«Τα παιδικά εμβόλια προστατεύουν τα παιδιά από ιδιαίτερα επιβλαβείς ή δυνητικά θανατηφόρες ασθένειες, όπως είναι η διφθερίτιδα, η ιλαρά, η πολιομυελίτιδα και ο κοκίτης. Αν αυτές οι ασθένειες θεωρούνται από τους περισσότερους σπάνιες ή τους είναι ακόμη και άγνωστες, αυτό συμβαίνει γιατί τα εμβόλια κάνουν τη δουλειά τους».

Με αυτό το εισαγωγικό σημείωμα οι επιστήμονες της Κλινικής Mayo, που αποτελεί ένα από τα πιο έγκυρα ιατρικά κέντρα στον κόσμο, επιλέγουν να βάλουν μια τελεία στην τρομολαγνική συζήτηση που μαίνεται για τους κινδύνους και την αποτελεσματικότητα των εμβολίων. Ακολούθως, απαντούν στις πιο συχνές ερωτήσεις πολλών γονέων:

Η φυσική ανοσία είναι καλύτερη από τον εμβολιασμό;
Η φυσική μόλυνση είναι πιθανόν να προσφέρει καλύτερη ανοσία στον οργανισμό –όμως, εγκυμονούνται σοβαροί κίνδυνοι. Για παράδειγμα, η ανεμοβλογιά μπορεί να οδηγήσει σε πνευμονία. Αντίστοιχα, εάν προσβληθεί κανείς από πολιομυελίτιδα, υπάρχει ο κίνδυνος μόνιμης παράλυσης, ενώ στην περίπτωση της παρωτίτιδας, η κώφωση. Επιπλέον, η λοίμωξη από αιμόφιλο της γρίπης (τύπου β) ευθύνεται για μόνιμες βλάβες του εγκεφάλου.

Ο εμβολιασμός βοηθά στην πρόληψη των συγκεκριμένων αυτών ασθενειών, προστατεύοντας τον πληθυσμό από τις σοβαρές επιπλοκές τους.

Τα εμβόλια προκαλούν αυτισμό;

Οχι. Παρά τη διένεξη που μαίνεται γύρω από το θέμα, οι ερευνητές δεν έχουν εντοπίσει συσχετισμό ανάμεσα στον αυτισμό και τα παιδικά εμβόλια. Στην πραγματικότητα, η πρώτη έρευνα που πυροδότησε την όλη συζήτηση πριν από χρόνια έχει στο μεταξύ ανακληθεί.

Είναι οι παρενέργειες των εμβολίων επικίνδυνες;

Ολα τα εμβόλια μπορεί να προκαλέσουν παρενέργειες. Συνήθως είναι ήπιες –χαμηλός πυρετός, ευερεθιστότητα και πόνος στο σημείο του εμβολιασμού. Επίσης, μερικά εμβόλια είναι πιθανόν να προκαλέσουν προσωρινό πονοκέφαλο, εξάντληση ή απώλεια όρεξης. Σπανίως, το παιδί μπορεί να εκδηλώσει σοβαρή αλλεργική αντίδραση ή νευρολογικές παρενέργειες (κρίση). Παρόλο που αυτές οι σπάνιες παρενέργειες προκαλούν ανησυχία, ο κίνδυνος να ευθύνεται ο εμβολιασμός για σοβαρή βλάβη ή ακόμη και για θάνατο είναι εξαιρετικά μικρός. Αντιστρόφως ανάλογα, τα οφέλη από τον εμβολιασμό είναι πολύ πιο σημαντικά. Σημειώνεται ότι τα παιδιά που έχουν αποδεδειγμένα αλλεργική αντίδραση σε κάποια από τα συστατικά των εμβολίων δεν πρέπει να υποβάλλονται σε εμβολιασμό. Αντίστοιχα, σε μια πιθανή επιπλοκή το παιδί δεν πρέπει να λάβει δεύτερη δόση του ίδιου εμβολίου.

Γιατί τα παιδιά εμβολιάζονται από τόσο μικρή ηλικία;

Οι ασθένειες κατά των οποίων γίνεται ο εμβολιασμός συνήθως εκδηλώνονται σε πολύ μικρή ηλικία, γεγονός που πολλαπλασιάζει τον κίνδυνο των επιπλοκών. Γι’ αυτό και ο εμβολιασμός σε κάποιες περιπτώσεις αρχίζει λίγο μετά τη γέννηση του μωρού. Εάν κάποιος αναβάλει τον εμβολιασμό τού παιδιού του έως ότου μεγαλώσει, μπορεί να είναι πολύ αργά.

Υπάρχει πρόβλημα εάν γίνεται επιλογή εμβολίων;

Γενικά δεν είναι καλή ιδέα. Η πρακτική αυτή μπορεί να κάνει το παιδί ευάλωτο σε σοβαρές ασθένειες. Και πρέπει να ληφθεί και κάτι ακόμη υπ’ όψιν: για μερικά παιδιά –συμπεριλαμβανομένων και αυτών που δεν εμβολιάζονται για ιατρικούς λόγους –μοναδική προστασία αποτελεί το τείχος ανοσίας που προκύπτει από τον εμβολιασμό των υπολοίπων. Στην περίπτωση που μειωθούν τα ποσοστά εμβολιασμού, θανατηφόρες ασθένειες που έχουν σχεδόν εκριζωθεί μπορεί να επιστρέψουν. Συζητήστε τις όποιες ανησυχίες με τον παιδίατρό σας.