Οι οικοδομικές εργασίες σταμάτησαν εδώ και μήνες. To εργοτάξιο στη Χάχινγκερ Μπαχ Στράσε, στο διαμέρισμα του Μονάχου Μπεργκ αμ Λάιμ, είναι κλειστό, δεσπόζει το γιαπί της μισόχτιστης οικοδομής. Εκεί θα έπρεπε σήμερα να υπάρχει ένα ετοιμοπαράδοτο σχολικό συγκρότημα. Το μοναδικό καθεστώς της Βαυαρίας που χρηματοδοτεί με 70% (μέχρι πρότινος 80%) τη λειτουργία των ελληνικών σχολείων έδινε τη δυνατότητα για τον φιλόδοξο στόχο ενός ιδιόκτητου ελληνικού σχολείου δίγλωσσης εκπαίδευσης στη βαυαρική πρωτεύουσα όπου ζουν σήμερα σχεδόν 30.000 Ελληνες. Ωστόσο, όχι μόνο το σχολείο που θα στέγαζε από το 2017 περίπου 700 παιδιά δεν υπάρχει, αλλά και η κυριότητα του οικοπέδου έχει επιστρέψει στον Δήμο Μονάχου.

Το γιαπί της Χάχινγκερ Μπαχ Στράσε είναι το σύμβολο των αδυναμιών και των λανθασμένων χειρισμών της ελληνικής πλευράς επί γερμανικού εδάφους.

Η περιπέτεια 15 χρόνων του ελληνικού σχολείου οδηγείται σε άδοξο και εν πολλοίς τραυματικό τέλος για την Ελλάδα και την ελληνική παροικία του Μονάχου. Το οικόπεδο 15 στρεμμάτων αγοράστηκε το 2001 επί υπουργίας Φίλιππου Πετσάλνικου έναντι τριών εκατ. ευρώ, σημερινή αξία άνω των 10 εκατ. Την ευθύνη για τις αρχικές καθυστερήσεις φέρει η γερμανική πλευρά με μία επτάχρονη διελκυστίνδα προσφυγών περιοίκων μέχρι να εκδοθεί η οικοδομική άδεια το 2008. Εκτοτε, η ελληνική πλευρά δεν τήρησε καμία από τις προθεσμίες και έδωσε την ευκαιρία στην πλειοψηφία των δημοτικών συμβούλων να διορθώσουν το «λάθος» πώλησης του οικοπέδου στους Ελληνες, επικαλούμενοι ανάγκες γερμανικού σχολείου στην περιοχή που έχει στο μεταξύ αναπτυχθεί.

Μόνον υπό την πίεση της αγωγής του Δήμου Μονάχου για την επιστροφή του οικοπέδου ενεγράφη από την κυβέρνηση Σαμαρά το 2013 κονδύλιο 26 εκατ. ευρώ για το σχολείο του Μονάχου. Η ανέγερση του σχολείου ξεκίνησε το 2014 από την εταιρεία ΑΡΧΙΚΟΝ ΑΕ. Εταιρεία με την επωνυμία Arxikon Konstruktions GmbH ενεγράφη στα μητρώα εταιρειών Βαυαρίας τον Απρίλιο του 2014 με αριθμό HRB 211160 και διεύθυνση (c/o) του Γιώργου Βλαχόπουλου, ο οποίος ήταν και ο πληρεξούσιος του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους στη διαπραγμάτευση με τη γερμανική πλευρά.

Αποκατάσταση της χαμένης αξιοπιστίας υποσχέθηκε ο υφυπουργός Παιδείας Θεοδόσιος Πελεγρίνης. Η τροποποιητική συμφωνία που έκλεισε τον Αύγουστο του 2015 προέβλεπε ασφυκτικό χρονοδιάγραμμα αποπεράτωσης του κλειστού δομικού σκελετού μέχρι το τέλος Δεκεμβρίου με δυνατότητα εξάμηνης παράτασης. Φυσικά δεν ήταν δυνατόν να γίνουν σε ελάχιστους μήνες όσα δεν έγιναν οκτώ χρόνια και μάλιστα υπό συνθήκες capital controls στη ροή χρηματοδότησης. «Η παράταση ενός εξαμήνου μέχρι το τέλος Ιουνίου του 2016 ήταν η τελευταία δυνατή προθεσμία για τον δομικό σκελετό, η συμφωνία δεν προέβλεπε καμία άλλη παράταση. Αρα το σχολείο δεν θα μπορούσε να παραδοθεί στην προβλεπόμενη ημερομηνία έναν χρόνο αργότερα, το καλοκαίρι του 2017» λέει στα «ΝΕΑ» η Υπηρεσία Δημοτικών Υποθέσεων υπό τη διεύθυνση του Αξελ Μάρκβαρτ. Η αίτηση χρηματοδότησης κατά 70% από τη βαυαρική κυβέρνηση υποβλήθηκε μόλις στις 15 Ιουνίου 2016, γεγονός που εξελήφθη από τη γερμανική πλευρά ως ένα ακόμη στοιχείο ελλιπούς ενδιαφέροντος για την ανέγερση του σχολείου. Ακολούθησε η γνωμάτευση εμπειρογνώμονα και η μεταγραφή του οικοπέδου στον Δήμο Μονάχου στις 21 Ιουλίου 2016. «Το ζήτημα της ιδιοκτησίας έκλεισε. Το οικόπεδο έχει καταχωρισθεί ξανά στον Δήμο Μονάχου» σημειώνει η υπηρεσία του Αξελ Μάρκβαρτ.

