Προχθές συμπληρώθηκαν 91 χρόνια από τη γέννηση ενός ανθρώπου που έχει διαψεύσει το γνωμικό «Ουδείς αναντικατάστατος»: του Μάνου Χατζιδάκι. Και κάποιοι καλοί φίλοι, εν είδει φόρου τιμής, ανάρτησαν στο facebook εκείνο το πρωτοσέλιδο της «Αυριανής» της 9/9/1987 με τίτλο «Ολοι εναντίον του Μ. Χατζιδάκι». Ηταν τη μεθεπομένη μιας εκδήλωσης στο Καλλιμάρμαρο όπου ο συνθέτης είχε χαρακτηρίσει την «Αυριανή» «την πιο βρωμερή φασιστική φυλλάδα που γνώρισε ο τόπος» και είχε εκφράσει την ελπίδα να κλείσει. Αφού λοιπόν η εφημερίδα στόλισε τον Χατζιδάκι με διάφορα επίθετα αυριανικού τύπου και τον κάλεσε «να περάσει να πάρει ένα καλάθι σύκα», έδωσε τον λόγο στην πολιτική ελίτ της εποχής. Που έκρινε σκόπιμο να υποστηρίξει την ίδια στον αγώνα της κατά του «προπομπού του νεοναζισμού».

Σε πιάνει θλίψη με τα ονόματα και τα λεγόμενά τους. Πολλοί από αυτούς έχουν πλέον πεθάνει. Αλλοι έχουν αποσυρθεί. Υπάρχουν όμως κι εκείνοι που όχι μόνο παραμένουν ενεργοί, αλλά εξακολουθούν να ζητούν μια ευκαιρία να σώσουν τον τόπο –όπως αυτός ο μόνιμος ικέτης ενός υπουργείου, που δήλωνε τότε ότι «οι θεσμοί υπηρετούνται από τη σύγκρουση των ιδεών, όχι με αφορισμούς». Ή ο άνθρωπος που αποτέλεσε για δεκαετίες την αριστερή συνείδηση του έθνους και σημείωνε τότε ότι «ο συμπαθής πολιτιστικός κύκλος που κινείται γύρω από τον κ. Καραμανλή έχασε την ψυχραιμία του και βρίσκεται σε απόγνωση».

Δεν βυθίστηκαν όλοι τότε στον βούρκο. Η Μαρίκα Μητσοτάκη είχε χειροκροτήσει τον Χατζιδάκι, με αποτέλεσμα να την περιλάβει κι εκείνη η «Αυριανή» στο υβρεολόγιό της. Το ΚΚΕ αρνήθηκε να λάβει μέρος στο αισχρό σόου. Και το ΚΚΕ εσ. –Ανανεωτική Αριστερά, αφού ξεκαθάριζε πως «η αντίληψή μας για τη δημοκρατία είναι γνωστό ότι είναι διαφορετική από αυτήν της εφημερίδας σας», τόνιζε ότι «στα πλαίσια του πλουραλισμού εμπεριέχεται και το δικαίωμα της δημόσιας κριτικής και του ελέγχου από κάθε πολίτη».

Τριάντα χρόνια μετά, το επίσημο όργανο του διαδόχου του ΚΚΕ εσ. κρίνει σκόπιμο να δημοσιεύσει τη μια ημέρα την ερωτική αλληλογραφία ενός ανώτατου δικαστικού λειτουργού και την επομένη το όνομά του. Μερικά πράγματα τελικά δεν αλλάζουν ποτέ. Μόνο οι πρωταγωνιστές διαφέρουν.