Με τέσσερις νέες παραγωγές για φέτος θα εγκαινιάσει η Πειραματική Σκηνή -1 του Εθνικού Θεάτρου την ανακαινισμένη έδρα της στο κτίριο Ρεξ της Πανεπιστημίου. Για τους ερχόμενους μήνες, αυτό το «υπόγειο, αλλά όχι λαγούμι, θα είναι ένας χώρος που θα μείνει για πάντα, για έρευνα και πειραματισμό, όπου νέοι άνθρωποι θα βγαίνουν, θα δοκιμάζουν, θα τολμούν, θα ανατρέπουν». Κάπως έτσι, τουλάχιστον, φιλοδοξεί να τη δει ο εμπνευστής της επαναλειτουργίας της Στάθης Λιβαθινός. Κατά τη χθεσινή παρουσίαση του προγράμματος της νέας χρονιάς, ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Εθνικού Θεάτρου εξέφρασε την ελπίδα τα έργα της σκηνής να ενοχλούν την πραγματικότητα αλλά παραδέχτηκε πως ακόμα ψάχνει το δημιουργικό της αποτύπωμα.

Η ΠΡΕΜΙΕΡΑ. Εντάσσοντας στο νέο της ρεπερτόριο συνεργασίες με ανερχόμενους δημιουργούς αλλά και πιο έμπειρους, επιθυμία των υπευθύνων της Ανέστη Αζά και Πρόδρομου Τσινικόρη, ο φετινός προγραμματισμός προβλέπει την παρουσίαση για έναν μήνα τη φορά των νέων έργων. Ετσι, η αυλαία ανοίγει στις 11 Νοεμβρίου με το «Πεδίο βολής (Αγριόπαπιες)» της κολεκτίβας influx και του Πρόδρομου Τσινικόρη. Βασίζεται στο έργο του Ιψεν «Αγριόπαπια» κι επιχειρεί να διερευνήσει τι κρύβεται πίσω από την έννοια της ταυτότητας στο θέατρο και στην καθημερινή ζωή.

Την πρώτη της δουλειά στο Εθνικό Θέατρο, με τον τίτλο «Ο γενικός γραμματεύς» του Ηλία Καπετανάκη, θα παρουσιάσει από τις 26 Φεβρουαρίου η σκηνοθέτιδα Σοφία Μαραθάκη. Με μια γκροτέσκα προσέγγιση που επιστρατεύει επίσης τη γελοιογραφία, οι πρωταγωνιστές της θα μιλήσουν για την ξενομανία στις μέρες μας. Στην «Καρδιά του σκότους» του Τζόζεφ Κόνραντ και στο «Αποκάλυψη τώρα» του Φράνσις Φορντ Κόπολα βασίζεται το έργο του Βόλφραμ Λοτς «Το γελοίο σκότος» που θ’ ανέβει στις 9 Μαρτίου 2017. Η Κατερίνα Γιαννακοπούλου σκηνοθετεί ένα σύγχρονο θεατρικό που αρχικά γράφτηκε για το ραδιόφωνο και αναφέρεται με παρωδίες στην αντίληψη των Ευρωπαίων περί ξένου. Ο κύκλος των παραγωγών του Εθνικού ολοκληρώνεται με τους «Τυραννόσαυρους Ρεξ». Μια παράσταση που θα κάνει πρεμιέρα στις 11 Μαΐου και σηματοδοτεί την επιστροφή της Λένας Κιτσοπούλου στην κρατική σκηνή, έχοντας δίπλα της μεταξύ άλλων τους Εμιλυ Κολιανδρή και Γιάννη Κότσιφα.

ΤΑ ΦΕΣΤΙΒΑΛ. Την περίοδο των Χριστουγέννων η Πειραματική Σκηνή θα φιλοξενήσει το Φεστιβάλ Europoly, ένα θεατρικό και κινηματογραφικό εγχείρημα πολιτιστικών οργανισμών από χώρες που έχουν πληγεί από την κρίση. Στο πλαίσιό του θα παρουσιαστεί η περφόρμανς «Monday» της Κλαούντια Ντίας. Αλλά και η παράσταση «Καθαρή πόλη» των Αζά και Τσινικόρη που επιστρέφει μετά την περσινή της παρουσίαση στη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση για να μιλήσει για τα στερεότυπα. Υπάρχει τέλος και το «Lessons of leaking» της ομάδας machine eX που έχει αναπτύξει δική της γλώσσα επηρεασμένη από τα video games με γρίφους.