Μία προσπάθεια εκ μέρους της ΚτΥπ (Κτιριακές Υποδομές) να αποσοβήσει την αρνητική εξέλιξη με νέα πρόταση που περιελάμβανε άνοιγμα λογαριασμού σε γερμανική τράπεζα του Μονάχου και επίβλεψη από γερμανική τεχνική εταιρεία έπεσε στο κενό. Δεν στηρίχθηκε από τον υφυπουργό Παιδείας Πελεγρίνη, επένδυσε στην «πολιτική πίεση». Ο γερμανικός Τύπος έγραψε μάλιστα ότι σύμβουλος του Πρωθυπουργού Τσίπρα έθεσε το θέμα στο υπουργείο Οικονομίας του Ζίγκμαρ Γκάμπριελ. Η απάντηση του υπουργείου στα «ΝΕΑ» ήταν πως «τέτοια θέματα δεν ανήκουν στις αρμοδιότητες του υπουργείου». Ούτε καν της κυβέρνησης της Βαυαρίας, αλλά της τοπικής αυτοδιοίκησης.

Διάσταση απόψεων

Σύμφωνα με πληροφορίες των «ΝΕΩΝ» υπήρξε διάσταση μεταξύ του υφυπουργού Παιδείας και του Μαξίμου που δεν συμφωνούσε με τους χειρισμούς του Πελεγρίνη. Η «νομική εκεχειρία» που συμφώνησε ο Πελεγρίνης με τον Μάρκβαρτ στα τέλη Ιουλίου μέχρι τις 19 Οκτωβρίου δεν είχε αποτέλεσμα. Η βελτιωτική πρόταση που κατέθεσε ο υποστηριζόμενος από τον υφυπουργό Παιδείας πληρεξούσιος του ΝΣΚ Γιώργος Βλαχόπουλος στις 9 Σεπτεμβρίου κρίθηκε από την υπηρεσία του Μάρκβαρτ ανεπαρκής. Το μόνο που μένει ανοιχτό να αποφασίσει το δημοτικό συμβούλιο είναι τι θα γίνει με τον σκελετό της οικοδομής και πώς θα αποζημιωθεί η Ελλάδα. Για «εμπαιγμό» και τακτική τετελεσμένων των «κακόπιστων» Γερμανών κάνει λόγο μία μερίδα των Ελλήνων του Μονάχου, άλλοι αντιδρούν σε «ηρωισμούς» και ρωτούν πόσο σωστή ήταν η εκτίμηση των δεδομένων από τους υπευθύνους της διαπραγμάτευσης.

Μία αρνητική απόφαση του δημοτικού συμβουλίου την ερχόμενη εβδομάδα θα είναι «καταχρηστική» και πρέπει να εγερθούν ασφαλιστικά μέτρα, προτείνει ο Γιώργος Βλαχόπουλος, «να ασκηθεί πάραυτα αγωγή απόδοσης της κυριότητας και αγωγή αποζημίωσης για τις δικές τους υπαίτιες καθυστερήσεις, καθόσον από τον Ιούλιο μας εμποδίζουν να κατασκευάσουμε». Στο μεταξύ, ο Γιώργος Βλαχόπουλος ανεκλήθη την περασμένη Πέμπτη από πληρεξούσιος του ΝΣΚ. Τα ασφαλιστικά μέτρα θα ανοίξουν μία νομική διελκυστίνδα που θα πάρει χρόνο, η οικοδομή θα μείνει ανεκμετάλλευτη και για τους Γερμανούς. Επιπρόσθετα η αντισεισμική κατασκευή του κτιρίου είναι παντελώς ακατάλληλη για τις προδιαγραφές που ισχύουν για γερμανικά σχολεία, αλλά θα ανεβάσει και το κόστος πιθανής κατεδάφισης.

Στην ελληνική πλευρά μεταφέρθηκε το μήνυμα του δημάρχου της πόλης Ντίτερ Ράιτερ ότι θα συνδράμει στην εξεύρεση άλλου οικοπέδου για την ανέγερση ελληνικού σχολείου. Αλλά αυτό δεν μπορεί να γίνει αν επιλεγεί η δικαστική οδός.