παίξει κι έναν ακόμη ρόλο, πλην εκείνου του περιοδεύοντος πολιτικού. Θα κλείσει, σήμερα το μεσημέρι, τις εργασίες του πέμπτου Ελληνικού Φόρουμ Δημόσιας Πολιτικής που διοργανώνεται στα Χανιά από την ομώνυμη ομάδα ελλήνων επαγγελματιών και ακαδημαϊκών των κοινωνικών επιστημών. Η ομιλία τού επικεφαλής του Ποταμιού όμως δεν θα είναι μόνο για τα αμφιθέατρα, «θα έχει και αμιγώς πολιτικά χαρακτηριστικά» λένε οι στενοί του συνεργάτες.
Οντως. Ο Θεοδωράκης αναμένεται να σχολιάσει το μείζον θέμα της πολιτικής επικαιρότητας της εβδομάδας, τις σχέσεις Πολιτείας – Εκκλησίας. Για την ακρίβεια, τις σχέσεις της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ με την Εκκλησία. Και να ασκήσει σφοδρή επίθεση στον λαϊκισμό, τον οποίο, σύμφωνα με την οπτική του γωνία, εκφράζουν όχι μόνο τα κόμματα της συμπολίτευσης αλλά ανέχονται –και εντέλει βοηθούν –και εκείνα του λεγόμενου μεταρρυθμιστικού χώρου. «ΤΑ ΝΕΑ» είχαν την ευκαιρία να διαβάσουν το προσχέδιο της ομιλίας του και παρουσιάζουν τα σημαντικότερα πολιτικά στοιχεία της τοποθέτησής του.
Η Εκκλησία. Για τον επικεφαλής του Ποταμιού η πλειονότητα των υπουργών Παιδείας έχει «προσπαθήσει να αποφύγει την καυτή πατάτα του εκσυγχρονισμού των σχολικών βιβλίων» πριν φθάσουμε να διαπραγματεύεται την ύλη τους πίσω από τις κλειστές καγκελόπορτες του πρωθυπουργικού μεγάρου «ο Αρχιεπίσκοπος, αρκετοί μητροπολίτες,ο υπουργός Παιδείαςκαι ο υπουργός Αμύνης! Αρχηγός ενός κατά βάση –και κατά πλάτος –ακραίου συντηρητικού κόμματος,ενός κόμματος που δεν ψήφισε βέβαια το σύμφωνο συμβίωσης,ενός κόμματος που αγωνίστηκε στη Βουλήγια να απαγορευθούν τα τζαμιά στην Αθήνα,αλλά είναι το αγαπημένο κόμμα του κ. Τσίπρα –μετά τον ΣΥΡΙΖΑ».
Σύμφωνα με τη θεοδωρακική αφήγηση «έκλεισαν τις πόρτες και σε δύο ώρεςο Αρχιεπίσκοπος εκ μέρους όλων ανακοίνωσε στα κανάλια ότι: “Λύθηκαν οι παρεξηγήσειςκαι θα χρησιμοποιηθούν τα παλιά βιβλία”.Και όποιος έχει αντίρρηση να το πει στον υπουργό Αμύνης! Εχει κανείς αντίρρηση; Το Ποτάμι έχει!Κάποιος άλλος έχει;». Ο επικεφαλής του κόμματος θα απευθύνει την τελευταία αυτή ερώτηση, από βήματος του συγκεκριμένου συνεδρίου, «στον προοδευτικό κόσμο της χώρας και στις δυνάμεις που θέλουν να λέγονται μεταρρυθμιστικές» γιατί, όπως θα αποκαλύψει, τα στελέχη της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ διαμηνύουν συχνά στους ποταμικούς: «Δεν υπάρχει λόγος να κοντράρουμε την Εκκλησία».
