Ηταν το βράδυ της 23ης Σεπτεμβρίου όταν δύο άτομα που επέβαιναν σε μηχανή σταμάτησαν μπροστά από τον Σάντρεξ Αμπόαν για να τον γαζώσουν με έξι σφαίρες. Τρεις από αυτές τον βρήκαν στο κεφάλι, δύο στα χέρια, μία στον θώρακα. Ποιος ήταν ο Σάντρεξ Αμπόαν; Ενας τοξικομανής. Κι αυτοί που τον σκότωσαν; Πιθανότατα εκτελούσαν τις οδηγίες του προέδρου των Φιλιππίνων Ροντρίγκο Ντουτέρτε. Του ανθρώπου που στις εκλογές είχε υποσχεθεί ότι μέσα σε έξι μήνες θα έχει αποκαταστήσει το συναίσθημα ασφάλειας στη χώρα.

Η δολοφονία του 31χρονου ήταν ακόμη μία απόδειξη του πώς εννοούσε ο πρόεδρος ότι θα αποκαθιστούσε την ασφάλεια: με ένα πρόγραμμα δολοφονιών το οποίο υποτίθεται ότι θα απαλλάξει τις Φιλιππίνες από τους χιλιάδες ναρκομανείς. Ο Σάντρεξ Αμπόαν, γράφει ο απεσταλμένος της «Μοντ», είχε ψηφίσει τον Ντουτέρτε στις 9 του περασμένου Μαΐου. Ο αδελφός του, Κένεντι, φοράει ακόμη στο χέρι του ένα από τα βραχιόλια με την επιγραφή «Ο Ντουτέρτε είναι ο άνθρωπός μας», τα οποία είχαν μοιραστεί κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας.

Από τις 30 Ιουνίου οπότε ο Ντουτέρτε έγινε και επισήμως ο 15ος πρόεδρος των Φιλιππίνων, στήνεται το ίδιο σκηνικό θανάτου: δολοφόνοι με καλυμμένα τα πρόσωπα εμφανίζονται ξαφνικά μέσα στη νύχτα, δολοφονούν και εξαφανίζονται. Αυτός είναι ο «πόλεμος κατά των ναρκωτικών» όπως τον αντιλαμβάνεται ο Ντουτέρτε. Τα στατιστικά στοιχεία λένε ότι κάθε μέρα χάνουν τη ζωή τους 47 άτομα –τα μισά από αυτά στη Μανίλα. Για τον πρόεδρο, όμως, αυτή δεν είναι παρά η αρχή του μεγάλου ξεκαθαρίσματος. Ο Ντουτέρτε είναι πεπεισμένος ότι οι τοξικομανείς δεν αξίζουν τίποτε και ότι συνιστούν απειλή για την κοινωνία σε σημείο ώστε «είναι καλύτερα να τους σκοτώσεις».

Κάπως έτσι είχε δηλώσει πριν από 15 ημέρες ότι είναι ευτυχής για το γεγονός ότι εμπνέεται από τον Χίτλερ για να απαλλαγεί από τα 3 εκατ. τοξικομανείς και έτσι να «λύσω το πρόβλημα και να σώσω την επόμενη γενιά από τον όλεθρο». Σύμφωνα πάντως με τον Dangerous Drugs Board, τον κρατικό οργανισμό που έχει αναλάβει τον πόλεμο κατά των ναρκωτικών, ο αριθμός των τοξικομανών δεν ξεπερνά το 1,8 εκατ. σε σύνολο 100 εκατ. που είναι ο συνολικός πληθυσμός της χώρας.

Είτε είναι 3 είτε 1,8 εκατ., ο Ντουτέρτε είχε δώσει με τον πλέον σαφή τρόπο στους δολοφόνους την άδεια να σκοτώνουν: «Αν ξέρετε τους τοξικομανείς πηγαίνετε να τους σκοτώσετε εσείς οι ίδιοι». Από τότε δεν έχει πάψει να εκφράζει «100%» την υποστήριξή του στους αξιωματικούς της αστυνομίας, διαβεβαιώνοντάς τους ότι δεν θα υπάρξει δικαστική δίωξη εις βάρος τους. Η επιχείρηση ονομάστηκε «διπλός κύλινδρος» και όταν η Ευρωπαϊκή Ενωση εξέφρασε την ανησυχία της για αυτή την τακτική, ο Ντουτέρτε απάντησε με ένα «Fuck you».

