Δύο μονομάχοι και πέντε «θεατές»

Δεκαεπτά λεπτά. Τόσα είχε συνολικά χθες στη διάθεσή του για να πείσει τους Γάλλους καθένας από τους επτά υποψηφίους στις προκριματικές εκλογές των Ρεπουμπλικανών για την ανάδειξη του προεδρικού τους υποψηφίου. Ισος χρόνος για όλους, και ας ήταν στραμμένα τα βλέμματα κυρίως σε δύο. Ηταν το πρώτο από τα τρία προγραμματισμένα ντιμπέιτ των «7», η πρώτη φορά που βρέθηκαν στο ίδιο τηλεοπτικό πλατό από την αρχή της προεκλογικής καμπάνιας. Είχαν όλοι δεσμευθεί να παρουσιάσουν τις προτάσεις τους χωρίς επιθέσεις στους αντιπάλους. Εξι εβδομάδες πριν από την primaire όμως, με τις δημοσκοπήσεις να προβλέπουν πως ο νικητής θα γίνει ο επόμενος πρόεδρος της Γαλλίας, εμφανίζοντας παράλληλα τον Νικολά Σαρκοζί να χάνει ολοένα και περισσότερο έδαφος έναντι του φαβορί Αλέν Ζιπέ, το κλίμα δεν θα μπορούσε παρά να είναι εμφυλιοπολεμικό.

Το ντιμπέιτ είχε οργανωθεί μέχρι την τελευταία λεπτομέρεια. Στους 19 βαθμούς το κλιματιστικό. Ακριβώς 80 εκατοστά ανάμεσα σε κάθε βήμα. Κοινό 130 ατόμων, 12 προσκεκλημένοι για κάθε υποψήφιο. Σε ημικύκλιο τοποθετημένοι οι «7», με σειρά που προέκυψε από κλήρωση: στο κέντρο ο Σαρκοζί, με τους Μπρινό Λε Μερ, Αλέν Ζιπέ και Ναταλί Κοσιουσκό-Μοριζέ αριστερά του και τους Ζαν-Φρανσουά Κοπέ, Ζαν-Φρεντερίκ Πουασόν και Φρανσουά Φιγιόν δεξιά του. Από ένα λεπτό για να απαντήσουν σε κάθε ερώτηση των τριών δημοσιογράφων, από 30 δευτερόλεπτα εφόσον τους εγκαλούσε άλλος υποψήφιος. Επικεντρωμένο στην οικονομία το πρώτο μέρος της συζήτησης, στην εθνική ταυτότητα, τη μάχη εναντίον της τρομοκρατίας και την κοσμικότητα το δεύτερο. Οι δημοσκοπήσεις άλλωστε δείχνουν ότι η ανεργία απασχολεί περισσότερο από οτιδήποτε άλλο τους Γάλλους –με την τρομοκρατία και τη μετανάστευση να ακολουθούν.

Οι υποψήφιοι δεν προσήλθαν στο ντιμπέιτ με τους ίδιους στόχους. Ο Ζιπέ καλούνταν να διατηρήσει τη θέση του φαβορί χωρίς να υποπέσει σε γκάφες, χωρίς να πάρει κανένα περιττό ρίσκο. Αντιθέτως, ο Σαρκοζί καλούνταν να ανακτήσει το χαμένο έδαφος στις δημοσκοπήσεις. Λε Μερ και Φιγιόν επεδίωξαν αμφότεροι να επιβληθούν ως «ο τρίτος άνθρωπος». Οι υπόλοιποι θέλησαν απλώς να δείξουν πως δεν είναι αμελητέες δυνάμεις. Ερωτηθείς, στην αρχή του ντιμπέιτ, «γιατί θέλει να γίνει πρόεδρος της Δημοκρατίας», ο Ζιπέ φρόντισε να επισημάνει ότι «η ρήξη», η αλλαγή την οποία ήλπιζε, δεν ήρθε κατά την πενταετία του Σαρκοζί. Λίγο μετά, οι δύο βέβαιοι μονομάχοι του δεύτερου γύρου επιβεβαίωσαν τις διαφορές τους όσον αφορά τη συμμετοχή ψηφοφόρων της Αριστεράς στην primaire των Ρεπουμπλικανών, με τον Ζιπέ να τάσσεται υπέρ μιας «ανοιχτής primaire», και τον Σαρκοζί να επιμένει πως οι ψηφοφόροι θα πρέπει να «αναγνωρίζουν τον εαυτό τους στις αξίες της Δεξιάς».

Το (μισητό στη Δεξιά) 35ωρο εργασίας, οι φόροι, οι συντάξεις, το έλλειμμα… Η συζήτηση στο πρώτο κομμάτι του ντιμπέιτ κρίθηκε από τον Νικολά Σαπουί της «Monde» «πολύ τεχνοκρατική». Το ενδιαφέρον αυξήθηκε κατακόρυφα από την αρχή κιόλας του δεύτερου μέρους, με τον Ζιπέ να ερωτάται για την καταδίκη του, το 2004, σε μια υπόθεση πλασματικών θέσεων εργασίας στον Δήμο του Παρισιού («σε ό,τι αφορά τη Δικαιοσύνη, είναι καλύτερο να έχεις ένα παρελθόν παρά ένα μέλλον», δήλωσε πρόσφατα, «δείχνοντας» τον Σαρκοζί), και τον Σαρκοζί να προσπερνά ωσάν να ήταν αμελητέα τα επίμονα προβλήματά του με τη Δικαιοσύνη με ένα «το ποινικό μου μητρώο, έπειτα από 37 χρόνια πολιτικής ζωής, είναι λευκό». Λίγο μετά, ο πρώην πρόεδρος της Γαλλίας «ξεχνούσε» τις ύβρεις που είχε επιφυλάξει ο ίδιος στους δικαστικούς λειτουργούς, εξαπολύοντας έναν μύδρο εναντίον του Φρανσουά Ολάντ για τα πρόσφατα σχόλιά του περί «δειλίας» τους.