Είναι το πιο γνωστό του έργο ως τίτλος, αλλά και το πιο άγνωστο ως περιεχόμενο. Το «De profundis» είναι η επιστολή που έγραψε ο Οσκαρ Ουάιλντ προς τον εραστή του Αλφρεντ Ντάγκλας μέσα από τη φυλακή του Ρέντινγκ το 1897. «Ο τίτλος δόθηκε στο έργο αφού εκδόθηκε η επιστολή» λέει η Αθανασία Καραγιαννοπούλου, σκηνοθέτρια της ομότιτλης παράστασης, η οποία ξεκινάει απόψε. «Την έγραφε για ένα μεγάλο διάστημα στη φυλακή, όταν είχε καταδικαστεί σε καταναγκαστικά έργα, και στο τέλος απλώς του επέτρεψαν να την πάρει μαζί του. Ο Ουάιλντ παρέδωσε την επιστολή σε έναν φίλο του ώστε να αποσταλεί στον παραλήπτη της και ο Ντάγκλας την εξέδωσε μετά τον θάνατο του Ουάιλντ. Αρχικά, λογοκριμένη, καθώς αφαίρεσε κάποια κομμάτια που νόμιζε ότι πιθανόν θα εξέθεταν τη σχέση των δύο ανδρών. Μετά και τον θάνατο του Ντάγκλας εκδόθηκε παγκοσμίως χωρίς λογοκρισία».
To «De profundis» μάλιστα –και γενικά η υπόθεση του Οσκαρ Ουάιλντ –συνέβαλε στην κατάργηση του νόμου περί ομοφυλοφιλίας.
«Είναι η διαθήκη του Ουάιλντ και τα περιλαμβάνει όλα» λέει ο Νίκος Νίκας που ερμηνεύει έναν δικηγόρο, ο οποίος επανεξετάζει την υπόθεση του Ουάιλντ: στέκεται ενώπιον των θεατών και ζητά τη δική τους ετυμηγορία. «Η Αθανασία έχει κάνει μια εξαιρετική μετάφραση και διασκευή πάνω στο κείμενο, είναι η τέταρτη φορά που συνεργαζόμαστε και υπάρχει σύμπνοια. Δεν είμαστε ηθοποιός και σκηνοθέτρια, αλλά δύο άνθρωποι που περπατάνε μαζί. Φαίνεται κατ’ αρχάς μια ερωτική επιστολή, αλλά ασχολείται με την ουσία του ανθρώπου ως ύπαρξη πάνω στη γη. Αυτά που λέει πηγάζουν από το βάθος των αναζητήσεών του. Το πολύ ενδιαφέρον που συνεχώς αναφέρει στην επιστολή είναι η σχεδόν μεταφυσική αγωνία να ζήσει αρκετά χρόνια μετά τη φυλακή και να δημιουργήσει ένα σπουδαίο έργο που θα το αφήσει στην ανθρωπότητα. Η μεγάλη ειρωνεία είναι ότι γράφει αυτό το έργο ήδη την ώρα που το εύχεται».
«Διάβασα το κείμενο όταν ήμουν ακόμα έφηβη στην πρώτη μετάφρασή του στην Ελλάδα, το 1962, σε μια δερματόδετη έκδοση του πατέρα μου. Είχα μαγευτεί από το κείμενο και έτσι έγινε ένα όνειρο ζωής –αν και τότε δεν ήξερα αν θα έκανα θέατρο -, καθώς ήθελα να μεταδώσω αυτό το καταπληκτικό βιβλίο για να το μάθει ο κόσμος. Αυτό ήταν το όνειρό μου. Και νομίζω ότι γίνεται με τον καλύτερο τρόπο με τον Νίκο Νίκα. Να ακουστεί αυτό το συγκλονιστικό, αριστουργηματικό κείμενο που δεν μιλάει μόνο για την προσωπική υπόθεση του Ουάιλντ, αλλά με αφορμή τον προσωπικό του πόνο διδάσκει στον κόσμο την αγάπη και τη συγχώρεση. Ενας άνθρωπος που ζούσε με την ομορφιά και την επιφάνεια της ζωής, την κωμωδία σαν έργο και την κωμωδία σαν ζωή, μαθαίνει την ομορφιά της θλίψης και την ταπεινότητα. Με μαγικά λόγια που μιλάνε και στον πιο αμόρφωτο άνθρωπο που δεν είχε την ευκαιρία να αποκτήσει παιδεία, μας οδηγεί σε μια λύση για την εποχή μας. Αυτός ήταν και ο λόγος που ήθελα να το κάνω τώρα. Μέσα στα δεινά μας ακούμε αυτό και η λύση είναι η αγάπη» λέει η Αθανασία Καραγιαννοπούλου.
INFO
«De profundis», Θέατρο της Οδού Κεφαλληνίας / β’ σκηνή (Κεφαλληνίας 16-18, Κυψέλη, τηλ. 210-8838.727) κάθε Τετάρτη στις 21.00. Μετάφραση, διασκευή, σκηνοθεσία, μουσική επιμέλεια: Αθανασία Καραγιαννοπούλου. Ερμηνεία: Νίκος Νίκας
