«Δεν ξέρω πόσοι από σας τον αναγνωρίζετε, αλλά ο κύριος αριστερά στη φωτογραφία είναι ο έλληνας υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς» ενημέρωνε το κοινό του ο Κλάους Λεγκεβί παρουσιάζοντας στο Μόναχο το τελευταίο του βιβλίο «Αντι-Ευρωπαίοι» και υπότιτλο «Μπρέιβικ, Ντούγκιν, Αλ Σούρι» (εκδ. Suhrkamp). Στη φωτογραφία είναι επίσης ο ρώσος Αλεξάντερ Ντούγκιν περιστοιχισμένος από θαυμαστές του όταν επισκέφτηκε την Αθήνα, τον Απρίλιο του 2013, ύστερα από πρόσκληση του καθηγητή του Πανεπιστημίου Πειραιά Νίκου Κοτζιά. «Ηταν ένας εκ των συμβούλων του Πούτιν και είχε μια σημαντική έδρα στο Πανεπιστήμιο Λομονοσόφ της Μόσχας. Διδάσκω Διεθνείς Σχέσεις και προσκαλώ τακτικά διπλωμάτες και καθηγητές. Ο Ντούγκιν ήταν άκρως αντιαμερικανός, φιλογερμανός… Δεν μου άρεσε, τσακωθήκαμε και μετά δεν τον συνόδευσα στην έξοδο» δικαιολόγησε αργότερα ως υπουργός Εξωτερικών ο Κοτζιάς την πρόσκληση Ντούγκιν σε συνέντευξή του στο «Σπίγκελ» (09.02.2015). «Δεν θέλω να το υπερτιμήσω» λέει στα «ΝΕΑ» ο Κλάους Λεγκεβί. «Ο Ντούγκιν δεν παίζει στη Μόσχα τον ρόλο που ο ίδιος περιγράφει. Και ο Κοτζιάς το 2013 δεν έπαιζε κάποιον ιδιαίτερο ρόλο στην πολιτική. Ηταν σαν δύο νεαροί που θέλουν να προβοκάρουν. Αλλά η ιδεολογική συγγένεια υπάρχει, τα σημεία τομής είναι πολλά» προσθέτει ο γερμανός πολιτειολόγος.

Εκεί ακριβώς αρχίζει το πρόβλημα. Διότι ο Ντούγκιν είναι ιδιαίτερη περίπτωση. Είναι ο ιδεολόγος της Ευρασίας, της μεγάλης ιδέας της Νέας Ρωσίας.

Τι κοινό μπορεί να έχει ο Ρώσος Ντούγκιν, ο νορβηγός νεοναζιστής μακελάρης Αντερς Μπρέιβικ και ο σύρος τζιχαντιστής Αμπού Μουσάμπ αλ Σούρι; Είναι οι εκφραστές τριών ιδεολογικών ρευμάτων που τους συνδέει το μίσος τους για την Ευρώπη και τις αξίες της Δύσης. Στην ανάλυση των τριών ρευμάτων ο γερμανός πολιτειολόγος Λεγκεβί καταλήγει στο συμπέρασμα ότι οι εκφραστές του, παρά τη μεταξύ τους απέχθεια, ο καθένας από τη δική του αφετηρία θέλει να γυρίσει το ρολόι της Ευρώπης πίσω στον Μεσοπόλεμο και στη «συντηρητική επανάσταση» των κινημάτων του φασισμού και του εθνικοσοσιαλισμού. Κοινός τους παρονομαστής είναι το μοντέλο που προτείνουν: κλειστά σχήματα κοινών πολιτισμικών χώρων –χαλιφάτο, ορθόδοξη Ευρασία, καθολική/προτεσταντική Ευρώπη –κόντρα στην ανοιχτή παγκοσμιοποίηση που δομείται μέσα από τις αγορές, λέει ο Λεγκεβί. Και οι τρεις είναι «ιεροί χώροι», δηλαδή δεν ισχύει ο διαχωρισμός θρησκείας – πολιτικής που εγγυώνται τα δυτικά κράτη.

