Οι νέοι που ριζοσπαστικοποιούνται ανήκουν σε μια νέα γενιά τζιχαντιστών, η οποία γοητεύεται από τη βία του μηδενισμού και από μία ερμηνεία του Ισλάμ σημαντικό μέρος της οποίας έχουν διαμορφώσει οι σαλαφιστές: είναι το νόημα όσων λέει στη «Μοντ» ο Ολιβιέ Ρουά με αφορμή την έκδοση του νέου βιβλίου του «Η τζιχάντ και ο θάνατος» (στα ελληνικά πρόκειται να κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις Πόλις).

Ο διεθνούς φήμης γάλλος ισλαμολόγος θέτει τη διαιρετική τομή ανάμεσα στους τζιχαντιστές και τους υπόλοιπους μουσουλμάνους όχι μόνο στην ασύμμετρη χρήση της βίας, αλλά και στον «διεθνιστικό» σκοπό των πρώτων: «Το ισλαμικό μοντέλο υπό τη στενή του έννοια, όπως είναι αυτό των Αδελφών Μουσουλμάνων, είναι η εγκαθίδρυση ενός ισλαμικού κράτους σε μια συγκεκριμένη χώρα και με τη μέγιστη δυνατή λαϊκή υποστήριξη» εξηγεί. Είναι η κατηγορία στην οποία ανήκει η παλαιστινιακή Χαμάς ή το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης στο Μαρόκο, αλλά και το Ενάμπντα στην Τυνησία. «Αντίθετα, οι τζιχαντιστές δεν ενδιαφέρονται για την εγκαθίδρυση ισλαμικού κράτους σε μια χώρα, αλλά για την παγκόσμια εξάπλωση του ισλαμισμού. Ο μηδενισμός δεν είναι στις αρχικές τους προθέσεις ασφαλώς. Η αποτυχία της εξαγωγής του μοντέλου τους όμως σε παγκόσμιο επίπεδο, τους αναδιπλώνει σε μια όλο και πιο αποκαλυπτική αντίληψη που τελικά είναι μηδενιστική. Αυτή η αντίληψη είναι που γοητεύει τους νέους οι οποίοι έχουν αποκοπεί από τις τοπικές συγκρούσεις και θέλγονται από τη μοίρα του μάρτυρα που τους προσφέρεται ξαφνικά».

Η ιδέα της τζιχάντ είναι ασφαλώς παλιά στον μουσουλμανικό κόσμο. Αλλά οι μορφές ριζοσπαστικοποίησης που συναντάμε σήμερα στην ισλαμική τρομοκρατία είναι καινούργιο φαινόμενο, επισημαίνει ο Ρουά. Στη συντριπτική πλειονότητα μιλάμε για ριζοσπαστικοποιημένους νέους από τη Δύση (το 60% από αυτούς είναι μετανάστες δεύτερης γενιάς) που αναγνωρίζουν τον εαυτό τους σε μια παγκόσμια τζιχάντ. Αυτοί οι άνθρωποι είναι έτοιμοι να πεθάνουν παρά το γεγονός ότι τόσο στον ισλαμισμό όσο και στον σαλαφισμό μόνο ο Θεός αποφασίζει για τον θάνατο. Πρόκειται λοιπόν για ένα οικουμενικό «Viva la muerte»; Πρόκειται –απαντά ο Ρουά –για έναν μηδενισμό που βρίσκουμε σε μαζικές δολοφονίες τύπου Αμερικής. «Οι αναλογίες είναι εκπληκτικές: έχουμε προαναγγελία της σφαγής στο Διαδίκτυο, βιντεοσκόπηση του δράστη πριν αλλά καμιά φορά και στη διάρκεια της πράξης, μεταφυσικές αναφορές και, τέλος, αυτοκτονία».

Αυτός ο μηδενισμός –συνεχίζει ο γάλλος ισλαμολόγος –δεν είναι άσχετος με έναν ασυγκράτητο ναρκισσισμό. Η τρομοκρατία του Ισλαμικού Κράτους σού επιτρέπει να γίνεις πρώτη είδηση στα μέσα ενημέρωσης. Κι επιπλέον να χτίσεις έναν αρνητικό ήρωα σαν αυτούς που γοητεύουν τους νέους στα βιντεοπαιχνίδια. Κι έπειτα διακρίνει κανείς και μια ακόμη ομοιότητα που συνδέει τις διάφορες εκδοχές της κουλτούρας του μηδενισμού: οι συμμορίες των ναρκωτικών στο Μεξικό βιντεοσκοπούσαν τις εκτελέσεις των θυμάτων τους πολύ πριν το κάνουν οι τζιχαντιστές του ISIS. Οπως παρατηρεί ο Ολιβιέ Ρουά, «η αισθητική της βίας (που βρίσκουμε για παράδειγμα στην ταινία του Παζολίνι “Σαλό ή 120 μέρες στα Σόδομα”) είναι μια σημαντική διάσταση στην γκορ κουλτούρα».