[Ευρωπαϊκό όνειρο] Δυσμενέστερο τοπίο

Ανάμεσα στις πολλαπλές αβεβαιότητες που αντιμετωπίζει η Ευρώπη, η αβεβαιότητα του εκλογικού κύκλου που έχει ανοίξει δεν είναι λιγότερο σημαντική. Μέσα σ’ έναν χρόνο θα υπάρξουν εκλογικές αναμετρήσεις στις τρεις από τις σημαντικότερες χώρες-μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης, στην Ολλανδία, στη Γαλλία και βεβαίως στη Γερμανία.

Αναπόφευκτα οι επικείμενες εκλογές συμβάλλουν στην αδρανοποίηση της διαδικασίας διαμόρφωσης πολιτικής και λήψης αποφάσεων της Ενωσης σε πολύ μεγάλα θέματα όπως το Προσφυγικό/ Μεταναστευτικό, η οικονομική κρίση, η ολοκλήρωση της οικονομικής και νομισματικής ένωσης κ.ά. Και βεβαίως, παραμένει εντελώς αβέβαιο το πολιτικό τοπίο που μπορεί να προκύψει με τη διαφαινόμενη ισχυροποίηση των εθνολαϊκιστικών, ευρωσκεπτικιστικών ή ακόμη και ανοιχτά ευρωαπορριπτικών δυνάμεων, εξέλιξη που θα καταστήσει ακόμη δυσκολότερη αν όχι ανέφικτη τη λήψη αποφάσεων για την επίλυση των πολλαπλών ευρωπαϊκών κρίσεων. Αυτός είναι και ένας από τους λόγους για τον οποίο πάρα πολλοί εκτιμούν ότι για το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα η ΕΕ «θα σέρνεται» (muddling through) εάν βεβαίως αποφύγει την πλήρη αποσταθεροποίηση.

Aπό ελληνικής πλευράς, ένα πράγμα εμφανίζεται μάλλον βέβαιο –οι εκλογές αυτές θα καταλήξουν σε αποτελέσματα που συνολικά μάλλον δεν θα είναι ευνοϊκά για τη χώρα. Με άλλα λόγια, το ευρωπαϊκό πολιτικό περιβάλλον εξελίσσεται δυνητικά μάλλον αρνητικά για την Ελλάδα.

Εκτός από τις εκλογικές αβεβαιότητες, και άλλες εξελίξεις συνηγορούν υπέρ αυτής της εκτίμησης. Ανάμεσά τους, η αλλαγή ηγεσίας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, με την (πιθανότατη) αποχώρηση από την προεδρία του Σώματος του Μάρτιν Σουλτς. Ο τελευταίος είναι πιθανόν να κατέβει ως επικεφαλής των Σοσιαλδημοκρατών (SPD) στις γερμανικές εκλογές, αλλά κι αν αυτό δεν γίνει είναι υποχρεωμένος στο τέλος του χρόνου να εγκαταλείψει την προεδρία του Κοινοβουλίου.

Ο Σουλτς, παρά τα οποιαδήποτε φάλτσα του, υπήρξε σταθερός υποστηρικτής των ελληνικών θέσεων για την επίλυση της οικονομικής κρίσης. Και το χειρότερο, η αποχώρησή του μπορεί να συμπαρασύρει σε αντικατάσταση τον επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου (Ντόναλντ Τουσκ) αλλά και, το σπουδαιότερο, τον πρόεδρο της Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, τον διαχρονικό φίλο της Ελλάδας.

Επιπλέον, οι πολιτικές εξελίξεις στην Ισπανία δεν καταλήγουν εκεί που θα ήθελε ίσως η ελληνική πλευρά (και οπωσδήποτε η κυβέρνηση), σ’ έναν συνασπισμό δηλαδή Podemos και Σοσιαλιστών. Οι Συντηρητικοί υπό τον Ραχόι φαίνεται ότι θα παραμείνουν στην εξουσία (μετά την απομάκρυνση του Πέδρο Σάντσες από την ηγεσία του PSOE). Στην Ιταλία το πολιτικό μέλλον του Ματέο Ρέντσι συναρτάται εν πολλοίς από την έκβαση του δημοψηφίσματος της 4ης Δεκεμβρίου για τις συνταγματικές μεταρρυθμίσεις.

Ετσι, με την ισχυρή πιθανότητα η Γαλλία να οδηγηθεί σε δεξιά προεδρία στο Ελιζέ (ο Φρανσουά Ολάντ τελειώνει) και η Γερμανία να φέρει στο Κοινοβούλιο την Εναλλακτική (AfD), οι ευρωπαϊκές πολιτικές ισορροπίες εξελίσσονται σε πολύ δυσμενέστερες για την Ελλάδα και από κομματική άποψη σε λιγότερο φιλικές για τον ΣΥΡΙΖΑ Γι’ αυτό ίσως και ο Αλέξης Τσίπρας θέλει να διευθετήσει κάποια ζητήματα τώρα…