Η στρατηγική που ακολουθούν είναι επίσης κοινή: να κατακτήσουν πρώτα τα μυαλά των ανθρώπων πριν κατακτήσουν την εξουσία. Κυρίως οι δύο τάσεις του Ντούγκιν και του Μπρέιβικ αντιγράφουν την γκραμσιανή στρατηγική της πολιτισμικής ηγεμονίας, λέει ο Λεγκεβί, άσχετα αν ο ιστορικός ηγέτης του ιταλικού Κομμουνιστικού Κόμματος Αντόνιο Γκράμσι αυτή τη «μετα-πολιτική» στρατηγική ανέπτυξε στη φυλακή μετά την ήττα των κομμουνιστών από τους φασίστες της Ιταλίας.

Η συνάντηση των άκρων δεν εκπλήσσει. «Από τη Δημοκρατία της Βαϊμάρης γνωρίζουμε το μοντέλο του “οριζόντιου μετώπου”, όταν οι πρωταγωνιστές της “συντηρητικής επανάστασης” προσέγγιζαν για να κερδίσουν διανοουμένους και από την Αριστερά σε ένα μέτωπο “ex negativo” στη βάση των κοινών εχθρών» λέει ο Λεγκεβί. Τότε, η Αμερική ως χώρος του δυτικού φιλελευθερισμού, η ανοιχτή, πλουραλιστική κοινωνία. Σήμερα, η ΕΕ με ό,τι αυτή αντιπροσωπεύει. Ειδικά για την ευρασιατική ιδέα του Ντούγκιν η Ορθοδοξία αποτελεί το κοινό πνευματικό υπόβαθρο ως στενός πολιτισμικός δεσμός κόντρα στον δυτικό φιλελευθερισμό. Αυτό εξυπηρετούσε και η επίσκεψη του Βλαντίμιρ Πούτιν στον Αθω.

Ο Κοτζιάς δεν είναι «ντουγκινιστής» λέει ο Λεγκεβί. Ωστόσο, «κοινός τους εχθρός ήταν η ΕΕ, οι κομμουνιστές από τους οποίους προέρχεται ο Κοτζιάς ήταν πάντα κατά της ΕΕ ως κοινής αγοράς αλλά και ως πολιτικής ένωσης». Στο αποκορύφωμα της ελληνικής κρίσης, η στρατηγική του Πούτιν δεν ήταν να βοηθήσει την Ελλάδα, αλλά να την αξιοποιήσει ως μέλος της ΕΕ κατά των κυρώσεων στη Ρωσία, επενδύοντας και στο φιλορωσικό κλίμα στην Ελλάδα.

Αυτά για την πρώτη περίοδο ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ στην εξουσία μέχρι την υπογραφή του Μνημονίου το καλοκαίρι του 2015. «Ο Τσίπρας κατάλαβε ότι ήταν στρατηγική αυτοκτονίας να συνεχίσει να επενδύει στο ρωσικό χαρτί», λέει ο Λεγκεβί, «οι σχέσεις με την Ευρώπη και την ΕΕ είναι τόσο στενές που κανείς σοβαρός πολιτικός –και θεωρώ τον Τσίπρα σοβαρό –δεν θα το έκανε. Αλλωστε, ακόμη και αν ήλπιζε κάποια στιγμή σε ρωσική βοήθεια, αυτή δεν ήρθε ποτέ».

Αλλά οι διασυνδέσεις υπάρχουν. «Το κόμμα του Πούτιν και φίλα προσκείμενοι ρώσοι ολιγάρχες, όπως ο Kόνσταντιν Μαλοφέγεφ, διατηρούν επαφές όχι μόνο με στελέχη τής άλλοτε αριστερής πτέρυγας του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά επίσης με τους ΑΝΕΛ, με το ΚΚΕ, ακόμη και με τη Χρυσή Αυγή, καλλιεργούνται σχέσεις προς όλες τις κατευθύνσεις» λέει ο Λεγκεβί.

Είναι γνωστή η χρηματοδότηση από τη Μόσχα της Λεπέν στη Γαλλία και της Εναλλακτικής (AfD) στη Γερμανία. Στη συνάντηση χιλίων και πλέον στελεχών από τα ακροδεξιά, εθνικιστικά κόμματα της ομάδας Menl στο Ευρωκοινοβούλιο, τον Ιανουάριο του 2016, στο Μιλάνο συμμετείχαν και απεσταλμένοι της Χρυσής Αυγής από την Αθήνα.