Ενας χρησμός, μια παρεξήγηση και μια κατηγορηματική δήλωση. Ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε παραμονές της έναρξης των συζητήσεων για τη δεύτερη αξιολόγηση φρόντισε να στείλει ακόμα μία φορά προς όλες τις κατευθύνσεις τα μηνύματά του. Δεν θα υπάρξει συζήτηση για το χρέος πριν από την ολοκλήρωση του τρέχοντος προγράμματος το 2018 επανέλαβε κατηγορηματικά, χαρακτηρίζοντας παράλληλα «παρεξήγηση» την άποψη ότι είναι αβέβαιη η συμμετοχή του ΔΝΤ στο πρόγραμμα εξαιτίας του χρέους.

Παραμένοντας σταθερά προσηλωμένος στη γραμμή που τηρεί το Βερολίνο το τελευταίο διάστημα, ο γερμανός υπουργός Οικονομικών με συνέντευξή του στη «Stuttgarder Nachrichten» έδωσε και έναν χρησμό, κουνώντας εμμέσως πλην σαφώς το ενδεχόμενο απαίτησης νέων μέτρων.

«Την άνοιξη συμφωνήσαμε ότι η Αθήνα θα λάβει πρόσθετα μέτρα αν το ΔΝΤ έχει δίκιο ως προς την απαισιοδοξία του. Αυτό το υπενθύμισα στον έλληνα ομόλογό μου ξανά στη συνεδρίαση του Eurogroup τη Δευτέρα και αυτός διαβεβαίωσε ότι έτσι είναι» δήλωσε.

Ο ΚΟΦΤΗΣ. Η ελληνική κυβέρνηση προκειμένου να αποκρούσει τις πιέσεις για τη λήψη νέων μέτρων από την πλευρά του ΔΝΤ, το οποίο αμφισβητούσε και συνεχίζει να αμφισβητεί τη δυνατότητα επίτευξης πρωτογενών πλεονασμάτων (3,5% το 2018 αλλά και νωρίτερα, ακόμα και για το 2017 όταν κυβέρνηση και Ευρωπαίοι έχουν θέσει τον πήχη στο 1,75% του ΑΕΠ), συμφώνησε στην καθιέρωση του αυτόματου κόφτη.

Η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι δεν θα ενεργοποιηθεί. Το ΔΝΤ δεν έχει ζητήσει την ενεργοποίησή του, αλλά προκειμένου να μετάσχει στο πρόγραμμα έχει ξεκαθαρίσει ότι θα πρέπει να βγαίνουν τα νούμερα, πρωτίστως με διευθέτηση του χρέους. Το μέγεθος της παρέμβασης στο χρέος θα είναι αυτό που θα κρίνει αν και πόσα πρόσθετα μέτρα θα χρειαστούν, ανάλογα με το πού θα κάτσει και η μπίλια των πρωτογενών πλεονασμάτων.

Πάντως, ο κοινοτικός επίτροπος Πιερ Μοσκοβισί απαντώντας σε ανοιχτή επιστολή 36 μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, με την οποία καλούσαν να υπάρξει το ταχύτερο ελάφρυνση του χρέους της Ελλάδας, πετούσε την μπάλα στα κράτη-μέλη. «Τα κράτη-μέλη της ευρωζώνης, οι μόνοι πιστωτές βάσει των προγραμμάτων στήριξης, είναι αρμόδια για τη λήψη της σχετικής απόφασης» ανέφερε και πρόσθεσε ότι «σε εκείνα επαφίεται να αναλάβουν τις ευθύνες τους στο πλαίσιο αυτής της πολιτικής συμφωνίας».

ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ. Σε αυτό το σκηνικό, με όλα τα ενδεχόμενα ανοιχτά και τις διαφορετικές επιδιώξεις Γερμανίας – ΔΝΤ να τρέφουν τους εγχώριους πολιτικούς προβληματισμούς, κυβέρνηση και δανειστές προετοιμάζονται να καθήσουν ακόμα μία φορά στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.

Οι επικεφαλής των δανειστών αναμένεται να φτάσουν στην Αθήνα έως τα τέλη της εβδομάδας καθώς παρά την αίσθηση που είχε δημιουργηθεί για έναρξη των διαπραγματεύσεων από τις 17 – 18 Οκτωβρίου, χθες διευκρινίστηκε πως σήμερα πιάνουν δουλειά τα τεχνικά κλιμάκια και εν συνεχεία –σε χρόνο που έως χθες δεν ήταν απολύτως σαφής –θα φτάσουν και οι επικεφαλής.

Ευρωπαϊκές πηγές θεωρούν εφικτή την ολοκλήρωση της αξιολόγησης εντός του 2016. Επισημαίνουν ότι τόσο ο Πρωθυπουργός όσο και ο υπουργός Οικονομικών επανειλημμένως έχουν δηλώσει τη βούληση της κυβέρνησης για ταχεία ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης.

Κατά την ανάγνωση των πηγών αυτών, ο πλέον καυτός φάκελος των επικείμενων διαπραγματεύσεων αφορά τα εργασιακά, ενώ τα θέματα των αποκρατικοποιήσεων –μεταξύ των οποίων να είναι πλήρως λειτουργικό το υπερταμείο έως τα τέλη του έτους –λίγο – πολύ έχουν δρομολογηθεί.

ΟΙ ΟΙΚΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ. Την άποψη αυτή δεν φαίνεται καθόλου να συμμερίζονται διεθνείς οίκοι και αναλυτές, οι οποίοι τις τελευταίες ημέρες προβλέπουν καθυστερήσεις. Η πιο πρόσφατη εκτίμηση προς αυτή την κατεύθυνση φέρει την υπογραφή της Moody’ s, η οποία διατήρησε σταθερή την αξιολόγηση CΑΑ3 για το ελληνικό αξιόχρεο διαψεύδοντας τις όποιες προσδοκίες οριακής βελτίωσης.

Στην ανάλυσή της υποστηρίζει πως δεδομένων των προηγούμενων καθυστερήσεων αλλά και υπό το πρίσμα των μη δημοφιλών μεταρρυθμίσεων που θα πρέπει να υιοθετηθούν στο πλαίσιο της δεύτερης αξιολόγησης (εργασιακά, αγορές προϊόντων και αποκρατικοποιήσεις), είναι πιθανό «οι αποκλίσεις να συνεχίσουν να θέτουν σε κίνδυνο τις αποπληρωμές που έρχονται στα μέσα του 2017 και αργότερα».

Η Moody’ s υπογραμμίζει ότι η δυναμική της εγχώριας πολιτικής σκηνής παραμένει απρόβλεπτη, με την κυβέρνηση να έχει οριακή πλειοψηφία για να εξασφαλίσει έγκαιρη επικύρωση μη δημοφιλών μεταρρυθμίσεων, ενώ το πολιτικό σκηνικό στην ευρωζώνη παραμένει ρευστό και ο τόνος των μελλοντικών διαπραγματεύσεων απρόβλεπτος.

Υπενθυμίζοντας μάλιστα ότι το ελληνικό Δημόσιο θα έρθει αντιμέτωπο με σημαντικές λήξεις τον ερχόμενο Ιούλιο (6,6 δισ. ευρώ εκ των οποίων τα 3,9 δισ. ευρώ στην ΕΚΤ), επισημαίνει ότι το ρίσκο πτώχευσης για τους ιδιώτες στην περίοδο του προγράμματος παραμένει σοβαρό.

Ερχονται οι θεσμοί

Ευρωπαϊκή πηγή ανέφερε ότι μέσα στην εβδομάδα θα βρίσκονται στην Αθήνα και οι Ντέκλαν Κοστέλο (Κομισιόν), Φραντσέσκο Τρούντι (ΕΚΤ) και Νίκολα Τζιαμαρόλι (ESM). Η Ντέλια Βελκουλέσκου του ΔΝΤ αναμένεται στην Αθήνα το αργότερο την Παρασκευή.

Επιδίωξη της ελληνικής κυβέρνησης είναι η δεύτερη αξιολόγηση να έχει ολοκληρωθεί το αργότερο έως το τέλος Νοεμβρίου, ώστε ο υπουργός Οικονομικών να θέσει το θέμα του χρέους στην τελευταία, για το 2017, προγραμματισμένη συνεδρίαση του Eurogroup στις 5 Δεκεμβρίου.