Τι θα κάνει ο Μάρτιν Σουλτς; Πριν από μερικά χρόνια, όταν ο σημερινός πρόεδρος της Ευρωβουλής ήταν βιβλιοπώλης στη Βόρεια Ρηνανία, το ερώτημα αυτό μάλλον θα απασχολούσε τον ίδιο, τα μέλη της οικογένειάς του, ίσως δε και κάποιους βιβλιόφιλους πελάτες του. Σήμερα απασχολεί τις ευρωπαϊκές ελίτ και εν γένει όλους τους παροικούντες τις Βρυξέλλες. Και αυτό διότι αν ο Μάρτιν Σουλτς αποφασίσει να εγκαταλείψει τις Βρυξέλλες, είναι πιθανό να μη φύγει μόνος του, αλλά να συμπαρασύρει και άλλους ευρωπαίους ιθύνοντες, αρχής γενομένης από τους προέδρους Τουσκ και Γιούνκερ, ίσως δε και την υπουργό Εξωτερικών της Ευρώπης Μογκερίνι.
Οι λόγοι για τους οποίους θα υποχρεωνόταν ο Μαρτιν Σουλτς να εγκαταλείψει τις Βρυξέλλες είναι κατά βάση δύο. Ο πρώτος είναι η επιστροφή του στη Γερμανία και η κάθοδός του στις εκλογές του 2017. Στους κόλπους του γερμανικού Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος SPD όλο και περισσότεροι είναι αυτοί που τον θεωρούν ως τον μόνο ικανό να αντιπαρατεθεί με τη Μέρκελ. Στην περίπτωση δε που το κόμμα τού ζητήσει να κατέβει επικεφαλής στις εκλογές, ο Σουλτς δεν θα αρνηθεί, λένε οι άνθρωποι που τον γνωρίζουν από παλιά και καλά. Κι ας προτιμά κατά βάθος την παραμονή του στην Ευρώπη.
Ο δεύτερος λόγος για τον οποίο θα μπορούσε να εγκαταλείψει τις Βρυξέλλες είναι η διεκδίκηση μιας ακόμη θητείας στην προεδρία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και η μη επανεκλογή του.
Η συμφωνία για την «καρέκλα»
Υπό κανονικές βέβαια συνθήκες ο Μαρτιν Σουλτς δεν θα είχε κανένα δικαίωμα να διεκδικήσει άλλα δυόμισι χρόνια στην προεδρία της Ευρωβουλής. Εξελέγη τον Ιούλιο του 2014 με βάση μια συμφωνία που συνυπέγραψαν τότε το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα και οι Ευρωπαίοι Σοσιαλιστές και η οποία όριζε πως από το μέσον του 2014 ώς το τέλος του 2016 η προεδρία της Ευρωβουλής θα ανήκει στην Κεντροαριστερά και στη συνέχεια, δηλαδή από το 2017 ώς τον Ιούνιο του 2019, στην Κεντροδεξιά.
Ωστόσο, στους κόλπους των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών δεν είναι λίγοι αυτοί που πιστεύουν ότι η συμφωνία αυτή δεν ανταποκρίνεται πλέον στην πραγματικότητα. Και αυτό διότι αν όντως τηρηθεί η συμφωνία, τότε το κεντροδεξιό Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα θα κατέχει και τις τρεις προεδρίες της ΕΕ, δηλαδή της Ευρωβουλής, του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Στην Κεντροαριστερά θα απομείνει μόνο το πόστο του υπουργού Εξωτερικών της ΕΕ, που σήμερα κατέχει η Φεντερίκα Μογκερίνι, της οποίας η θητεία ολοκληρώνεται το 2019.
Από την άλλη, όμως, και σε αντίθεση με τα δεδομένα του 2014, όταν η Κεντροδεξιά σχεδόν κυριαρχούσε στην ΕΕ, οι Σοσιαλιστές πρωθυπουργοί στην Ευρώπη είναι σήμερα περισσότεροι από τους κεντροδεξιούς. Ετσι, είτε στην περίπτωση που ο Σουλτς επιλέξει την αναχώρηση από τις Βρυξέλλες με προορισμό το Βερολίνο είτε στην περίπτωση που το ΕΛΚ επιμείνει ότι η προεδρία της Ευρωβουλής τού ανήκει, είναι εξαιρετικά πιθανό κάποιοι από τους κεντροαριστερούς πρωθυπουργούς να θέσουν το θέμα των πολιτικών ισορροπιών στα ηγετικά πόστα της Ευρώπης.
Στην περίπτωση αυτή ίσως ζητηθεί η κεφαλή του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ επί πίνακι. Η ώς τώρα θητεία του κάθε άλλο παρά επιτυχημένη θεωρείται και η μη ανανέωση της θητείας του στο τέλος του χρόνου σίγουρα θα ευχαριστούσε πολλούς στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες. Από την άλλη βέβαια ο Τουσκ είναι ο μόνος πολιτικός ιθύνων της ΕΕ που έρχεται από την Ανατολική Ευρώπη και ο πρόωρος εξοστρακισμός του από τις Βρυξέλλες σίγουρα δεν θα γινόταν χωρίς πολιτικές περιπλοκές και εντάσεις.
Και η καραμπόλα φτάνει στον Γιούνκερ
Αν όμως φύγει ο Σουλτς και δεν φύγει ο Τουσκ, τότε η μόνη λύση είναι να φύγει ο Γιούνκερ, λένε ορισμένοι πολιτικοί αναλυτές στις Βρυξέλλες, τους οποίους, χωρίς δισταγμό, οι άνθρωποι του περιβάλλοντος του προέδρου της Επιτροπής χαρακτηρίζουν αιθεροβάμονες. Αλλωστε, εν αντιθέσει προς τον Τουσκ που για την ανανέωση της θητείας του απαιτείται πολιτική απόφαση στο τέλος του 2016, η θητεία του Γιούνκερ λήγει το 2019, η δε εκπαραθύρωσή του σίγουρα θα δημιουργούσε κρίση στην ΕΕ.
Τούτων δοθέντων, στις Βρυξέλλες αρχίζουν σταδιακά να διαμορφώνονται δύο τάσεις ως προς τη χορογραφία και τα πρόσωπα των πολιτικών ηγεσιών της Ευρώπης. Η πρώτη τάση θεωρεί πως «αν δεν σπάσεις αβγά, ομελέτα δεν γίνεται» και καλοβλέπει τις ριζικές αλλαγές στις ηγεσίες της ΕΕ. Η δεύτερη τάση είναι η πιο συντηρητική και καταλήγει στο συμπέρασμα ότι το καλύτερο για τη σημερινή ΕΕ είναι όλοι οι ιθύνοντές της «να κάτσουν στα αβγά τους». Κατά πάσα πιθανότητα, δε, αυτό θα συμβεί.
