Μια νέα διάσταση της προσφυγικής τραγωδίας –εξίσου απάνθρωπη –δίνει ρεπορτάζ του BBC, στο οποίο εμφανίζονται ανήλικοι πρόσφυγες να εργάζονται υπό άθλιες συνθήκες στην Τουρκία για λογαριασμό υπεργολάβων που συνεργάζονται με μερικές από τις πιο γνωστές φίρμες ρουχισμού στον κόσμο. Στην κάμερα του βρετανικού τηλεοπτικού δικτύου φαίνεται εμφανώς ότι οι ανήλικοι, κυρίως από τη Συρία, είναι ακόμη και κάτω των δέκα ετών. Τα ατελιέ στα οποία εμφανίζονται να δουλεύουν είναι των εταιρειών Marks and Spencer, Asos, Zara και Mango.

Η δημοσιογράφος Ντάρα Μακλντάιερ που πέρασε αρκετούς μήνες στην Τουρκία, δήλωσε ότι δεν δυσκολεύτηκε καθόλου να κάνει το ρεπορτάζ της, παρά τους περιορισμούς που έχουν επιβάλει οι τουρκικές Αρχές στους εκπροσώπους του Τύπου. «Μου είχαν πει ότι η παιδική εργασία στην Τουρκία είναι ενδημική. Δεν φανταζόμουν όμως μέχρι ποιου σημείου. Σε ένα υπόγειο ατελιέ που επισκέφτηκα δούλευαν σχεδόν αποκλειστικά παιδιά, τα περισσότερα από αυτά δεν ήταν πάνω από 7 – 8 ετών. Ηταν σαν να ζούσα σε μυθιστόρημα του Ντίκενς» ανέφερε. Η Μακλντάιερ διαπίστωσε ακόμη ότι οι αμοιβές ήταν πολύ μειωμένες σε σχέση με το κατώτατο ημερομίσθιο στην Τουρκία. «Ξέρουν πως πέφτουν θύματα εκμετάλλευσης, αλλά ξέρουν επίσης ότι δεν μπορούν να κάνουν τίποτα».

Η δημοσιογράφος του BBC μίλησε με έναν 15χρονο που δούλευε σε υπεργολάβο, ο οποίος έραβε ρούχα για τη Marks and Spencer. Της είπε ότι θα προτιμούσε να πήγαινε στο σχολείο και πως ήταν αναγκασμένος να δουλέψει. Η δουλειά του ήταν να σιδερώνει ρούχα και το ωράριό του ξεπερνούσε συχνά τις δώδεκα ώρες. Ιδια ήταν η εικόνα σε βιοτεχνίες ρούχων που συνεργάζονταν με την Asos, τη Zara και την Mango. Σε ένα εργαστήριο της Mango μάλιστα διαπίστωσε ότι οι εργαζόμενοι χρησιμοποιούσαν χημικά προϊόντα χωρίς την κατάλληλη προστασία.

Οταν το BBC επικοινώνησε με εκπροσώπους των εταιρειών ρούχα των οποίων ράβονται στην Τουρκία με τη συνδρομή τοπικών υπεργολάβων, εισέπραξε την άγνοιά τους για το θέμα. Η γαλλική «Μοντ» υπενθυμίζει πάντως ότι οι υπεύθυνοι αυτών των εταιρειών, όπως και η Η & M, είχαν αρνηθεί να συνεργαστούν στις αρχές του χρόνου με τη μη κυβερνητική οργάνωση Business and Human Rights Resource Center, η οποία έκανε εκστρατεία ευαισθητοποίησης για το θέμα της παιδικής εργασίας.

Εκπρόσωποι των εταιρειών δήλωσαν άγνοια στο BBC ενώ επέρριψαν την ευθύνη στους υπεργολάβους. Παράλληλα δεσμεύτηκαν ότι θα λάβουν μέτρα για την καταπολέμηση του φαινομένου. Δύο από τις εταιρείες δεσμεύτηκαν ότι θα χρηματοδοτήσουν την εκπαίδευση των παιδιών αυτών Από τα τέσσερα εκατ. άνδρες, γυναίκες και παιδιά που εγκατέλειψαν τη Συρία από τη στιγμή της εξέγερσης η οποία εξελίχθηκε σε εμφύλια σύγκρουση, περίπου 2,72 εκατ. ζουν στην Τουρκία. Η συντριπτική πλειονότητα (90%) δεν φιλοξενείται σε καταυλισμούς, ενώ οι μισοί από αυτούς έχουν αναζητήσει την τύχη τους στις μεγάλες πόλεις όπως είναι η Κωνσταντινούπολη, η Σμύρνη και η Αγκυρα. Αν όμως στα παιδιά που ζουν στους καταυλισμούς παρέχεται στοιχειώδης εκπαίδευση, σε αυτά που ζουν εκτός δεν προσφέρεται κανενός είδους τέτοια παροχή. Ο αριθμός των παιδιών για τα οποία δεν υπάρχει θέση στα τουρκικά σχολεία και υποχρεώνονται από τις οικογένειές τους να εργαστούν εκτιμάται ότι φτάνει τα 850.000.

3.740πρόσφυγες και μετανάστες έχουν χάσει τη ζωή τους από τις αρχές της χρονιάς – όσοι είχαν χαθεί ολόκληρο το 2015. Αυτός είναι ο μέχρις στιγμής τραγικός απολογισμός, ενώ δεν έχουν έρθει ακόμη οι επικίνδυνοι μήνες του χειμώνα. Σύμφωνα με την Υπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, το ποσοστό των θανάτων είναι συντριπτικά μεγαλύτερο σε σχέση με πέρυσι αν ληφθεί υπόψη ότι το 2015 είχαν επιχειρήσει να φτάσουν στις ευρωπαϊκές ακτές τριπλάσιος αριθμός προσφύγων και μεταναστών σε σχέση με φέτος. «Η κατάσταση είναι πολύ χειρότερη από ό,τι έχουμε δει έως τώρα στη Μεσόγειο» δήλωσε κατά τη διάρκεια ενημέρωσης των δημοσιογράφων ο Ουίλιαμ Σπίντλερ, εκπρόσωπος του ύπατου αρμοστή του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες.