[Επιφυλλίδα] Αξονικές στο μετρό

Δικαιολογημένα θα ισχυριζόταν κανείς ότι η ιδεωδέστερη αξονική της κοινωνίας μας γίνεται στο μετρό. Οποιαδήποτε ώρα λειτουργίας του, κυρίως όμως τις μεταμεσημβρινές, όταν ο συνωστισμός είναι τόσο μεγάλος ώστε όσο κι αν συμπιεσθούν όσοι ήδη έχουν μπει στον συρμό, πάντα κάποιοι περισσεύουν, συχνά μάλιστα πάρα πολλοί. Γι’ αυτούς τους πάρα πολλούς φαίνεται να λειτουργεί καταπραϋντικά, στιγμιαία βέβαια και όχι πάντα, μια φωνή από τα μεγάφωνα που λέει ότι ο επόμενος συρμός θα περάσει σε δύο ή σε τρία λεπτά. Ασχετα αν μέσα στο ελάχιστο αυτό χρονικό διάστημα θα έχει συγκεντρωθεί τόσο μεγάλος αριθμός ανθρώπων ώστε ο συνωστισμός να διαγράφεται πάλι αναπόφευκτος.

Αν έχεις μάθει να παρατηρείς αυθορμήτως ό,τι συμβαίνει γύρω σου, η πιο ζωογόνα τροφοδοσία της παρατηρητικότητάς σου γίνεται στους μεγάλους κεντρικούς σταθμούς, με προεξάρχοντα τον σταθμό της Πλατείας Συντάγματος. Πριν ακόμη ανοίξουν οι πόρτες του ακινητοποιημένου συρμού, βλέπεις καμιά δεκαριά ανθρώπους να παίρνουν μια στάση –το σώμα τους δηλαδή –επιθετική ώστε αν συμβεί να ελευθερωθεί και μία μόνο θέση στο βαγόνι, να λογαριάζονται οι επικρατέστεροι στη διεκδίκησή της. Απορείς πώς γίνεται είτε πρόκειται για άντρες είτε για γυναίκες, κοντόχοντροι και πλαδαροί οι περισσότεροι, να διαθέτουν τόσο αιλουροειδή κίνηση ώστε πριν ακόμη αδειάσει το βαγόνι, να έχουν εισχωρήσει μέσα του. Με το βλέμμα τους να «αλωνίζει» τον χώρο γύρω τους μήπως και στην επόμενη στάση ελευθερωθεί ένα ακόμη κάθισμα, αφού και οι δέκα δεν θα ήταν δυνατόν να καταλάβουν το κάθισμα που είχαν διακρίνει ότι πρόκειται να αδειάσει, ενώ ο συρμός δεν είχε σταματήσει ακόμη καλά καλά.

Με την έντονα πια διαγραμμένη ανακούφιση στο πρόσωπο του ανθρώπου που πρόλαβε να καθήσει σάμπως και να κέρδισε κάποιο βραβείο και με την απογοήτευση ή και την αγανάκτηση συχνά στα πρόσωπα όσων θα παραμείνουν όρθιοι, που μοιάζει με ομολογία ότι για μία ακόμη φορά υπήρξαν άτυχοι στη ζωή τους, η κοινωνία φαίνεται προορισμένη να νοσεί με μια ατέρμονα προοπτική. Το να αισθάνεσαι ότι έχεις απορριφθεί κοινωνικά γιατί δεν πρόλαβες να πιάσεις μια θέση και έμεινες όρθιος μέσα στο μετρό σημαίνει, το λιγότερο, ότι δεν έχεις σκεφτεί και δεν έχεις λύσει μέσα σου βασικά προβλήματα όσον αφορά τη συνύπαρξή σου με τους άλλους.

Δεν μπορείς όμως να μη σκεφτείς ποια θα ήταν η συμπεριφορά ανθρώπων, αν η θέση που θα είχαν να διεκδικήσουν δεν θα προοριζόταν για τόσο σύντομη διάρκεια και προπαντός θα τους προσπόριζε με πλεονεκτήματα που είναι απείρως αποδοτικότερα σε σχέση με το να καθήσεις ή να μείνεις όρθιος. Οταν για μια θέση στο μετρό δεν διστάζεις να σπρώξεις, να τσαλαπατήσεις, προπαντός να εκτεθείς ως μίζερος και φτηνός, έχεις αποκαλύψει τον εαυτό σου σε ένα βάθος ικανό να νομιμοποιήσει κάθε είδους παρανομία προκειμένου να επικρατήσεις.

Οταν για ένα στιγμιαίο βόλεμα, χρησιμοποιείς ό,τι μέσον σου προσφέρεται τη στιγμή που το διεκδικείς –το σπρώξιμο και την απαξίωση του άλλου -, για ένα βόλεμα διάρκειας ή μόνιμο, έχεις γίνει ικανός να χρησιμοποιήσεις τρόπους για τους οποίους θα ορκιζόσουν ότι σου είναι αποκρουστικοί.