«Γιατί δεν υπάρχουμε;». «Ο λαϊκισμός στην Ελλάδα» στην ανάλυσή του «δυστυχώςδεν αφορά μόνο τον ΣΥΡΙΖΑ και τους ΑΝΕΛ,αλλά διατρέχει οριζόντια όλο το πολιτικό σύστημα.“Για όλα φταίνε οι ξένοι”.Αυτός είναι ο άξονας του ελληνικού εθνικολαϊκισμού.Και είναι κατά βάση ίδιοςμε αυτόν του Ορμπαν,του Φάρατζ.Κάποιες φορές και του Κόρμπιν,του Γκρίλοκαι βεβαίως του Τραμπ. Αλλά εμένα δεν με απασχολείγιατί αυτοί υπάρχουν.Εμένα με απασχολεί γιατί εμείς δεν υπάρχουμε.Ή για να το πω πιο μετρημένα. Γιατί εμείς υπολειπόμαστε σε απήχηση».
Τα κύριο ερώτημα που θα θέσει λοιπόν στο ακροατήριό του, σύμφωνα με πληροφορίες, είναι «γιατί οι πολιτικοί τής λογικής δείχνουν αδύναμοι;». Και θα το κάνει όχι μόνο πιο παραστατικό αλλά και πιο προσωπικό:«Γιατί οι αριστεροί και δεξιοί λαϊκιστές φθάνουν μέχρι την καρδιά των πολιτώνκαι εμείς δεν μπορούμε ούτε να ξεβουλώσουμε τα αφτιά τους;».
Το ερώτημα έχει βάση και αφορά το σύνολο του πολιτικού συστήματος. Εχει όμως απάντηση στην πραγματική ζωή, έξω από τις αναλύσεις στις πανεπιστημιακές αίθουσες; Εκείνος και το κόμμα του ήδη επεξεργάζονται και προτείνουν κάποιες λύσεις. «Κάτι πρέπει να κάνουμε στην Ευρώπη», θα πει,«να δούμε τα πράγματα χωρίς βεβαιότητες.Χρειάζονται νέες μορφές αντιπροσωπευτικότητας.Νέες μορφές εκπροσώπησηςμε νέους ανθρώπους. Κινητικότητα, Erasmus παντού, όπως το είπε ο Εκο.Και στους υδραυλικούς, όχι μόνο στους φοιτητές.Νέα όρια στις εξουσίες και νέες εξουσίες».
Ζητείται λογική. Και όχι μόνο. «Διαφάνεια και λογοδοσία.Μεγάλη ευθύνη για την υποχώρηση της λογικήςφέρουν τα νέα μέσα ενημέρωσης, το Διαδίκτυο και όλα τα συμπαρομαρτούντα. Τα συνθήματα και οι ωραίες ατάκεςνικούν καθημερινά τις ιδέες.Τα συναισθήματα και οι προσωπικές εμπειρίεςνικούν τη γνώση. Ο καταιγισμός πληροφορίας, ειδήσεων, γεγονότων, μαρτυριών, νανουρίζουν τελικά τον πολίτη – χρήστη. Η δημοκρατία της συγκίνησης, ηπληροφορία της συγκίνησης.Ισως το μεγαλύτερο λάθος των δυνάμεων της λογικήςείναι ότι υποτίμησαν το βάθος του λαϊκισμού» θα σημειώσει και θα παραδεχθεί ότι κι εκείνος τον υποτίμησε.
Αρα; Επί του πρακτέου; «Σήμερα συνεχίζουμε να προσπαθούμενα κινητοποιήσουμε τους πολίτες που είναι εκτός πολιτικής να δράσουν και πολιτικά. Αν δεν τα καταφέρουμε δεν υπάρχει ελπίδα ούτε για μας ούτε για τη χώρα ούτε για την Ευρώπη. Οπως αντιλαμβάνεσθεόταν λέω “προσπαθούμε” δεν έχω στο μυαλό μου Το Ποτάμι αλλά τα ποτάμια, τα ρυάκια, τους χειμάρρους και τους ποταμούς, της λογικής, της καινοτομίας, της εξέλιξης».