Πολλοί πάντως στις Φιλιππίνες δεν συμμερίζονται την ανησυχία της Ευρώπης. Η πολιτική του «Ντιγκόνγκ», όπως είναι το παρατσούκλι του προέδρου, έχει τη στήριξη της πλειονότητας των Φιλιππινέζων. Ετσι, σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις, η δημοτικότητά του βρίσκεται στο 64%. Αυτό το 64% ελπίζει ότι η χώρα θα απαλλαγεί από αυτό που θεωρεί «κακοποιά στοιχεία» περιλαμβάνοντας σε αυτούς και τους τοξικομανείς. Αυτοί οι τελευταίοι, πάλι, φοβούνται για τη ζωή τους.

Ο Σάντρεξ Αμπόαν παρουσιαζόταν στο αστυνομικό τμήμα όπως του είχε ζητηθεί, ελπίζοντας ότι θα αποφύγει το μοιραίο. Το ίδιο κάνουν ή έκαναν περισσότερα από 715.000 άνθρωποι –662.000 από αυτούς ήταν τοξικομανείς, οι υπόλοιποι 53.000 βαποράκια. Αυτό όμως δεν ήταν αρκετό για να του σώσει τη ζωή καθώς είχε μπει ήδη στη «λίστα της γειτονιάς». Γιατί ο «Ντιγκόνγκ» έχει δημιουργήσει τέτοιες λίστες, τις οποίες διαφημίζει ως τη μήτρα των πολέμου του κατά των ναρκωτικών. Ενας μεγάλος αριθμός από τους 3.400 ανθρώπους που έχουν χάσει τη ζωή τους από τις 30 Ιουνίου έως τις 3 Οκτωβρίου περιλαμβανόταν σε αυτές τις λίστες. Και πολλοί από αυτούς όπως ο Σάντρεξ Αμπόαν δεν ήταν ούτε βαποράκια ούτε έμποροι.

Ο αδελφός του Σάντρεξ Αμπόαν είναι σίγουρος ότι οι δολοφόνοι του είναι από τη γειτονιά και γνώριζαν τις συνήθειές του. Ο ίδιος επιχείρησε να βρει το υλικό από τις κάμερες επιτήρησης προκειμένου να διαπιστώσει αν είχε καταγραφεί η δολοφονία. Στάθηκε αδύνατον. Εξαιτίας των ισχυρών βροχοπτώσεων, του είπαν, η κάμερα είχε χαλάσει. Ποιοι είναι αυτοί οι ανώνυμοι δολοφόνοι; Ο εντοπισμός τους δεν περιλαμβάνεται στις προτεραιότητες της αστυνομίας, η οποία υποτίθεται ότι ερευνά διάφορες τέτοιες υποθέσεις αλλά μέχρι στιγμής χωρίς κανένα αποτέλεσμα. Θεωρείται βέβαιο πάντως ότι από αυτή την κατάσταση έχουν επωφεληθεί οι συμμορίες για να ξεκαθαρίσουν τους λογαριασμούς τους.

Μια ιδέα για το ποιοι είναι οι άμεσοι εντολείς των εκτελεστών δόθηκε στη Γερουσία από την επικεφαλής της Επιτροπής για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα. Εκεί η πρόεδρος της επιτροπής μετέφερε τη μαρτυρία ενός μέλους τους τάγματος θανάτου που δρούσε στο Νταβάο, την πόλη που διοικούσε ο Ντουτέρτε επί 22 συναπτά έτη. Αυτός είπε λοιπόν ότι οι εντολές έρχονταν απευθείας από τον δήμαρχο ή τον αναπληρωτή του. Το σκηνικό του τρόμου είχε στηθεί από τότε.