Τη δημιουργική τους άποψη για τον έρωτα στην Ελλάδα της κρίσης θα καταθέσουν οι ομάδες που θα συμμετάσχουν στο φεστιβάλ με τίτλο «7 χρόνια φαγούρα – Ο έρωτας στον καιρό των Μνημονίων». Αν και μετά την αντίστοιχη περσινή θεματική διοργάνωση που ήταν αφιερωμένη στον Εμφύλιο, η πρώτη σκέψη ήταν να καταπιαστούν οι άνθρωποι του Εθνικού με τα 50 χρόνια από τη χούντα, η ιδέα απορρίφθηκε ως προβλέψιμη. Τώρα, ο Μάνος Βαβαδάκης θα παρουσιάσει το «Μεγάλο κρεβάτι», μια επιθεώρηση με εικόνες και ιστορίες για τον έρωτα στην Αθήνα του σήμερα. Το «Sleepers», η περφόρμανς της Γιούλας Μπούνταλη, αξιοποιεί το ντοκιμαντέρ με ανθρώπους που δεν κοιμούνται επειδή δουλεύουν νύχτα και το dj σετ ηλεκτρονικής μουσικής. Από το ομώνυμο μυθιστόρημα του Βλαντίμιρ Ναμπόκοφ εμπνεύστηκε ο Χρήστος Καρασαββίδης την παράσταση «Lolita Reversed» ώστε να θίξει τα όρια μεταξύ ηθικού κι ανήθικου. Τέλος, στο «Οπερα για δύο», η Βάσω Καμαράτου και ο Κώστας Κουτσολέλος, χωρίς να είναι λυρικοί τραγουδιστές, θα ντύσουν την καθημερινή δυστυχία με νότες.

ΣΤΟ ΒΕΡΟΛΙΝΟ. Οι παράλληλες δράσεις ξεκινούν με το ταξίδι της περσινής παράστασης «Η γλυκιά τυραννία του Οιδίποδα» της Μαρίας Πρωτόπαππα στο Φεστιβάλ Fast Forward της Γερμανίας στις 25 και 26 Νοεμβρίου. Στη γερμανική πρωτεύουσα, θα γίνει και η συμμετοχή των Σίμου Κακάλα και Γεράσιμου Μπέκα στις αρχές Ιανουαρίου στο πανευρωπαϊκό δίκτυο «Undernational affairs». Εντός έδρας, σε μια συνεργασία με την documenta 14 στις 26-27 Νοεμβρίου και 3-4 Δεκεμβρίου η Γεωργία Σαγρή θα κάνει ένα εισαγωγικό εργαστήριο στην τέχνη της περφόρμανς. Τέλος, τον Μάιο η αγγλίδα σκηνοθέτις και συγγραφέας Ιβ Λι θα γράψει ένα καινούργιο έργο από τις εμπειρίες της ζώντας στην Αθήνα.

Η ποικιλομορφία των φετινών παραστάσεων που θα ανέβουν στην Πειραματική Σκηνή μπορεί πια να υποστηριχθεί πέρα από το ύφος της Πειραματικής Σκηνής αλλά και από την υλικοτεχνική υποδομή της. Χάρη στη γενναία χρηματοδότηση του Ιδρύματος Νιάρχου, στον χώρο έγινε σημαντική ανακαίνιση και έφυγε η παλιότερη κυκλική σκηνή. Τοποθετήθηκε στην οροφή μεταλλική σχάρα για την ενίσχυση του φωτισμού, αλλάχτηκαν οι αεραγωγοί, ενώ οι κερκίδες των θεατών είναι πια πολυμορφικές ώστε να επιτρέπουν διάφορες διατάξεις ανάλογα με τις κάθε φορά ανάγκες.