Η πλήρης ασυλίατων αστυνομικών

Εάν τα δύο τρίτα των νεκρών έχουν χάσει τη ζωή τους από αυτούς τους σκιώδεις δολοφόνους, το υπόλοιπο ένα τρίτο έχει πέσει θύμα των αστυνομικών, οι οποίοι αισθάνονται πια ότι χαίρουν πλήρους ασυλίας. Οχι ότι δεν μετρούν και αυτοί τα θύματά τους: οι νεκροί αστυνομικοί είναι δώδεκα, κάτι που σημαίνει ότι σκοτώνεται ένας αστυνομικός για κάθε 95 πολίτες που εκτελούνται ως ύποπτοι διαφόρων αδικημάτων. Η δικαιολογία της αστυνομίας, σημειώνει η «Μοντ», είναι πάντα η ίδια: τα μέλη της βρίσκονται σε άμυνα. Σε πολλές περιπτώσεις η αστυνομία χρησιμοποιεί ψεύτικα στοιχεία για να ενοχοποιήσει τα θύματα. Καμία έκπληξη: είναι μια τακτική που χρησιμοποιούσε ο Ροντρίγκο Ντουτέρτε όταν ήταν αντεισαγγελέας του Νταβάο. Το παρελθόν αυτό αλλά και το αιματηρό παρόν δεν φαίνεται να απασχολούν πολλούς αξιωματικούς της αστυνομίας που δηλώνουν πιστοί στο δολοφονικό σχέδιο του προέδρου τους. Η μέθοδος κρίνεται από τους ίδιους αποτελεσματική. Και επικαλούνται στοιχεία σύμφωνα με τα οποία ο εθνικός δείκτης της εγκληματικότητας έχει μειωθεί κατά 31%, ενώ οι βιασμοί είχαν μειωθεί κατά 49% τον Ιούλιο του 2016 σε σχέση με το 2015. Αλλά με ποιο τίμημα; Ενας δημοσιογράφος του ραδιοφωνικού σταθμού ABS – CBN που πραγματοποίησε έρευνα για τις περιπτώσεις πενήντα θυμάτων, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τα 43 από αυτά δεν αποτελούσαν κανενός είδους απειλή όταν πυροβολήθηκαν θανάσιμα, ενώ τα 16 φώναζαν ότι παραδίνονται. Από τα υπόλοιπα επτά, μόνο δύο είχαν όπλο, ενώ σε πέντε περιπτώσεις δεν υπήρχε ούτε ένας μάρτυρας.

Ποιος είναι

Ο 71χρονος Ροντρίγκο Ντουτέρτε είναι γιος πολιτικού και κληρονόμος της πόλης των Φιλιππίνων που είχε διοικήσει εκείνος ως δήμαρχος. Ο γιος έμενε στο πόστο 22 χρόνια.

Εξελέγη πρόεδρος στις 9 Μαΐου και ανέλαβε τα καθήκοντά του στις 30 Ιουνίου κηρύσσοντας πόλεμο κατά των ναρκωτικών και υποσχόμενος ότι θα αποκαταστήσει την ασφάλεια μέσα σε έξι μήνες.

Σε αυτούς τους τέσσερις μήνες έχει επιτεθεί στον Μπαράκ Ομπάμα («να πάει στο διάολο»), στα Ηνωμένα Εθνη και στην Ευρωπαϊκή Ενωση («Fuck»). Εχει συγκριθεί με τον Ντόναλντ Τραμπ και έχει δηλώσει ότι έχει εμπνευστεί από τον Χίτλερ.

Οταν του είχαν πει ότι είχαν χάσει 700 άτομα από τις ομάδες δολοφονίας, εκείνος τους διόρθωσε: «Είναι 1.700».

Το 64% των Φιλιππινέζων στηρίζει την πολιτική του.

Είναι πατέρας τεσσάρων παιδιών, ενώ δεν έχει παντρευτεί καμία φορά.

Η νέα του υπόσχεσή είναι ότι θα εξαφανίσει το κάπνισμα από τις Φιλιππίνες.